افزون بر ۱۵ هزار باغویلا در شهرستان دزفول وجود دارد و هر روز شاهد رشد قارچگونه آنها و قطعهبندی زمینهای کشاورزی مرغوب و منحصر به فرد این شهرستان هستیم.
مساحت برخی از این باغویلاها به زیر ۵۰۰ مترمربع هم رسیده و با قیمتهای نجومی به فروش میرسند. پس از قطعهبندی این باغها و تبدیل آنها به باغچههای کوچکتر احداث سازه و استخر آغاز میشود.
این اماکن گردشگری بعد از تکمیل، با قیمتهای مختلف بین ۱۰ تا ۳۰ میلیون ریال به ازای هر شب اسکان به گردشگران اجاره داده میشوند.
ساختوساز در باغویلاهای دزفول و اجاره آنها به گردشگران موجب اشتغالزایی در شرایط سخت اقتصادی شده، ولی ورود گردشگر به این اماکن گردشگری که اغلب در حاشیه شهر و روستاها ساخته شدهاند گاه با ناهنجاریهایی همراه بوده و اعتراض اهالی بومی منطقه را در پی داشته است.
تخریب و در برخی موارد نابودی درختان مرکبات، حفر چاه و ساختوساز غیرمجاز و اجارههای نجومی از جمله مشکلات توسعه باغویلاها در شهرستان دزفول هستند که نیاز است مورد توجه مسئولان و مدیران شهرستان قرار گیرد.
یکی از باغداران دزفول که باغویلای خود را به گردشگران اجاره میدهد، گفت: اجاره دادن باغویلاها در شرایط اقتصادی و بازار کنونی علاوه بر جذب گردشگر به منبع درآمدی برای ویلاداران، نگهبانان و کارگران تبدیل شده و بهصورت غیرمستقیم باعث رونق کار سوپرمارکتها و اغذیه فروشیهای منطقه شده است.
وی که از بیم برخورد و پلمپ باغ ویلایش نخواست نامش در گزارش ذکر شود، به مشکلات فعالیت باغویلاها هم اشاره کرد و افزود: بیبندوباری در برخی باغویلاها، استرس درباره حوادث احتمالی مانند غرق شدن گردشگران در استخر و خطر برق گرفتگی نیز وجود دارد که برخی از این موارد با پشتیبانی مراجع ذیصلاح از ویلادار قابل کنترل است.
وی ادامه داد: اگر مجوزی از سوی اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی صادر و متولی باغویلاها مشخص و بیمه تعیین شود میتوان بسیاری از مشکلات پیرامون فعالیت باغویلاها را برطرف کرد.
این باغدار گفت: اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی میتواند با قانونمندکردن این فعالیتها اجارهنامههایی در اختیار مالکان باغویلاها قرار دهد تا موازین و مقررات به مستاجران گوشزد شوند.
وی افزود: رشد باغویلاهای دزفول موجب رونق کار کارگران ساختمانی نیز شده است بهطوری که اگر ساختوساز باغها تعطیل شود این افراد نیز بیکار خواهند شد.
در سالهای اخیر کسب درآمدهای نسبتا خوب از طریق اجاره باغویلاها و به تبع آن افزایش نرخ اراضی، اغلب باغداران را به قطعهقطعه کردن باغها و شهروندان را به خرید این قطعات سوق داده است.
معاون عمران و برنامهریزی فرمانداری ویژه دزفول در این باره گفت: اخیراً باغهای مرکبات دزفول به قطعههای ۳۰۰ تا ۳۵۰ مترمربعی تقسیم شده و به فروش میرسند و در همه آنها هم استخر ساخته میشود.
سیدحمید پورغفاری افزود: در حدود ۱۵ هزار باغویلا در دزفول شناسایی و به همین تعداد چاه حفر شده است؛ این امر ضمن کاهش آبهای زیرزمینی موجب آلوده شدن آنها میشود.
وی ادامه داد: هر چاه حریمی دارد که برداشت آب باعث ایجاد خلاء و ریزش جبرانناپذیر آن میشود که تاکنون چندین مورد از این حوادث مشاهده شده است.
پورغفاری گفت: توسعه باغویلاها معضلاتی در حوزههای اجتماعی، کشاورزی، میراث و محیط زیست ایجاد میکند که باید بهصورت تخصصی به آنها پرداخته شود.
وی افزود: در یک مورد هشت هکتار باغ توسط یک نفر خریداری شده است که این فرد اقدام به تقسیمبندی باغ به قطعههای ۵۰۰ مترمربعی کرده و درواقع باغ را به یک شهرک باغویلا تبدیل کرده است.
