تینا مزدکی_استارتاپ فرانسوی Mistral AI که سازنده‌ی دستیار هوش مصنوعی Le Chat و چندین مدل پایه‌ی زبان است، به‌طور رسمی به‌عنوان یکی از امیدهای اصلی فناوری فرانسه شناخته می‌شود. بسیاری آن را تنها شرکت اروپایی می‌دانند که واقعاً توان رقابت با OpenAI را دارد. با این حال، سهم جهانی این شرکت هنوز با ارزش‌گذاری ۶ میلیارد دلاری‌اش هم‌خوانی ندارد.
نقطه عطف این استارتاپ که توجه عموم مردم را به خود جلب کرد، عرضه‌ی اپلیکیشن Le Chat برای گوشی‌های هوشمند بود که در فرانسه با استقبال زیادی روبه‌رو شد. امانوئل مکرون، رئیس‌جمهور فرانسه، در مصاحبه‌ای تلویزیونی پیش از اجلاس هوش مصنوعی در پاریس در فوریه ۲۰۲۵ گفت: «بروید و Le Chat را که ساخت میسترال است دانلود کنید، نه ChatGPT شرکت OpenAI یا چیز دیگر.» با این حال میسترال مسیر سختی پیش رو دارد.
میسترال AI دقیقاً چه‌کار می‌کند؟
این استارتاپ که در سال ۲۰۲۳ تأسیس شد، از همان ابتدا با هدف قرار دادن هوش مصنوعی در دستان همه مردم پا به میدان گذاشت؛ شعاری که گرچه مستقیم به OpenAI حمله نکرد، اما بر موضع باز بودن فناوری تأکید دارد. دستیار Le Chat که رقیبی برای ChatGPT محسوب می‌شود، اکنون برای iOS و اندروید در دسترس است و تنها در دو هفته‌ی نخست، بیش از یک میلیون بار دانلود شد و جایگاه نخست اپ‌استور فرانسه را به‌دست آورد.
در جولای ۲۰۲۵، میسترال نسخه‌ی جدیدی از Le Chat را با قابلیت‌هایی مانند حالت «پژوهش عمیق»، استدلال چندزبانه و ویرایش پیشرفته‌ی تصویر عرضه کرد. همچنین قابلیت Projects هم به آن اضافه شد که امکان گروه‌بندی گفت‌وگوها، فایل‌ها و ایده‌ها در فضای متمرکز را فراهم می‌کند.
مدل‌های هوش مصنوعی میسترال
مجموعه‌ای متنوع از مدل‌ها نیز در کنار Le Chat توسعه یافته‌اند:
- Mistral Large ۲: مدل اصلی زبانی که جایگزین نسخه‌ی اولیه شده است
- Pixtral Large: مدل چندوجهی معرفی‌شده در سال ۲۰۲۴
- Magistral: خانواده‌ی مدل‌های استدلال، عرضه‌شده در ژوئن ۲۰۲۵
- Mistral Medium ۳: مدل بهینه برای کدنویسی و علوم پایه (می ۲۰۲۵)
- Voxtral: نخستین مدل صوتی اپن‌سورس میسترال (جولای ۲۰۲۵)
- Devstral: مدل اختصاصی برای برنامه‌نویسی، با مجوز آزاد Apache ۲.۰
- Devstral Medium و Devstral Small: نسخه‌های جدیدتر با تمرکز بر کدنویسی عاملیت‌محور، در همکاری با All Hands AI
- Codestral: مدل قدیمی‌تر کد که اجازه‌ی استفاده‌ی تجاری نداشت
- Les Ministraux: مدل‌هایی برای اجرا روی گوشی‌ها و دستگاه‌های سبک
- Mistral Saba: مدل ویژه‌ی زبان عربی
- Mistral OCR: سرویس تبدیل PDF به متن (مارس ۲۰۲۵)
- Mistral Agents API: ابزار ویژه‌ی کسب‌وکارها برای استفاده‌ی کاربردی از AI (می ۲۰۲۵)
- Mistral Code: نرم‌افزار کدنویسی جدید برای رقابت با GitHub Copilot و Cursor
درباره اوپن سورس بودن این مدل نیز باید گفت که میسترال بین مدل‌های ممتاز (با دسترسی محدود و غیرتجاری) و مدل‌های آزاد (با دسترسی کامل تحت مجوز Apache ۲.۰) تفاوت قائل است. مدل‌هایی مانند Mistral NeMo که در همکاری با Nvidia ساخته شده، در جولای ۲۰۲۴ به‌صورت کامل اپن‌سورس شد.
