گفتوگو با فردی که خود به مرد گفت‌وگوهای رسانه‌ای مشهور است، هم کار دشواری است و هم آسان. دشوار از این‌رو که مقابل یک فرد حرفه‌ای و متخصص نشسته‌ای که زیر و بم مصاحبه را می‌شناسد و نزدیک به 5 هزار مصاحبه با افراد مختلف، از مدیران میانی تا عالی‌ترین مقام‌های کشور را در کارنامه خود دارد و با اجرای 7سال مصاحبه هر شبی یک رکورد جهانی را به نام خود ثبت کرده است و آسان از این حیث که او خوب حرف می‌زند و گفتوگو کردن را بلد است. به قول معروف این بار خیاط در کوزه افتاد و ما به سراغ مرتضی حیدری، مجری و گوینده بخش خبری و چهره نام‌آشنای برنامه گفت‌وگوی خبری شبکه 2 سیما رفتیم تا با او از رسانه و حاشیه‌هایش سخن بگوییم. به نظر می رسد شایعاتی که درباره مرتضی حیدری در ماه‌های اخیر منتشر شده، بهانه خوبی برای گفتوگو با وی باشد.
نسبت بین شایعه و شهرت بسیار پیچیده و دردسرساز است بویژه برای کسانی مثل شما که در عرصه رسانه آن هم ابررسانه‌ای مثل تلویزیون فعالیت می‌کنند و صاحب‌نام می‌شوند. شایعه‌پراکنی و حاشیه‌سازی درباره مرتضی حیدری در سالی که گذشت کم نبود. به هر حال این شایعات می‌تواند برای شخصیت حقیقی و حقوقی شما آسیب‌زا و تهدیدکننده باشد. این شایعات چرا و چگونه شکل می‌گیرد؟
واقعیت این است که به طور عام یک اتفاق در فضای رسانه‌ای ما رخ داده ، به این معنی که مسائلی با عنوان خبر وقتی جنبه منفی پیدا می‌کند بسرعت در جامعه ترویج و تبلیغ می‌شود بدون این که کسی درباره اصل آن ماجرا و شایعه وقوف داشته باشد یا درباره آن تحقیق کند. خب این خیلی فضای خطرناکی است و دردراز مدت می‌تواند آسیب‌های غیرقابل جبران به افراد، رسانه‌ها و خود جامعه وارد کند و بی‌تردید این آتش دامن همه را خواهد گرفت.
متاسفانه وقتی فضا ناامن می‌شود این ناامنی همه کسانی را که در آن جامعه زندگی می‌کنند، تحت‌تاثیر قرار می‌دهد. شایعه به شکل دهان به دهان نیز می‌تواند آسیب‌های جدی در پی داشته باشد چه برسد به این که رسانه‌ای هم شود! حالا سوال جدی این است که چرا اخبار منفی و غلط اینقدر بسرعت در سطح جامعه منتشر می‌شود؟ به نظر من علت اصلی عدم شفافیت و بی‌اعتمادی در جامعه است، وجود کاستی‌ها یا فسادهایی که مردم از آن ناراضی‌اند و این بستر روانی و اجتماعی شایعه‌سازی را فراهم کرده یا به آن دامن می‌زند.
انگار شایعه برای مردم ما واجد یک جذابیت پنهان بوده و شاید بتوان برای آن دلایل روان‌شناختی و اجتماعی نیز پیدا کرد.
این مساله یک ریشه تاریخی دارد که در حافظه هر فرد ایرانی شکل گرفته است. شما به هیچ عنوان در یک جامعه مالزیایی یا عرب و مثلا کشورهای اروپایی شاهد چنین شایعاتی در سطح گسترده نخواهید بود. مردم ما به واسطه برخی سوابق ذهنی تاریخی و خیلی از مشکلات و مصایب شخصی که دارند مقابل شایعات، باورپذیرتر هستند. احساس ناامنی به مراتب بدتر از خود ناامنی است و زمانی که این احساس در جامعه رواج یافته و همه‌‌گیر می‌شود زمینه برای شایعه‌سازی و باوراندن آن به مردم نیز افزایش می‌یابد. متاسفانه این شایعه‌سازی‌هایی که رسانه‌ها نیز آن را داغ‌تر می‌کنند گاهی موجب می‌شود یک سرمایه ملی و اجتماعی از بین برود.
ولی این شایعه‌سازی در ارتباط با شغل شما بویژه این که به عنوان گوینده و مجری بخش سیاسی و اجتماعی شناخته می‌شوید خیلی بیشتر است...
همه کسانی که در رسانه بویژه تلویزیون کار می‌کنند و به اصطلاح چهره هستند در هر سطح و نوع کاری که انجام می‌دهند در معرض این شایعه‌سازی‌ها قرار می‌گیرند. شهرت معمولا یک‌سری آسیب‌هایی نیز به همراه دارد. مثلا اگر بگویند آقای الف. ب. جیم به خاطر فلان پرونده به دادگاه احضار شد کسی نمی‌داند این فرد کیست، فقط با استفاده از کدهایی که داده می‌شود بیشتر مردم می‌فهمند که آقای الف. ب. جیم چه کسی است. اما اگر از روی کذب بگویند مرتضی حیدری به دلیل فلان پرونده به دادگاه احضار شده، شایعه تکثیر شده و حتی ممکن است به اطرافیان و دوستان من نیز تعمیم پیدا کند! شایعه در ارتباط با افراد مشهور از دامنه و عمق بیشتری برخوردار خواهد بود.
حتی تکذیب آن شایعه هم گاهی نمی‌تواند تاثیرات مخرب آن را کاملا از بین ببرد.
قطعا تاثیرات خود را می‌گذارد. شک نکنید! خود من گواه صادقی بر این واقعیت هستم. درباره من چند ماه پیش شایعه کردند فلانی 3 ماه است به خاطر قضیه اختلاس از کشور فرار کرده است، در حالی که من یک هفته قبلش در تلویزیون برنامه داشتم.
جالب این که حتی آنها که یک هفته پیش مرا در تلویزیون دیده بودند و برخی دوستان نزدیکم به من زنگ می‌زدند فلانی ماجرا چیست یا زنگ می‌زدند ببینند من ایران هستم یا نه. اعتماد ممکن است ظرف 50 سال شکل بگیرد، اما ظرف چند ثانیه از بین می‌رود. متاسفانه جامعه ما بشدت در آستانه یک بی‌اعتمادی عمومی قرار گرفته که یکی از نتایج و نشانه‌های آن همین شایعات کذب است.
الان یک سایت درجه هفتم که ممکن است هزار تا مخاطب هم نداشته باشد براحتی یک خبر دروغ منتشر می‌کند و بخش عمده‌ای از مردم را تحت‌تاثیر شایعات خود قرار می‌دهد.
57301