معاون عمران و برنامهریزی فرمانداری ویژه دزفول گفت: با توجه به اینکه باغویلاها در حاشیه شهر و روستاهای دزفول واقع شدهاند، ورود گردشگر و تردد آنها با پوششهای نامناسب در روستاها موجب اعتراض اهالی و افراد مذهبی شده است که باید راهکاری برای آن در نظر گرفته شود.
وی با بیان اینکه به دنبال ایجاد یک شهرک باغویلایی در فضای غیرقابل کشت در شهرستان دزفول هستیم، افزود: سالهای گذشته نیز این طرح مطرح شد ولی نتیجهای در بر نداشت؛ اکنون نیز در مرحله پیگیری و اختصاص زمین است.
پورغفاری بیان کرد: برای اجرای این طرح مسائل زیست محیطی و کشاورزی نیز دیده شدهاند تا ضمن حفظ زمینهای کشاورزی امکان اشتغالزایی و توسعه گردشگری فراهم شود.
از نکات قابل توجه و عجیب در زمینه توسعه باغویلاهای شهرستان دزفول نبود هماهنگی بین ادارات مرتبط است؛ برای مثال جهاد کشاورزی عنوان میکند ساختوساز ویلا در باغها و اراضی کشاورزی ممنوع است ولی از سوی دیگر اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی مجوز گردشگری به این اماکن میدهد و دستگاههای راهسازی دیگر نهادها نظیر شهرداری جادههای خاکی این باغویلاها را آسفالت میکنند.
رئیس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی دزفول گفت: دزفول یکی از شهرستانهای با ظرفیت بالا در حوزه گردشگری است و باغویلاهای آن همواره مورد استقبال گردشگران بودهاند.
حجتالله آریایی افزود: بین ۱۰ تا ۱۵ هزار باغ در دزفول وجود دارد که سه هزار واحد از آنها مستعد پذیرش گردشگر هستند.
وی با بیان اینکه یکهزار باغویلا در دزفول اجاره داده میشوند، ادامه داد: این باغویلاها باید نسبت به اخذ پروانه اقدام و در چارچوب قانون فعالیت کنند.
رئیس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی دزفول با بیان اینکه ۷۴ باغویلا به علت نداشتن پروانه پلمپ شده و به ۳۷ باغ ویلا تذکر داده شده است، گفت: وجود باغویلاها فرصتی برای توسعه گردشگری است.
وی افزود: این اماکن گردشگری تا قبل از شیوع کرونا روزانه حدود ۵۰ میلیارد ریال سرمایه وارد دزفول میکردند.
از سوی دیگر اداره جهاد کشاورزی دزفول که متولی اصلی اراضی کشاورزی است واکنش متفاوتی نسبت به رشد باغویلاها و نحوه فعالیت آنها دارد.
مدیر جهاد کشاورزی دزفول در این باره گفت: هیچ قانونی برای تغییر کاربری باغها در جهاد کشاورزی وجود ندارد و تاکنون حتی یک مورد مجوز باغویلا از سوی جهاد کشاورزی صادر نشده است.
احمد زارعی همه باغویلاهای ساخته شده در دزفول را غیرمجاز دانست و افزود: سایر شهرهای کشور نظیر کرج نیز با مشکل توسعه باغویلا مواجه هستند و این موضوع مختص به دزفول نیست.
وی ساماندهی باغویلاها را وظیفهای اجتماعی دانست و گفت: باید مشخص شود آیا برنامهای برای ساماندهی باغویلاها وجود دارد یا خیر و اگر برنامهای هست متولی چه دستگاهی است.
مدیر جهاد کشاورزی دزفول با بیان اینکه ۴۰۰ پرونده درخصوص باغویلاهای دزفول آماده تحویل به قوه قضاییه است، افزود: هفته گذشته ۴۸ سازه در باغویلاهای دزفول با حکم قضایی تخریب شد و تعدادی نیز در مرحله صدور یا اجرای حکم است.
وی با بیان اینکه آسیبهایی مانند سایر نقاط گردشگرپذیر دنیا متوجه شهرستان دزفول شده است، گفت: دزفول در هر حال در این مسیر قرار گرفته است و باید اقدامات لازم برای ساماندهی و اتخاذ تدابیری لازم برای جلوگیری از وارد آمدن آسیب به اعتقادات مردم صورت گیرد.
زارعی ارائه خدمات به باغویلاها را ممنوع دانست و افزود: ما برخورد میکنیم ولی برخی دستگاههای اجرایی با آرم دولتی در حال آسفالت جاده باغویلاها هستند که این موضوع شائبه مجاز بودن فعالیت این اماکن گردشگری را در ذهن مردم ایجاد میکند.
وی با اشاره به ایجاد نزدیک به سه هزار پرونده قضایی در زمینه تغییر کاربری ادامه داد: اغلب باغویلاهای شمال کشور در اراضی ملی احداث شدهاند ولی در دزفول اجازه این کار داده نشده است.
