پیرمرد هنوز فیلمهای خوبی می سازد

نگاهی به فیلم "هوگو"
                           پیرمرد هنوز فیلمهای خوبی می سازد
کسانی که فیلم مستند "گشت و گذاری با مارتین اسکورسیزی در سینمای آمریکا" را دیده و یا کتابش را خوانده اند، به خوبی می دانند که این عشق شورانگیزی که در فیلم "هوگو" نسبت به تاریخ سینما موج می زند، از چه اشتیاق و دلباختگی قدیمی برمی آید. حتی شاید زودتر از اینها انتظارش را داشتیم تا استاد چنین فیلم ستایش آمیزی را درباره سینما بسازد.
اما همانطور که پیش تر از این در یادداشتی به بهانه دریافت اسکار اشاره کردم، خصلت کمیابی که "هوگو" را از اثری که قصد ادای دین و احترام و ارجاع به سینما دارد، فراتر می برد و در جایگاه متفاوتی قرار می دهد، این است که چه در زمینه مضمون و چه از لحاظ فرم تکنیکی از خود سینما به عنوان منبع الهام، تغذیه و تثبیت خود استفاده می کند.
در دورانی که به نظر می رسد قصه ها در سینما تمام شده اند و سینمای امروز جهان در تعریف کردن داستانهای جدید دچار بحران و معضل جدی و گسترده ای است، اسکورسیزی برای یافتن قصه جدید به سراغ خود سینما می رود و داستانش را از دل تاریخ پر ماجرای سینما و سرگذشت آدمهایی که در آن نقش داشته اند، درمی آورد و آن را به شکل کاملا تازه و امروزی دوباره تعریف می کند.
علاوه بر این به کمک سینمای سه بعدی که عده ای در مقابل آن موضع گیری منفی می کردند و آن را به تجربه تجاری هالیوود  در جهت جلب مخاطب بیشتر و دستیابی به منفعت افزون تر تقلیل می دادند،  تصویر سینمای اولیه و صامت را بازسازی و ماندگار می کند و نشان می دهد که چطور سینما با پیشرفت صنعتی و تکنیکی اش می تواند وجه هنری خود را تقویت کند و مرزهای زیبایی شناسی اش را گسترش دهد.
به عنوان مثال صحنه فوق العاده خارج شدن قطار از ریل و عبور آن از میان مردم، فقط یک ادای دین عاشقانه به صحنه ماندگار و خاطره انگیز "ورود قطار به ایستگاه" برادران لومیر نیست. بلکه بازآفرینی آن در یک صورت بندی داستانی تازه و قرائت مجدد آن در شکل سه بعدی اش به طور توامان، این امکان را به ما می دهد که ما نیز همان تجربه نایاب اولین مخاطبان سینما در مواجهه با این صحنه را از سر بگذرانیم و به احساسی دست بیابیم که تا پیش از این فکر می کردیم هرگز تکرار نخواهد شد.
بنابراین اگر فیلمسازی مثل اسکورسیزی به عنوان یک فیلمساز پیشرو و معاصر می تواند فیلمی درباره ژرژ ملی یس به عنوان یکی از پیشگامان سینمای اولیه بسازد و صحنه های تاثیرگذار فیلمهای وی را بازسازی کند و از دل آن به مفهوم جدیدی درباره خود سینما دست یابد، به این دلیل است که می تواند از تحولات و تغییرات تکنولوژیکی سینما برای پیشرفت و گسترش قابلیتهای زبان هنری آن کمک بگیرد و قصه قدیمی و گذشته سینما را با استفاده از جدیدترین تکنیک روز دنیا بازگویی کند.
در انتهای فیلم "هوگو" وقتی ژرژ ملی یس در مراسم تجلیلش در میان آن هاله نور ظاهر می شود و همه حضار تمام قد در مقابلش می ایستند، تک تک ما نیز از سر جایمان بلند می شویم و روی پا می ایستیم و به همه کسانی که رویاها را با سینما برایمان واقعی کردند، تعظیم می کنیم. شک نکنید که در آن لحظه یکی از کسانی که به او فکر می کنیم، اسکورسیزی است!