به گزارش روابط عمومی فرهنگسرای رسانه، هجدهمین نشست اتاق رسانه سینمای ایران سهشنبه 13دیماه برگزار شد.
جمال شورجه در نشست نقد و بررسی فیلم «33روز» گفت: «سینمای ایران نیاز به حضور بیشتر در عرصه بینالمللی دارد. بهتر است فیلمسازان عزیز ایرانی کمکم به افقهای بلندتری نگاه کنند و آرمانهای شگرفتر را در آثارشان به نمایش بگذارند. باید خودمان را ارتقا دهیم و قدرت تجزیه و تحلیل را در خود تقویت کنیم. شاید دیگر سوژههایمان هم تکراری شده باشد. این سوژههای تلخ و سیاه که گاهی اوقات حتی در تعارض با اعتقادات مردم ایران نیز قرار میگیرد دیگر کهنه شده است. بهتر است وجوه روشن را هم منعکس کنیم. البته شیرینی جایزههای بین المللی کام بعضی از همکاران من را آنقدر شیرین کرده است که دیگر شاید نمیتوانند به مسیر درست بازگردند.»
کارگردان فیلم «33 روز» در ابتدای این نشست ضمن تشکر از عوامل فیلم و همراهی صمیمانه آنها در ساخت این فیلم گفت: «همه سعی ما در هنگام ساخت «33روز» این بود که بتوانیم از طریق سینما آرمانها و ارزشهای خودمان و انقلاب اسلامی را در سطحی بینالمللی بیان کنیم، چیزی که تاکنون کمتر در سینمای ایران به آن توجه شده است. از همان ابتدا که برای ساخت این فیلم هماهنگیهای اولیه انجام شد، هدف اصلی را تاثیرگذاری بر مردم جهان اسلام تعیین کردیم. سعی کردیم بهترینهای لبنان و سوریه و مصر را در این فیلم به خدمت بگیریم. جالب این است که تمامی این عوامل هم با این فیلم همراهی بسیار خوبی داشتند و حتی نیمی از دستمزد واقعی خودشان را هم نگرفتند. این فیلم با یک پروداکشن کاملا حرفهای ساخته شد تا بتواند حرف خود را به خوبی به کشورهای جهان اسلام برساند.»
وی در ادامه افزود: «خدا را شاکرم که در این فیلم توانستم تا حدودی به هدف خود دست پیدا کنم. در جلسهای که با حضور فیلمسازان مصری در ایران برگزار شد، فیلم «33روز» مورد توجه این عزیزان قرار گرفت و درخواست شد تا اینگونه آثار در کشور آنها به نمایش درآید. آنها معتقد بودند این فیلم در تقویت امید برای مردم مصر که در آن زمان در حال و هوای انقلابی قرار داشتند، تاثیرگذار خواهد بود.»
شورجه در خصوص میزان استقبال مخاطبان عربزبان از این فیلم گفت: «من فیلم را همراه با قشرهای مختلف دیدهام. مثلا در نمایشی که در بغداد داشتیم حاضر بودم و در آنجا مخاطب ارتباط بسیار عمیقی با فیلم برقرار کرد. جالب اینکه صاحب آن سینما بعد از اکران از من خواست کپی فیلم آنجا بماند تا زمان پخش بینالمللی فیلم برسد. یا مثلا اطلاع دارم که مردم لبنان برای اکران «33روز» لحظهشماری میکنند. حال ممکن است فیلم با بعضی از منتقدان ارتباط برقرار نکرده باشد. اما با مخاطب عام و به خصوص جهان عرب توانسته ارتباط خوبی برقرار کند.»