مدیر جهاد کشاورزی دزفول معامله باغویلاها و انتشار آگهی برای اجاره این اماکن گردشگری در فضای مجازی را ممنوع دانست و گفت: لازم است در برخی قوانین تجدید نظر شود.
رئیس امور آب شمال غرب خوزستان در این خصوص اظهارداشت: بیش از چهار هزار و ۹۰۰ هکتار باغویلا در دزفول وجود دارد که ساماندهی آنها موضوعی بیندستگاهی است و یک نهاد به تنهایی توانایی مدیریت آن را ندارد.
کیسان رویینیان افزود: طبق قانون، باغویلاهایی که از طرف جهاد کشاورزی مجوزهای لازم را برای تغییر کاربری گرفته باشند، میتوانند مجوز حفر چاه آب دریافت کنند.
وی با بیان اینکه موضوع باغویلاها به شورای تامین شهرستان دزفول نیز کشیده شده است، ادامه داد: فقط حدود یکهزار و ۴۰۰ باغویلا با اسم و مشخصات مالک در دزفول شناسایی شده که با وجود دستور قضایی امکان اجرای حکم نبوده است.
رئیس امور آب شمال غرب خوزستان با تأکید بر لزوم تشکیل کمیتهای ویژه درخصوص ساماندهی باغویلاهای شهرستان دزفول گفت: این موضوع باید بهصورت تخصصی بررسی و به همه جوانب آن پرداخته شود.
امام جمعه دزفول نیز چندین بار در خطبههای نماز جمعه بر لزوم سازماندهی باغویلاها تأکید کرده و خواستار اجرای قانون درخصوص این اماکن گردشگری غیرمجاز شده است.
حجتالاسلام سیدمحمدعلی قاضی دزفولی همچنین در نشست شورای آب شهرستان دزفول اقدامات پیشگیرانه نظیر جلوگیری از قطعهبندی زمینهای کشاورزی را ضروری دانست و گفت: موضوع تغییر کاربری زمینها و رشد باغویلاها به دغدغه استانی و کشوری تبدیل شده و گرفتاریهای فرهنگی زیادی ایجاد کرده است.
وی کشاورزی را یکی از نقاط قوت شهرستان برشمرد و افزود: متأسفانه زمینهای کشاوری و باغی تکهتکه میشوند و بعد از تبدیل به باغچه با قیمتهای نجومی به فروش میرسند.
امام جمعه دزفول خواستار هماندیشی و جدیت مسئولان شهرستان دزفول برای جلوگیری از رشد باغویلاها شد و افزود: طبق قانون هرگونه معامله درخصوص تقسیم اراضی ممنوع و باطل است و درصورت فوت مالک، اسناد رد و بدل شده پشتیبان قانونی ندارند.
وی از رشد باغویلاها بهعنوان یکی از مسائل بحرانی شهرستان دزفول یاد کرد و گفت: اداره جهاد کشاورزی متولی اصلی زمینهای کشاورزی است البته از سایر ادارات مرتبط نظیر آب و برق نیز انتظار میرود در این زمینه همکاری کنند.
حجتالاسلام قاضی دزفولی خواستار برخورد قانونی با متخلفان شد و افزود: برخی افراد از رأفت جمهوری اسلامی سوءاستفاده میکنند.
یکی دیگر از دغدغههای موجود در زمینه باغویلاهای دزفول تأمین امنیت آنهاست؛ با توجه به غیرمجاز بودن فعالیت باغویلاها برنامه مدونی برای امنیت این اماکن گردشگری وجود ندارد و بارها شاهد اتفاقات ناگواری نظیر سرقت و درگیری در آنها بودهایم.
سرهنگ روحالله گراوندی فرمانده انتظامی دزفول در این باره گفت: اغلب باغویلاها مجوز ندارند و صاحبان آنها برای ما شناخته شده نیستند که این امر مشکلاتی ایجاد میکند.
رشد باغویلاها در دزفول به واسطه شرایط آب و هوایی و ظرفیتهای ویژه کشاورزی این شهرستان به هر حال اتفاق افتاده و به صورت خواسته یا ناخواسته در جریان است؛ این امکان گردشگری اکنون به محلی برای کسب درآمد و اشتغال جوانان تبدیل شدهاند.
ورود سرمایه و جذب گردشگر در شرایط اقتصادی فعلی مهمترین مزیت رشد باغویلاهای دزفول است که میتوان با قانونمند کردن و نظارت بر فعالیتها و درنظر گرفتن شرایط و ضوابط و حضور نیروی انتظامی و دادگستری، معضلات باغویلاها را برطرف و تهدیدها را به فرصت تبدیل کرد که در این زمینه همسویی مسئولان دستگاههای اجرایی ضروری است.
48