به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین، در جریان نخستین حکم قضایی دادگاه فدرال ایالات متحده استفاده شرکت آنتروپیک که تحت حمایت مالی آمازون است از میلیونها کتاب در اینترنت برای آموزش مدلهای هوش مصنوعی را اقدامی تحولآفرین توصیف کرد.
این رأی که به عنوان الگویی برای دیگر پروندههای مشابه در نظر گرفته میشود، بهویژه برای استودیوهای فیلمسازی که به تازگی وارد این عرصه حقوقی شدهاند، نگرانکننده است.
پرسش اصلی در اینگونه دعاوی حقوقی، تکیه بر اصل «استفاده منصفانه» در قانون مالکیت فکری است؛ اصلی که به سازندگان این اجازه را میدهد تا بدون اخذ مجوز، از آثار دارای حق نشر، بهرهبرداریهای خاصی انجام دهند.
در همین راستا، دادگاه اعلام کرد که شرکت آنتروپیک از منظر آموزش مدل، از پشتوانه قانونی برخوردار است.
قاضی ویلیام آلساپ در حکم خود نوشت: «این فناوری از جمله تحولآفرینترین فناوریهایی است که بسیاری از ما در طول زندگیمان شاهد آن خواهیم بود.»
با این حال، آنتروپیک همچنان باید در دادگاه پاسخگوی اتهام بارگیری غیرقانونی هفت میلیون کتاب باشد که از آنها کتابخانهای برای آموزش هوش مصنوعی خود ساخته است.
هرچند این شرکت بعدها نسخههای قانونی برخی از این کتابها را خریداری کرد، اما دادگاه اعلام کرد این اقدام، مسئولیت اولیه آن را از بین نمیبرد.
در صورت اثبات تخلف، آنتروپیک ممکن است با پرداخت صدها میلیون دلار غرامت مواجه شود؛ رقمی که میتواند سرنوشت پروندههای مشابه مانند شکایت دیزنی و یونیورسال از شرکت میدجرنی را نیز تحت تأثیر قرار دهد.
سال گذشته، گروهی از نویسندگان با طرح شکایتی علیه آنتروپیک، آن را به بارگیری و کپی غیرقانونی آثارشان برای تغذیه مدل هوش مصنوعی Claude متهم کردند.
آنتروپیک بدون تلاش برای رد شکایت، مستقیم به دنبال صدور رأی بر مبنای اصل «استفاده منصفانه» رفت.
در حکم صادرشده، دادگاه چنین استدلال کرد که نویسندگان نمیتوانند مانع استفاده آنتروپیک از آثارشان برای آموزش شوند، همانطور که نمیتوانند مانع خواندن کتابهایشان توسط افراد عادی برای یادگیری نوشتن شوند :«همه ما متونی را میخوانیم و سپس متنهای جدیدی مینویسیم، اما الزام به پرداخت هزینه برای استفاده از هر کتاب، هربار که خوانده یا به یاد آورده میشود، غیرقابل تصور است.»
دادگاه نتیجه گرفت که اگر فردی همه شاهکارهای ادبی را بخواند، آنها را به خاطر بسپارد و با ترکیب آنها سبک نوشتاری خاصی ایجاد کند، این اقدام مصداق نقض حق نشر نیست. آنتروپیک نیز از آثار بهرهبرداری نکرده تا آنها را تکرار یا جایگزین کند، بلکه به منظور خلق چیزهای کاملاً جدید از آنها الهام گرفته است.
این نتیجهگیری برای شرکتهایی مانند دیزنی و یونیورسال، که هماکنون درگیر شکایت علیه میدجرنی به دلیل نقض کپیرایت هستند، بسیار نگرانکننده است.
بهویژه که این رأی ممکن است در روند بررسی پروندههای آنها نیز تأثیرگذار باشد.
همچنین احتمال دارد دادگاهها به این نتیجه برسند که ابزارهای تولید تصویر و ویدئو با هوش مصنوعی مانند سورا صرفاً با خلاصهسازی و تحلیل آثار موجود، دست به خلق آثاری جدید میزنند.
دنیل بارسکی، وکیل مالکیت فکری در موسسه حقوقی هالند و شوالیه، در این خصوص میگوید: «این حکم احتمالاً به یکی از مستندات اصلی تمامی شرکتهای سازنده مدلهای هوش مصنوعی برای اثبات مشروعیت استفاده از دادههای عظیم تبدیل خواهد شد.»
شایان ذکر است که نویسندگان شاکی، ادعا نکرده بودند که پاسخهای تولیدشده توسط آنتروپیک مستقیماً ناقض آثارشان بوده است.
قاضی آلساپ نیز در حکم خود اشاره کرده که در صورت وقوع چنین حالتی، پروندهای متفاوت شکل میگرفت.
او در ادامه، این وضعیت را با پروژه گوگل بوکز مقایسه کرد که فقط اجازه نمایش قطعاتی کوتاه از هر کتاب را به کاربران میداد و مانع دسترسی رایگان به نسخه کامل آثار میشد.
اما شرکت میدجرنی، به عنوان هدف شکایت دیزنی و یونیورسال، ممکن است در موقعیتی کاملاً متفاوت قرار گیرد. شواهد نشان میدهد که این ابزار در مواردی تصویری بسیار شبیه به فریمهای اصلی فیلمها تولید میکند.
بهعنوان مثال، میدجرنی پس از دریافت دستور تصویری از تانوس شخصیت منفی فیم "انتقامجویان: جنگ بینهایت" را ارائه میدهد که تقریباً بدون تغییر، برگرفته از تبلیغات یا فریمهای رسمی فیلم است.
یا تصویری از تام کروز در کابین خلبانی فیلم "تاپ گان" ، با دقت بالا بازتولید شده است. این ابزار حتی میتواند سبکهای انیمیشن خاصی مانند "شرک" را با دقتی خیرهکننده بازسازی کند.
در متن شکایت آمده است:«توانایی میدجرنی در تولید نسخههایی مشتقشده از فیلمهای دیزنی و یونیورسال، اثبات میکند که این شرکت بدون اجازه، آثار دارای حق نشر شاکیان را برای آموزش فناوری خود کپی کرده است.»
همچنین، احتمال سرقت مستقیم فیلمها توسط میدجرنی نیز مطرح است. در رأی صادره در ۲۳ ژوئن، قاضی آلساپ تأکید کرد که بارگیری غیرقانونی هفت میلیون کتاب توسط آنتروپیک برای ساخت کتابخانه آموزشی، تحت پوشش استفاده منصفانه قرار نمیگیرد. او نوشت که شرکت میتوانست نسخههای قانونی را تهیه کند و این نوع دزدی، بهصورت ذاتی و قطعی، ناقض قانون است.
با در نظر گرفتن سقف غرامت قانونی تا ۱۵۰ هزار دلار برای هر اثر در صورت اثبات نقض عمدی، احتمال پرداخت غرامتهای هنگفت دور از ذهن نیست.
مترجم: ریحانه اسکندری
منبع: هالیوودریپوتر
۵۹۲۴۴