رحمت الله حکیمی «شهر فرودگاهی چابهار، پایگاه نظامی کنارک را از حیز انتفاع می‌اندازد»؛ این گزاره کوتاه، جدیدترین چالش و محل مناقشه در ساخت شهر فرودگاهی چابهار است. جدی‌ترین دلیل طرح این موضوع هم نزدیکی و فاصله کوتاه شهر فرودگاهی چابهار با پایگاه نظامی کنارک عنوان شده است. این در حالی است که سازمان هواپیمایی کشور به عنوان تنها مرجع رسمی، پیش از صدور موافقت اصولی و تائیدیه‌های کارشناسی و فنی، دقت‌نظر زیادی روی مقوله همجواری فرودگاه‌ها داشته و شهر فرودگاهی چابهار حائز ۱۰۰درصد استانداردهای لازم پروازی بوده و موفق به اخذ تمام موافقت‌های کارشناسی شده است. از سوی دیگر نمونه‌های پرشماری از فرودگاه‌های همجوار در ایران و جهان وجود دارند که نه تنها تداخلی در پروازهای یکدیگر ندارند که رونق اقتصادی و توسعه را به ارمغان آورده‌اند.
فرودگاه چابهار و پایگاه نظامی کنارک چقدر فاصله دارند؟
شهر فرودگاهی چابهار در فاصله ۲۵ مایلی پایگاه نظامی کنارک در دست احداث است. مجموعه‌ای عظیم و با استانداردهای بین‌المللی که می‌تواند پروازهای بین‌المللی را به چابهار بکشاند و جاذب سرمایه‌های داخلی و خارجی باشد و در بلندمدت توسعه را به سواحل مکران و اشتغال پایدار را به فرزندان چابهار هدیه کند. لیک طرح موضوعاتی چون اختلال پروازی شهر فرودگاهی چابهار با پایگاه نظامی کنارک، تنها روند توسعه سواحل مکران را با اختلال مواجه می‌کند و از حیث فنی و کارشناسی هیچ اشکالی به فرودگاه‌های همجوار نیست. گزارش پیش‌رو نمونه‌هایی از فرودگاه‌های همجوار را معرفی می‌کند.
فرودگاه دبی و شارجه در فاصله ۱۵مایلی
اگر دبی هاب ترانزیت کالا و مسافر جهان شده و نبض تجارت جهانی را در حاشیه خلیج‌فارس را در دست گرفته، به پشتوانه یک فرودگاه بین‌المللی است. فرودگاهی که بر پایه رتبه‌بندی‌های یاتا سومین فرودگاه بزرگ جهان بر پایه تردد مسافر و ششمین فرودگاه بزرگ جهان بر پایه حمل‌ونقل کالا به شمار می‌رود.
آیا با وجود چنین فرودگاه عظیمی که سالانه ظرفیت جابه‌جایی بیش از ۷۵میلیون مسافر را دارد، ساخت فرودگاه‌های جدید در مجاورش منطقی است؟ اگر هدف توسعه باشد، پاسخ مثبت است. آیا فرودگاه‌های همجوار، امنیت پروازی فرودگاه بین‌المللی دبی با روزانه یک‌هزار پرواز را مختل نمی‌کند؟ اگر تکنولوژی‌های نوین کنترل پروزای به کار گرفته شود، پاسخ منفی است.
به استناد همین دو اصل اساسی، دو فرودگاه بین‌المللی شارجه و آل‌مکتوم در نزدیکی فرودگاه دبی و با کارکردهای مشابه همان فرودگاه راه‌اندازی شد. فرودگاه آل‌مکتوم در منطقه آزاد جبل‌علی و در فاصله ۳۸ مایلی فرودگاه بین‌المللی دبی راه‌اندازی شد و همین فرودگاه، چنان منطقه آزاد جبل‌علی را توانمند کرده که کمتر منطقه آزاد تجاری در جهان قدرت رقابت با منطقه آزاد جبل‌علی را دارد. فراتر از فرودگاه آل‌مکتوم، فرودگاه بین‌المللی شارجه نیز تنها در ۱۵مایلی فرودگاه بین‌المللی دبی راه‌اندازی شد. این سه فرودگاه در شعاعی کمتر از ۶۲مایل از هم فعالیت می‌کنند و توسعه اقتصادی امارات را تضمین کرده‌اند، فارغ از هرگونه اختلال پروازی و یا سوانح احتمالی!
