در پی اعلام ورود بیماری وبا به کشور از سوی وزارت بهداشت، تمام رستوران‌ها و اغذیه‌فروشی‌ها از استفاده از سبزیجات تا اطلاع‌ثانوی منع شدند.
دکتر محمدمهدی گویا، رییس مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت روز گذشته با اعلام اینکه «کانون‌های انتقال بیماری وبا مزارع کشاورزی هستند»، از ابلاغ ممنوعیت استفاده از سبزی به تمام رستوران‌ها و اغذیه‌فروشی‌های کشور خبر داد و مرتضی تمدن، استاندار تهران هم با اشاره به دریافت گزارش‌هایی مبنی بر آبیاری برخی کشتزارهای شهر با فاضلاب خام، دستور پیگیری‌های شدیدتر برای شناسایی کشتکاران متخلف را صادر کرد.
افغانستان و پاکستان؛ کانون‌های بیماری
ابلاغ ممنوعیت استفاده از سبزی در رستوران‌ها و اغذیه‌فروشی‌ها در حالی صورت گرفته که ورود وبا و شبه‌وبا در ماه‌های گرم تابستان از تهدیدهای جدی کشور به شمار می‌رود و هر ساله هشدارهایی درباره شناسایی موارد جدید ابتلا و نحوه صحیح ضدعفونی کردن سبزی، صیفی و میوه‌ها از سوی وزارت بهداشت اعلام می‌شود.
یکی از دلایل ورود هر ساله بیماری در کشور، همجواری با دو کشور افغانستان و پاکستان به عنوان کانون‌های انتشار بیماری‌های واگیر است، علاوه بر آنکه ورود اتباع این دو کشور که به صورت غیرقانونی از مرزهای ایران می‌گذرند و به دلیل همین ورود غیرمجاز، هیچ کنترل و پالایشی بر سلامت آنها امکان‌پذیر نیست نیز، یکی دیگر از دلایل انتشار هرساله بیماری در سطح استان‌هایی است که این افراد ناقل آلودگی یا بیمار، در آنها تردد داشته و برای درآمدزایی در مزارع و باغات و کشتزارها مشغول به کار می‌شوند و آلودگی را به محصولات باغی و زراعی منتقل می‌کنند. در اعلام رییس مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت هم حضور اتباع بیگانه که به صورت غیرقانونی وارد کشور شده و در مزارع کشاورزی و مناطق صیفی‌کاری و سبزی‌کاری مشغول به کار می‌شوند پررنگ شده است.
ممنوعیت عرضه سبزی راهگشا نیست
دکتر غلامرضا میرکی، مدیر دفتر محیط‌زیست و توسعه پایدار وزارت جهاد کشاورزی، ابلاغ ممنوعیت استفاده از سبزی در رستوران‌ها و اغذیه‌فروشی‌ها را راهکاری نامناسب می‌داند که کمکی به کنترل بیماری یا جلوگیری از انتشار آن نمی‌کند.
وی می‌گوید: «تاکید وزارت بهداشت به منظور پیشگیری از ابتلا درست است اما اگر وزارت بهداشت قصد دارد این ممنوعیت را به تمام محصولات صیفی و سبزی مورد استفاده تعمیم دهد راهکار اشتباهی است، زیرا سبزی و صیفی‌ها تنها عامل یا حامل تولید بیماری‌های همه‌گیر شبه‌وبا و وبا نیست، بلکه پایه شکل‌گیری این بیماری انگل مدفوعی است که در مدفوع انسان وجود دارد و در واقع، استفاده از فاضلاب خام برای آبیاری مزارع و باغات کشاورزی، علت آلودگی صیفی‌جات و سبزی‌ها است، علاوه بر آنکه استفاده فرد مبتلا یا ناقل از سرویس‌های بهداشتی متصل به چاه سپتیک جذبی یا تصفیه نشدن فاضلاب خام باعث توزیع و پراکندگی میکروب می‌شود، بنابراین با نظر به این دلایل، نمی‌توانیم خوردن و تناول سبزی و صیفی را دلیل ابتلا به بیماری بدانیم و ممنوعیت استفاده و عرضه آنها را راه کنترل بیماری تلقی کنیم.»
میرکی اعلام وزارت بهداشت مبنی بر اینکه مزارع کشاورزی کانون‌های انتقال بیماری وبا هستند را اشتباه دانسته و می‌گوید: «عامل انتقال این بیماری مزارع کشاورزی نبوده بلکه مدفوع انسان است، زیرا شرایط زیست کامل این میکروب در مدفوع انسان وجود دارد و باید توصیه‌های حاوی مراقبت‌های بهداشتی به شهروندان ارایه دهیم نه آنکه مصرف سبزیجات را در رستوران‌ها ممنوع کنیم زیرا این ممنوعیت می‌تواند ترکیب عناصر غذایی را در بدن انسان به هم بزند و در واقع، انسانی که از محصول کشاورزی استفاده می‌‌کند اگر محصول غذایی را ضدعفونی نکند ممکن است آلوده و بیمار شود.»
آنچه که مورد تاکید استاندار تهران و رییس مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت قرار گرفته، برخورد با صاحبان باغات و مزارعی است که پنهانی و برخلاف قانون، برای آبیاری مزارع خود از فاضلاب خام و تصفیه‌نشده استفاده می‌کنند. چنانکه گویا می‌گوید: «بررسی‌های ما نشان می‌دهد که مهم‌ترین و اصلی‌ترین راه انتقال بیماری وبا در کشور، سبزیجاتی هستند که با فاضلاب خام آبیاری می‌شوند. این اقدام خلاف قانون است و متخلفان به مراجع قضایی معرفی خواهند شد تا برخوردهای قانونی لازم صورت گیرد.» تمدن هم با اشاره به اینکه برخورد با متخلفان که باغات و مزارع کشاورزی را با فاضلاب خام آبیاری می‌کنند وظیفه استانداری است، می‌افزاید: «در صورت لزوم از مزارع بازدید می‌کنیم زیر از برخی مناطق شهر تهران گزارش‌هایی مبنی بر آبیاری با فاضلاب خام دریافت کرده‌ایم.»
مصاحبه ممنوع است
روز گذشته، هیچ یک از رسانه‌ها موفق به گفت‌وگو با کارشناسان بیماری‌های واگیر در وزارت بهداشت نشدند. روابط عمومی این وزارتخانه در پاسخ به خبرنگاران اعلام کرد بنابر تصمیم مدیران وزارتخانه تمام اخبار مرتبط با ورود بیماری وبا، بر سایت رسمی این نهاد دولتی قرار گرفته و هیچ یک از مدیران مجاز به گفت‌وگو با خبرنگاران نیستند.
ممنوعیت گفت‌وگوی خبرنگاران با مدیران عرصه سلامت می‌تواند منجر به خدشه در مسیر اطلاع‌رسانی شود زیرا تنها وجه بیماری‌های همه‌گیر، ارایه توصیه‌های پیشگیرانه نیست بلکه لازم است عوامل خطرساز و موثر در بروز و شیوع بیماری از مناظر متفاوتی مطرح و بازبینی شوند.
47301