طبق آمار ستاد دیه کشور هر روز به طور متوسط 6 نفر بابت مهریه به زندان میافتند و فقط طی 50روز منتهی به مهر ماه امسال، 327 زندانی دیگر به محبوسان قبلی اضافه شدهاند تا رقم زندانیان مهریه به 3 هزار و 327 نفر برسد.
این رقم شاید در نگاه اول در مقایسه با تعداد زنان و مردان متاهل آمار چشمگیری نباشد؛ ولی در واقعیت به معنای اشغال 3 هزار و 327 تخت در زندانها، اضافه شدن بار مالی به سیستم قضایی و بلاتکلیف ماندن 3 هزار و 327 زن همراه خانواده خود است. اگر این گونه به زندانیان مهریه نگاه کنیم آنها یک تهدید هم برای خودشان و هم برای جامعه محسوب میشوند.
البته باید این موضوع را هم در نظر گرفت که مهریه حقی شرعی و قانونی برای زنان است و وقتی مردی خود را از بابت پرداخت مهریه به همسرش مدیون میکند، قبل از اینکه به سرنوشت زندانیان مهریه دچار شود، باید فکری برای این تعهد مالی بکند که بیشتر مردها نیز در کوران غلیان هیجان ناشی از ازدواج به تنها چیزی که فکر نمیکنند دینی است که بر گردن دارند.
قوانین باید اصلاح شود
اما حالا اوضاع به جایی رسیده است که برخی مراجع تقلید به این فکر افتادهاند تا شاید با گوشزد کردن دستورات اسلام و شرع برای مهریهها ترمز بگذارند.روز گذشته آیتالله مکارمشیرازی در درس خارج فقه خود چنین کرد و خواستار اصلاح قوانین خلاف شرع در ازدواج شد.
این مرجع تقلیدکه تاکید داشت تعیین مهریههایی معادل تاریخ تولد دختر یا به ارتفاع قلههای مرتفع دنیا بهزغم خانواده دخترها ابزاری برای حفظ آبروست، معتقد است شوهری که توان پرداخت مهریه را ندارد نباید به زندان بیفتد، مگر اینکه توانایی مالیاش برای پرداخت مهریه ثابت شود.
آیتالله مکارم شیرازی بر این باور است که مهریههای امروزی از 3 بابت خلاف شرع هستند که به زندان افتادن مردان معسر (با بضاعت مالی اندک و ناتوان در پرداخت مهریه)، تمکین نکردن زنان از شوهر بعد از قسطبندی مهریه و اینکه مردان هنگام عقد ازدواج ته دلشان قصدی برای پرداخت مهریه ندارند، خلافهایی است که هنگام ازدواج در ایران رخ میدهد.
آیتالله مکارم شیرازی در خلال گفتههایش از دو قوه مقننه و قضاییه نیز خواست تا این خلافهای شرعی را که به واسطه ازدواج در کشور اتفاق میافتد اصلاح کنند، چرا که به باور او این قوانین اصلاح نشده هستند که پیامدهای اجتماعی از این جنس را به بار میآورند. اما این اظهارات در حالی مطرح شده که مجلس فعلا برنامهای برای ورود به مساله مهریه ندارد.
قانونی که تصویب نشد
غضنفرآبادی، عضو کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس شورای اسلامی در این باره میگوید: در لایحه حمایت از خانواده مادهای در رابطه با مهریه وجود داشت که به تعیین مالیات برای مهریههایی که از سقفی معین بالاتر میروند، اشاره داشت، اما کارشناسان گفتند که چنین کاری درست نیست و تعیین مالیات برای مهریه مشکل شرعی و قانونی و تبعات اجتماعی به دنبال میآورد.
او اضافه میکند: البته هنوز هم بهترین اهرم فشار در بحث مهریه همان تعیین مالیات است، ولی باید توجه داشت هر رویهای که وضع میشود باید یک سری الزامات و ضمانتهای اجرایی داشته باشد، مثلا اگر قرار باشد برای مهریه سقف تعیین کنیم باید ساز و کارهای آن دقیقا مشخص باشد و ضمانت اجرایی هم داشته باشد، در غیر این صورت هیچ خاصیتی نخواهد داشت.
این عضو کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس که تلاش برای فرهنگسازی و تغییر نگرش جوانان و خانوادهها نسبت به ازدواج و مهریه را بهترین راه برای سر و سامان دادن به اوضاع کنونی میداند، در عین حال تاکید دارد که اگر در مورد مهریه بحثهای جدی و کارشناسی مطرح شود و نیاز به قانونگذاری داشته باشد مجلس آماده است تا نسبت به تصویب قوانین جدید و اصلاح قوانین قدیمی اقدام کند.
47301