فرودگاه بین‌المللی امام و مهرآباد در فاصله ۱۷مایلی
اگر نزدیکی و همجواری فرودگاه‌ها، عاملی برای سوانح هوایی بود و یا این همجواری کارکردهای فرودگاه‌ها را تحت‌الشعاع قرار می‌داد، یا باید فرودگاه مهرآباد تعطیل می‌شد یا فرودگاه بین‌المللی امام؛ و یا اینکه هر روز شاهد سوانح هوایی ناشی از تداخل پروازهای این فرودگاه‌ها بودیم. اما نه تنها این دو فرودگاه با حجم پروازی بالا در ۱۷مایلی یکدیگر فعال هستند، که فرودگاه پیام کرج هم در فاصله کوتاهی از دو فرودگاه مشغول فعالیت است و هیچ تداخل پروازی وجود ندارد.
فرودگاه بین‌المللی امام در فاصله ۱۷ مایل از فرودگاه مهرآباد و ۳۰ مایلی از فرودگاه پیام کرج واقع شده است. دو فرودگاه مهرآباد و پیام کرج هم کمتر از ۲۲ مایل از هم فاصله دارند. هنگامی که این سه فرودگاه همجوار بدون هیچ اختلال پروازی مشغول فعالیت هستند، با چه استدلالی می‌توان عنوان کرد که همجواری با شهر فرودگاهی چابهار، پایگاه نظامی کنارک را از حیز انتفاع می‌کند؟
فرودگاه چانگی سنگاپور و پایگاه نظامی پایا لبار در فاصله ۱۰مایلی
شاید گویاترین مصداق و نمونه مشابه شهر فرودگاهی چابهار و پایگاه نظامی کنارک را در جنوب شرق آسیا پیدا کنید: سنگاپور. جایی که لقب هاب لجستیکی جهان را یدک می‌کشد و بر خلاف وسعت بسیار کوچک و موقعیت جغرافیای نه چندان مناسب در میان اقتصادهای قدرتمند جهان جای دارد. این موقعیت برتر اقتصادی برای سنگاپور با تکیه بر حمل‌ونقل و لجستیک حاصل شده که یکی از مهمترین پایه‌هایش شهر فرودگاهی بین‌المللی چانگی سنگاپور است.
شهر فرودگاهی چانگی سنگاپور که در سال ۲۰۱۸ لقب بهترین و کامل‌ترین فرودگاه جهان را به خود اختصاص داد و در عین حال در زمره ۱۰ فرودگاه پرتردد جهان جای گرفت، یک پایگاه نظامی هوایی را در ۱۰مایلی خود دارد و هیچ اختلال پروازی برای دو فرودگاه ایجاد نمی‌شود. پایگاه هواییی پایا لبار Paya Lebar Air Base یک فرودگاه نظامی با کد یاتا QPG است که در ۱۰ مایلی فرودگاه بین‌المللی چانگی سنگاپور واقع شده است.
پایگاه شکاری نوژه و فرودگاه همدان در فاصله ۵ مایلی
دیگر گزینه داخلی که می‌تواند مثال روشنی برای شهر فرودگاهی چابهار و پایگاه نظامی کنارک باشد، فرودگاه همدان و پایگاه شکاری نوژه است که در فاصله ۵ مایلی از هم واقع شده‌اند. این فرودگاه و پایگاه هوایی سال‌هاست در همجواری یکدیگر و بدون هرگونه اختلال پروازی مشغول به فعالیت هستند. پایگاه هوایی امیدیه و فرودگه آغاجری هم دقیقا مشابه این مورد بوده و در فاصله ۵مایلی از یکدیگر مشغول فعالیت هستند.
نویسنده :رحمت الله حکیمی
46