ابوالفضل خدائی: پیروزی «لولا داسیلوا» در انتخابات ریاست جمهوری برزیل از زوایای مهمی قابل بررسی است. نکته قابل توجه تغییر و تحولاتی مهمی است که حالا پس از سومین بار از زمان قدرت گرفتن پیش پای او قرار دارد و به باور کارشناسان اصلاحات اقتصادی با توجه به ساختارهای سیاسی برزیل است که می تواند رهبر با تجربه ای همچون داسیلوا را نیز با چالش های جدی مواجه کند. موسسه اقتصاد بین الملل پترسون در مقاله ای به این چالش ها و موانع پرداخته که در ادامه آن را می خوانید:
پیروزی انتخاباتی لوئیز ایناسیو لولا داسیلوا، معروف به لولا، در برزیل، رهبر مشهوری را با سابقه ای تحسین برانگیز به قدرت بازگرداند که در زمان ریاست جمهوری او در سال های ۲۰۱۱-۲۰۰۳ ایجاد شد. شکست لولا از ژایر بولسونارو، رئیس اقتدارگرای راست افراطی، در پس‌زمینه‌ای از دو قطبی‌سازی خیره‌کننده در طول سالیان متمادی رخ داد.
اما در حالی که پیروزی لولا برای سرنوشت دموکراسی برزیل حیاتی است، سومین دوره ریاست جمهوری او با مشکلاتی مواجه است که قبلاً با آن مواجه نشده بود. این مشکلات دستور کار اصلاحات لیبرال او - گسترش خدمات اجتماعی به فقرا و حفاظت از جنگل‌های بارانی آمازون - را که در گذشته اعتباری برای آن کسب کرده بود، پیچیده یا حتی مختل می‌کند.
>>> بیشتر بخوانید:
بازگشت لولا؛ آیا برزیل می‌تواند زمان را به عقب برگرداند؟
چشم انداز سیاسی برزیل آن چیزی نیست که لولا در سال ۲۰۰۳ به قدرت رسید. اقتصاد این کشور در آن زمان با مشکل مواجه بود، اما از روندهای جهانی، از جمله افزایش قیمت کالاها و جریان های سرمایه فراوان بهره می برد. این شرایط راه را برای اجرای برنامه های اجتماعی - وعده اصلی مبارزات انتخاباتی که لولا را به قدرت رساند - و ثبات اقتصاد کلان هموار کرد.
برنامه‌های هزینه‌های لولا به رهایی میلیون‌ها برزیلی از فقر کمک کرد و سیاست‌های او باعث مازاد مالی، رشد اقتصادی، کاهش بیکاری و کاهش تورم در چهار سال اول ریاست جمهوری‌اش شد. با وجود یک رسوایی بزرگ فساد در پایان دوره اول ریاست جمهوری خود، لولا به راحتی دوباره انتخاب شد. دوره دوم ریاست جمهوری او نیز موفقیت آمیز بود، به ویژه زمانی که برزیل توسعه مالی و پولی را برای جلوگیری از خطر رکود عمیق ناشی از بحران مالی جهانی ۲۰۱۰-۲۰۰۸ به کار گرفت. لولا که در پایان سال ۲۰۱۰ سمت خود را ترک کرد، محبوب ترین رئیس جمهور برزیل در دوران اخیر بود. چند سال بعد، دومین رسوایی فساد، لولا را به مدت دو سال در زندان انداخت. این حکم و برخی از اتهامات متعاقباً لغو شد و به لولا اجازه داد تا در سال جاری نامزد انتخابات شود.
همه روسای جمهور برزیل از زمان دموکراتیک شدن مجدد در اواخر دهه ۱۹۸۰ مجبور به تشکیل ائتلاف هایی در میان جناح های رقیب در کنگره برزیل شدند. این چالش با نقاط قوت لولا به عنوان یک مذاکره کننده و سیاستمدار همراه بود، مهارت هایی که او اکنون برای موفقیت به آن نیاز دارد.
