مرجان احمدی- شکی نیست که خاورمیانه همیشه برای کاخ سفید مهم بوده؛ حالا اما با تکیه «ترامپ» به صندلی ریاست‌جمهوری آمریکا، این موضوع بیش از پیش عیان است.
او تمام همّ‌وغمش را گذاشته تا با ایران به توافق برسد، به کشورهای عربی منطقه سفر می‌کند تا قراردادهای بزرگ امضا کند و معلوم نیست گام بعدی چیست! البته بی‌شک همه کشورها منافع خود را هم در نظر دارند، اما باید دید چه چیز از آمریکا دریافت می‌کنند، و عائدی کاخ سفید چه خواهد بود...
توجه ویژه شرق و غرب به انرژی
مسئله «انرژی» این روزها به یکی از قطب‌های مذاکره و قرارداد میان همه کشورها تبدیل شده است؛ هم داشتن سهمِ بیشتر از سوخت‌های فسیلی که سرانجام تمام می‌شوند وهم رشد و توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر.
برای همین بود که ترامپ در یکی از مهمترین سفرهایش در دوره جدید ریاست‌جمهوری آمریکا، به خاورمیانه آمد و قراردادهای مهم و بزرگ تجاری به‌ویژه در حوزه انرژی با غول‌های نفتی عربستان و امارات امضا کرد.
همکاری‌های دوسویه ریاض و واشینگتن
شرکت دولتی نفت سعودی «آرامکو» اعلام کرد که در جریان سفر دونالد ترامپ به کشورهای حاشیه خلیج فارس، قراردادهایی به ارزش ۹۰ میلیارد دلار با ایالات متحده آمریکا امضا کرده است.
این قراردادها شامل ۳۴ توافق اولیه با شرکت‌های بزرگ آمریکایی است که با هدف تعمیق روابط تجاری واشینگتن و ریاض امضا شده‌اند، این بیانیه یک روز پس از آن منتشر شد که ریاض متعهد شد ۶۰۰ میلیارد دلار در آمریکا سرمایه‌گذاری کند.
با این حال بسیاری از قراردادهای اعلام‌شده ازسوی آرامکو، تنها یادداشت‌تفاهم بوده و فاقد ارزش مالی مشخص هستند، بعضی از این معاملات نیز پیش‌تر اعلام شده بودند که توافق خرید سالانه یک میلیون و ۲۰۰ هزار تن گاز طبیعی مایع‌شده (ال‌ان‌جی) برای مدت ۲۰ سال از شرکت «نکست دیکید» از جمله آنهاست.
این توافق‌ها بخشی از تلاش‌های عربستان سعودی برای تقویت شراکت‌های انرژی و جذب سرمایه خارجی به‌شمار می‌آیند، این کشور همسو با برنامه توسعه چشم‌انداز ۲۰۳۰ خود، به‌دنبال متعادل‌سازی وابستگی به نفت با توسعه صنعتی و فناوری‌های نو است.
امین ناصر، مدیرعامل آرامکو، در همایش سرمایه‌گذاری ایالات متحده و عربستان سعودی در ریاض گفت: آمریکا مکان مطلوبی برای سرمایه‌گذاری ماست.
برنامه‌های ویژه برای تنوع‌بخشی به اقتصاد عربستان
آرامکو پایه اصلی اقتصاد عربستان سعودی است و بخش عمده‌ای از درآمد این کشور را از طریق صادرات نفت تأمین می‌کند، همچنین این شرکت نقش کلیدی در تأمین مالی برنامه بلندپروازانه «ویژن ۲۰۳۰» برای تنوع‌بخشی به اقتصاد عربستان دارد.
این غول نفتی عربستان اعلام کرده که این قراردادها از طریق شرکت‌های وابسته به این گروه امضا و با هدف تقویت روابط دیرینه با شرکت‌های آمریکایی، افزایش ارزش سهامداران و گسترش همکاری در بخش انرژی و دیگر حوزه‌های راهبردی طراحی شده‌اند.
یکی از تفاهم‌نامه‌های مهم با شرکت «انویدیا» امضا شده که هدف آن ایجاد زیرساخت‌های پیشرفته هوش مصنوعی صنعتی، ازجمله یک مرکز هوش مصنوعی، یک مرکز مهندسی و روباتیک و برنامه‌های آموزشی نیروی کار است.
آرامکو همچنین تفاهم‌نامه‌ای برای بررسی اجرای طرح‌های توسعه‌ای قابل‌توجه در پالایشگاه «صامرف» امضا کرد و قصد دارد این پالایشگاه را به یک مجتمع پتروشیمی یکپارچه بدل کند.
این شرکت عربستانی قراردادی غیرالزام‌آور هم با «آمازون وب سرویس» برای همکاری در تحول دیجیتال و ابتکارات کم‌کربن امضا کرده، در حالی که امضای تفاهم‌نامه‌ای دیگر با «کوالکام» بر همکاری در تقویت شبکه‌های صنعتی و قابلیت‌های هوش مصنوعی متمرکز خواهد بود.
آرامکو گفته که ۳ میلیارد و ۴۰۰ میلیون دلار برای توسعه پالایشگاه «موتیوا» در ایالت تگزاس آمریکا سرمایه‌گذاری خواهد کرد.
فراتر از بخش انرژی، آرامکو به یک بازیگر کلیدی در توسعه صنعتی، تحول دیجیتال و سرمایه‌گذاری خارجی تبدیل شده است.
این شرکت روابط خود را با چند تأمین‌کننده برجسته آمریکایی از جمله «جنرال الکتریک ورنووا»، «بیکرهیوز»،« اس‌ال‌بی» و «هانی‌ول» گسترش داده است.
در بخش خدمات مالی، آرامکو قراردادهایی با غول‌های مدیریت دارایی آمریکایی امضا کرد؛ دو کشور توافقی هم برای سرمایه‌گذاری‌های نقدی کوتاه‌مدت از طریق یک صندوق سرمایه‌گذاری یکپارچه امضا کردند.
توافق با امارات تا افق ۲۰۳۵
مقصد دیگر ترامپ، امارات متحده عربی بود و آنجا هم قراردادهای بزرگ امضا شدند. دو کشور اعلام کردند که قصد دارند تا سال ۲۰۳۵ در مجموع ۴۴۰ میلیارد دلار در بخش انرژی سرمایه‌گذاری کنند.
طبق اعلام سلطان الجابر، مدیرعامل شرکت نفت ملی امارات (ادنوک)، آمریکا ۶۰ میلیارد دلار در پروژه‌های انرژی امارات سرمایه‌گذاری خواهد کرد و امارات نیز در حوزه انرژی و فناوری در آمریکا سرمایه‌گذاری می‌کند.
در جریان این سفر ترامپ به خاورمیانه، قراردادهایی به ارزش بیش از ۲۰۰ میلیارد دلار با امارات امضا شد. همچنین دو کشور بر تعمیق همکاری‌ها در زمینه هوش مصنوعی تأکید کردند.
۲۲۳۲۲۳