شورجه ضمن گلایه از عدم همکاری نهادهای فرهنگی و رسانه ملی در تبلیغ و معرفی فیلم به مخاطب ایرانی گفت: متاسفانه سینمای ایران در شرایط فعلی دچار ستارهزدگی شده و به طبع مخاطب این سینما نیز دچار این سوء هاضمه میگردد. ما در «33 روز»از ستارههای ایرانی استفاده نکردیم و حتی بخشی از فیلم کاملا عربی است. از سوی دیگر با توجه به شروع فصل امتحانات و نزدیکی به زمان جشنواره فیلم فجر فصل خوبی برای اکران این فیلم انتخاب نشده است. تبلیغات فیلم هم اصلا مورد قبول نیست و متاسفانه نهادهای فرهنگی و رسانه ملی نیز در این خصوص کوتاهی کردهاند. به نظر من مخاطب اصلی این فیلم در ایران با سینما قهر کرده است. به علل مختلف فرهنگی و سیاسی. بزرگان و علما ما نیز این فیلم را با همان چوبی میرانند که دیگر فیلمهای نازل فرهنگی را راندهاند. مجموعه این عوامل باعث شده است این فیلم آن طور که باید با مخاطب ارتباط برقرار نکند.»
سینمای جشنوارهای ما یک سینمای بیهویت و وطن فروش است
مسعود فراستی منتقد و کارشناس این نشست، در ارتباط با تجربههای بین المللی سینمای ایران بیان داشت: «حاصل تجربه سینمای ایران از حضور در سطوح بینالمللی یک فاجعه ملی است. سینمای جشنوارهای ما یک سینمای بیهویت و وطنفروش است. اسکار هم که بگیریم فرقی نخواهد کرد. در حوزه سینما کاری که باید در عرصه بین المللی انجام دهیم توجه به مناطق نزدیک به کشور خودمان است. من اصلا اعتقادی به اینکه فیلمساز ما به اروپا برود و فیلم بسازد ندارم. اما حضور فیلمساز ایرانی در کشورهای همسایه مثل لبنان که بعضا دارای فرهنگ مشترک نیز هستیم، حتما نتیجه خوبی خواهد داشت. به شرط اینکه در این کشورها تبدیل به فروشنده هویت خود نشویم. کاری که امثال بهمن قبادی در کردستان و عراق انجام دادهاند و نتیجهاش جز شرمساری برای من به عنوان یک ایرانی نیست.»
مسعود فراستی منتقد و کارشناس این نشست، در ارتباط با تجربههای بین المللی سینمای ایران بیان داشت: «حاصل تجربه سینمای ایران از حضور در سطوح بینالمللی یک فاجعه ملی است. سینمای جشنوارهای ما یک سینمای بیهویت و وطنفروش است. اسکار هم که بگیریم فرقی نخواهد کرد. در حوزه سینما کاری که باید در عرصه بین المللی انجام دهیم توجه به مناطق نزدیک به کشور خودمان است. من اصلا اعتقادی به اینکه فیلمساز ما به اروپا برود و فیلم بسازد ندارم. اما حضور فیلمساز ایرانی در کشورهای همسایه مثل لبنان که بعضا دارای فرهنگ مشترک نیز هستیم، حتما نتیجه خوبی خواهد داشت. به شرط اینکه در این کشورها تبدیل به فروشنده هویت خود نشویم. کاری که امثال بهمن قبادی در کردستان و عراق انجام دادهاند و نتیجهاش جز شرمساری برای من به عنوان یک ایرانی نیست.»
وی در ادامه اظهار داشت: «من به اینکه سینما یک زبان بینالمللی است اعتقادی ندارم. سینما یک پوسته ظاهری دارد که زبان تصویر است و همه گمان میکنند که با این تصویر میتوانند حرفهای بینالمللی بزنند. نکته مهم اینجاست که ما بتوانیم با مخاطب ارتباط فرهنگی و هنری برقرار کنیم. اگر این ارتباط درست برقرار شود، میتواند در کشورهای همسایه ما تاثیر خود را بگذارد. اینکه کشوری که سینما و تلویزیون ندارد از ما فیلم و سریال بخرد به این معنی نخواهد بود که ما در این حوزه صاحب سبک و حرف هستیم.»
فراستی زاویه نگاه سازنده را در این فیلم نامشخص دانست و افزود: «نکتهای که درباره «33روز» باید به آن اشاره کرد این است که مشخص کنیم ما از نگاه چه کسی در این فیلم به لبنان نگاه کردهایم. به نظر من این چیزی است که در این فیلم غایب است و به آن توجه نشده است. آیا یک عرب به جنگ نگاه میکند یا یک ایرانی یا یک فرانسوی همسو با این رویداد؟ در سینما و هنر هویت ملی ما بسیار مهم است. از این جهت که جایگاه ما را مشخص میکند. در هنر این تفاوتها باید معلوم شود. یعنی مشخص شود این فیلم از نگاه یک هنرمند ایرانی روایت میشود که مدافع آرمانهای مردم لبنان است.»