میسترال توسط سه پژوهشگر باسابقه‌ی هوش مصنوعی تأسیس شده است. آرتور منش (مدیرعامل)، از پژوهشگران سابق DeepMind، تیموتی لاکروآ (CTO) و گیوم لامپل (مدیر ارشد علمی) که هر دو از اعضای سابق متا (فیسبوک) هستند و البته از مشاوران آن نیز می‌توان به ژان-شارل ساموئلیان-وروه و شارل گورنتن (از استارتاپ Alan) و وزیر دیجیتال سابق فرانسه سدریک اُ اشاره کرد؛ حضور سدریک اُ همچنان مورد بحث و انتقاد قرار دارد.
گرچه بسیاری از محصولات میسترال رایگان‌اند یا نسخه‌ی رایگان دارند، این شرکت در فوریه ۲۰۲۵ نسخه‌ی پولی Le Chat را با قیمت ۱۴.۹۹ دلار در ماه عرضه کرد. در بخش B۲B، شرکت از طریق APIهای مدل‌های ممتاز درآمدزایی می‌کند و همچنین با لایسنس‌دهی مدل‌ها به شرکت‌ها و شراکت‌های استراتژیک، بخشی از درآمد خود را تأمین می‌کند. با این حال، طبق گزارش‌ها، درآمد کلی میسترال هنوز در محدوده‌ی ۸ رقمی دلار قرار دارد. برخی از همکاری‌ها و سرمایه‌گذاری‌های که برای توسعه این هوش مصنوعی صورت گرفته است نیز شامل موارد زیر می‌شود:
- مایکروسافت در سال ۲۰۲۴ با سرمایه‌گذاری ۱۵ میلیون یورویی وارد شراکت توزیعی مدل‌ها روی Azure شد
- همکاری با خبرگزاری AFP برای دسترسی Le Chat به آرشیو متنی از سال ۱۹۸۳
- قراردادهایی با ارتش فرانسه، آژانس اشتغال، شرکت حمل‌ونقل CMA، استارتاپ نظامی Helsing از آلمان، و شرکت‌هایی مانند IBM، Orange، Stellantis
- مشارکت در ایجاد پردیس هوش مصنوعی پاریس با همکاری MGX (امارات)، Nvidia و بانک سرمایه‌گذاری دولتی فرانسه
- راه‌اندازی پلتفرم Mistral Compute با پردازنده‌های Nvidia برای اروپا از سال ۲۰۲۶
- برنامه‌ی AI for Citizens برای توانمندسازی نهادهای دولتی با هوش مصنوعی (جولای ۲۰۲۵)
در عین حال، میسترال از زمان تأسیس تاکنون حدود ۱ میلیارد یورو (۱.۰۴ میلیارد دلار) سرمایه جذب کرده است:
- ژوئن ۲۰۲۳: جذب ۱۱۲ میلیون دلار سرمایه اولیه (بزرگ‌ترین جذب سرمایه اولیه تاریخ اروپا)
- دسامبر ۲۰۲۳: سری A به ارزش ۳۸۵ میلیون یورو، با ارزش‌گذاری ۲ میلیارد دلار
- فوریه ۲۰۲۴: مایکروسافت ۱۶.۳ میلیون دلار سرمایه‌گذاری تکمیلی
- ژوئن ۲۰۲۴: جذب ۶۰۰ میلیون یورو سرمایه ترکیبی، با ارزش‌گذاری ۶ میلیارد دلاری
- هم‌اکنون مذاکرات برای جذب ۱ میلیارد دلار جدید از MGX و دیگران در جریان است
آینده‌ی میسترال؛ فروش یا عرضه‌ی عمومی؟
منش در نشست داووس در ژانویه ۲۰۲۵ گفت: «میسترال فروشی نیست. برنامه‌ی ما عرضه‌ی عمومی (IPO) است.» با توجه به میزان سرمایه‌گذاری‌های جذب‌شده، فروش شرکت نمی‌تواند سود مناسبی برای سرمایه‌گذاران به همراه داشته باشد و حتی ممکن است نگرانی‌هایی درباره‌ی استقلال فناوری اروپا ایجاد کند. برای همین، شرکت باید درآمد خود را به سطحی برساند که ارزش‌گذاری ۶ میلیارد دلاری‌اش را توجیه کند و شایعات خرید (مانند خرید احتمالی توسط اپل) را برای همیشه تمام کند.
منبع: techcrunch
۵۸۳۲۳