سیستم سیاسی برزیل به شدت پراکنده است، اما ظهور گروه‌های ضد دموکراتیک در احزاب سیاسی موجود، مسیریابی در این سیستم را بسیار دشوارتر کرده است. ائتلاف سازی اکنون اردوگاه طرفدار دموکراسی را در برابر نیروهای ضد دموکراسی وفادار به بولسونارو قرار داده است. این پویایی جدید، لولا و حزب کارگر او (Partido dos Trabalhadores) را وادار کرد تا با مخالفان سیاسی دیرینه تماس بگیرند تا «جبهه دموکراتیک» پیروز او را تشکیل دهند؛ یک ائتلاف منحصر به فرد شامل ده حزب که او را به قدرت رساند. بنابراین، دولت جدید او نیاز به مذاکره داخلی برای حفظ ثبات در جبهه دارد، اما همچنین با واکنش شدید چندین متحد بولسونارو که در انتخابات اخیر کرسی های کنگره را به دست آورده اند، مواجه خواهد شد. تلاش برای تصویب قوانین کلیدی برای اعمال اصلاحات اقتصادی، مانند اصلاحات مالیاتی، شامل تعامل بسیار پیچیده تری از مذاکرات سیاسی داخلی و خارجی خواهد بود.
از نظر اقتصادی، لولا در اول ژانویه یک کشور آسیب دیده را به ارث خواهد برد که بیشتر آن ناشی از سیاست های بولسونارو در تضعیف نهادها، برچیدن مقررات و آژانس های زیست محیطی و نادیده گرفتن برنامه های اجتماعی است. چارچوب مالی در حال فروپاشی کشور نیاز به بازسازی دارد. بولسونارو نظاره گر بر بازگشت گرسنگی و سوءتغذیه در برزیل، افزایش فقر و یکی از بدترین سوابق در مبارزه با همه‌گیری - نزدیک به ۷۰۰هزار مرگ و میر ناشی از کووید-۱۹ از سال ۲۰۲۰ بود. از همه مهمتر، جنگل زدایی در منطقه آمازون که برزیل را در مبارزه جهانی علیه تغییرات اقلیمی به یک چهره منفور تبدیل کرد.
چشم‌انداز اقتصادی برزیل با وجود برخی شاخص‌های کلان اقتصادی که خلاف آن را نشان می‌دهد، بد است. تورم نسبت به سال به طور متوسط ۶.۵ درصد بوده، در حالی که قرار است رشد در سال ۲۰۲۲ تقریباً به ۲.۵ درصد برسد. اما این شاخص ها فریبنده هستند. کاهش تورم ناشی از کاهش اجباری مالیات بر سوخت در اوایل سال جاری است، در حالی که رشد با هزینه های ناپایدار که در سال گذشته یا بیشتر به بخش هایی از پایگاه بولسونارو هدایت شده است، افزایش یافته است. بودجه ای که برای سال ۲۰۲۳ مورد مذاکره و تصویب قرار گرفت، جایی برای پرداختن به فوری ترین نیازهای اجتماعی برزیل، مانند مبارزه با گرسنگی و سوء تغذیه کودکان، باقی نمی گذارد.
در نتیجه لولا برای سومین بار با کار دلهره آور مذاکره درباره بودجه جدید و تنظیم سقف هزینه ها با یک کنگره نسبتاً بدبین یا حتی متخاصم آغاز خواهد شد و در عین حال تغییراتی را در چارچوب مالی ضعیف برزیل پیشنهاد می کند. هزینه‌هایی که به نظر می‌رسد لولا از آن حمایت می‌کند، نیازمند اصلاحات قانون اساسی است که چالش‌های سیاسی بیشتری را ایجاد می‌کند.
لولا با اشاره به اینکه عجله دارد، قبلاً اعلام کرده بود که برای انتخاب مجدد در سال ۲۰۲۶ نامزد نخواهد شد. تمرکز او را باید به‌عنوان ایجاد میراثش، نجات سابقه یک رهبر عمل‌گرا که مسئول تحولات اجتماعی و تحرک اجتماعی عمده در برزیل بود، درک کرد. او قادر به از بین بردن محیط خارجی خصمانه ای نیست که قبلا با آن مواجه نشده بود اما می تواند پس از سالهای پر اشتباه بولسونارو کمی احساس عادی بودن را به برزیل بدهد. مهارت های سیاسی او قابل توجه است، اما چهار سال آینده آنها را در معرض آزمایش قرار خواهد داد.
۳۱۱۳۱۱