به گزارش خبرآنلاین از ایلام، مدیرکل منابع‌طبیعی و آبخیزداری استان ایلام در گفت‌وگو با ایرنا با بیان اینکه ظرفیت مراتع استان کمتر از ۵۰۰ هزار دام است، هشدار داد که اکنون حدود یک میلیون و ۵۰۰ هزار دام در مراتع ایلام حضور دارند که این رقم، سه برابر ظرفیت مراتع است و فشار غیرقابل جبرانی به عرصه‌های طبیعی و چرخه طبیعی زیست‌بوم استان وارد آورده است.
یاسم خان‌محمدیان افزود: تاکنون ۲۸۵ طرح برای ۱۳ هزار بهره‌بردار حوزه مرتع‌داری تدوین و ابلاغ شده و حدود ۶۰۰ سامان عُرفی در اختیار عشایر و دامداران استان قرار گرفته است، اما با آغاز فصل سرما، دام‌های اضافی از استان‌های همدان، لرستان و کرمانشاه به مناطق گرمسیری ایلام وارد می‌شوند که فشار مضاعفی بر منابع طبیعی استان تحمیل می‌کند.
وی تصریح کرد که پراکنش وسیع جنگل‌های طبیعی در بسیاری از شهرستان‌های ایلام، این استان را به منطقه‌ای متمایز تبدیل کرده و همین امر نیز موجب حضور دامداران و عشایر استان و دیگر مناطق کشور برای چرای دام خود در مراتع و جنگل های این استان شده است.
مدیرکل منابع‌طبیعی و آبخیزداری ایلام در بخش دیگری از سخنان خود افزود: از میان بیش از هزار گونه گیاهی شناسایی‌شده در استان، افزون بر ۳۰۰ گونه دارویی و معطر بوده و گونه‌های غالب جنگل‌های ایلام را بلوط و بنه ایرانی تشکیل می‌دهد.
خان‌محمدیان یادآور شد که این تنوع گیاهی، مزیت بی‌نظیری برای استان محسوب می‌شود که متاسفانه در معرض تهدید چرای بیش از ظرفیت دام و فرسایش شدید خاک قرار گرفته است.
وی درباره بحران آب استان گفت: به دلیل شیب جغرافیایی و برنگاشت(وضعیت ناهمواری‌های زمین) خاص ایلام، بخش قابل‌توجهی از آب‌های سطحی استان به سرعت به خارج از مرزها سرازیر شده و تنها راه نجات سفره‌های زیرزمینی و جلوگیری از هدررفت آب، اجرای پروژه‌های آبخیزداری و آبخوان‌داری است.
مدیرکل منابع‌طبیعی و آبخیزداری ایلام با تاکید بر اهمیت نقش آبخیزداری در ایمنی مناطق شهری و روستایی استان گفت که بررسی تجربیات سیلاب‌های سال‌های گذشته نشان می‌دهد اجرای طرح‌های آبخیزداری علاوه بر کاهش تخریب اراضی کشاورزی و کنترل فرسایش خاک، از ورود سیلاب به مناطق مسکونی جلوگیری کرده و امنیت و ایمنی فضاهای حساس شهری از جمله فرودگاه ایلام را افزایش داده است.
خان‌محمدیان با تاکید بر بالا بودن نرخ فرسایش خاک استان تصریح کرد: طبق مطالعات، میزان فرسایش خاک در ایلام از میانگین کشوری و جهانی بالاتر است و این مساله تهدیدی جدی برای جنگل‌ها و زمین‌های زراعی استان محسوب می‌شود. به همین دلیل، تخصیص اعتبارات پایدار و اجرای موثر طرح‌های آبخیزداری، مهم‌ترین اولویت منابع‌طبیعی برای حفظ امنیت زیستی و معیشتی مردم است.
از گستره دو میلیون هکتاری استان ایلام، یک میلیون و ۷۰۰ هزار هکتار را عرصه‌های طبیعی شامل می‌شود که ۶۴۱ هزار هکتار آن جنگل، ۴۲۴ هزار هکتار بیابان و ۷۸۴ هزار هکتار مرتع است.
به گفته کارشناسان، تداوم چرای مازاد دام بدون اجرای برنامه‌های بازدارنده و آبخیزداری، آینده مراتع، جنگل‌ها و همچنین اقتصاد روستایی و عشایری استان را با تهدید جدی مواجه خواهد کرد.
«سامان عرفی» به محدوده‌ای از اراضی مرتعی اطلاق می شود که از گذشته مورد بهره‌برداری تعداد مشخصی از خانوارهای عشایر قرار گرفته و به لحاظ عرفی دارای حق بهره‌برداری از آن هستند.
46