وی در ادامه با اشاره به ضعیف بودن فیلمنامه «33 روز» گفت: «شخصیتها در فیلم «33روز» به درستی شکل نگرفتهاند. در واقع شخصیتها نمیتوانند مخاطب را با خود درگیر و همراه کنند. ما باید به فیلمنامه توجه جدی داشته باشیم. سینما نه ایدئولوژی است نه فرم و نه هویت. سینما باید باور من را درگیر کند. من باید فیلم و حرفش را باور کنم. این باور از طریق شعار منتقل نمیشود. این شعار باید سینمایی شود.»
برای شنیده شدن حرفهایمان در دنیا، به سینما نیازمندیم
حجت الاسلام محمدرضا زائری، دیگر کارشناس این نشست نیز گفت: «سکونت من در لبنان بعد از جنگ شروع شد. چند ماهی هم هست که به ایران بازگشتهام. فیلم «33روز» را اولین بار در یک نمایش خصوصی در بیروت و با حضور عدهای از مردم لبنان دیدهام. به اعتقاد من، دیگر وقت آن رسیده که بتوانیم با دنیا حرف بزنیم، چرا که برای این حرف زدن هم پشتوانه داریم و هم انگیزه، ولی متاسفانه تاکنون سینما نداشتهایم. یعنی سینمایی که در قد و قواره یک گفتگوی بینالمللی باشد، نداشتهایم. اگر هم فیلمی ساخته شده فقط برای خودمان بوده است. به ندرت فیلمی برای مخاطب بینالمللی تولید شده است. فکر میکنم نقطه شروع این اتفاق باید با قوت صورت میگرفت که «33 روز» تا حدودی توانسته این حرکت را به خوبی آغاز کند. یعنی در آن مسائلی که ما حرف برای گفتن داریم و دنیا هم منتظر شنیدن حرفهای ماست. مثل جنگ 33روزه لبنان.»
حجت الاسلام محمدرضا زائری، دیگر کارشناس این نشست نیز گفت: «سکونت من در لبنان بعد از جنگ شروع شد. چند ماهی هم هست که به ایران بازگشتهام. فیلم «33روز» را اولین بار در یک نمایش خصوصی در بیروت و با حضور عدهای از مردم لبنان دیدهام. به اعتقاد من، دیگر وقت آن رسیده که بتوانیم با دنیا حرف بزنیم، چرا که برای این حرف زدن هم پشتوانه داریم و هم انگیزه، ولی متاسفانه تاکنون سینما نداشتهایم. یعنی سینمایی که در قد و قواره یک گفتگوی بینالمللی باشد، نداشتهایم. اگر هم فیلمی ساخته شده فقط برای خودمان بوده است. به ندرت فیلمی برای مخاطب بینالمللی تولید شده است. فکر میکنم نقطه شروع این اتفاق باید با قوت صورت میگرفت که «33 روز» تا حدودی توانسته این حرکت را به خوبی آغاز کند. یعنی در آن مسائلی که ما حرف برای گفتن داریم و دنیا هم منتظر شنیدن حرفهای ماست. مثل جنگ 33روزه لبنان.»
وی در بخش دیگری از صحبتهای خود با اشاره به ارزشمند بودن تجربه ساخت فیلمی مثل «33روز» بیان داشت: «اگر میخواهیم در دنیا حرف برای گفتن داشته باشیم و حرفهایمان شنیده شود، باید از ابزار سینما استفاده کنیم. نکته مهم اینجاست که این بحث در فرمایشات مقام معظم رهبری هم وجود دارد. از این جهت تجربهای مثل «33روز» تجربه بسیار ارزشمندی است. باید اعتراف کنیم در این حوزه کم کاری داشتهایم. امیدوارم در آینده شاهد ساخت فیلمهای بیشتری از این جنس باشیم.»
این نشست با اهداء لوح تقدیر و منشور هنر متعهد امام (ره) به جمال شورجه پایان یافت.
5858
5858