آیا سرطان تیروئید بدخیم کشنده است؟

سرطان تیروئید بدخیم چیست؟

توده‌های تیروئید می‌توانند به صورت توده‌های خوش‌خیم یا بدخیم باشند. در حالی که توده‌های خوش‌خیم به صورت ندول تیروئید یا بزرگ شدن غده تیروئید ظاهر می‌شوند و نگران کننده نیستند، توده‌های بدخیم تیروئید به پیگیری جدی نیاز دارند. سرطان تیروئید یا بدخیمی توده تیروئید به معنای رشد غیرطبیعی، کنترل‌نشده و مهاجم سلول‌ها در غده تیروئید است. این سلول‌های غیرطبیعی برخلاف سلول‌های خوش‌خیم (non-cancerous) به بافت‌های اطراف حمله کرده و آنها را تخریب می‌کنند (تهاجم موضعی) و یا از طریق سیستم لنفاوی یا جریان خون به سایر قسمت‌های بدن گسترش می‌یابند (متاستاز). به عبارت ساده در این بیماری جدی، سلول‌های تیروئید دچار تغییرات ژنتیکی می‌شوند، توانایی خودتخریبی را از دست می‌دهند و به جای آن به رشد و گسترش غیرطبیعی می‌پردازند.

انواع سرطان تیروئید بدخیم

انواع مختلفی از سرطان‌های تیروئید بدخیم وجود دارند که از نظر سرعت پیشرفت، میزان شیوع و ریسکی که ایجاد می‌کنند، متفاوتند؛ از جمله:

کارسینوم پاپیلاری تیروئید: شایع‌ترین نوع سرطان تیروئید بدخیم است (حدود ۸۰ تا ۹۰ درصد موارد) که به کُندی پیشرفت می‌کند.

کارسینوم فولیکولار تیروئید: دومین نوع شایع سرطان تیروئید بدخیم محسوب می‌شود (حدود ۱۰ تا ۱۵ درصد موارد) که می‌تواند به ریه و استخوان متاستاز دهد.

کارسینوم سلول هورتل: نسبت به دو نوع قبل، نادرتر است (حدود ۳ درصد از سرطان‌های تیروئید)؛ اما تهاجمی‌تر عمل می‌کند و می‌تواند به سایر نقاط بدن گسترش یابد.

کارسینوم مدولاری تیروئید: از سلول‌های C تیروئید نشأت می‌گیرد و گاهی اوقات ارثی است.

کارسینوم آناپلاستیک تیروئید: نادرترین و تهاجمی‌ترین نوع سرطان تیروئید محسوب می‌شود.

پیش‌آگهی سرطان تیروئید بدخیم

پیش‌آگهی (Prognosis) سرطان تیروئید بدخیم در مقایسه با بسیاری از سرطان‌های دیگر، نرخ بقای بالاتری دارد؛ یعنی پیش‌اگهی آن بسیار خوب است. با این حال، پیش‌آگهی دقیق‌تر به عوامل متعددی بستگی دارد؛ از جمله نوع سرطان تیروئید، مرحله بیماری در زمان تشخیص، سن بیمار، پاسخ به درمان‌های انجام‌شده توسط جراح تیروئید، ویژگی‌های مولکولی یا ژنتیکی تومور و...

کارسینوم پاپیلاری تیروئید: با درمان مناسب و به موقع، نرخ بقای طولانی‌مدت این سرطان تیروئید بدخیم در حدود ۹۰ درصد یا بیشتر است؛ حتی با وجود گسترش به غدد لنفاوی گردن.

کارسینوم فولیکولار تیروئید: این نوع سرطان تیروئید نیز پیش‌آگهی خوبی دارد؛ اما اغلب مستقیماً از طریق خون به اندام‌های دور مانند ریه‌ها و استخوان‌ها گسترش می‌یابد، نه اینکه ابتدا به غدد لنفاوی نزدیک سرایت کند. با این حال در بیشتر موارد به درمان پاسخ می‌دهد و نرخ بقای آن نیز بسیار بالاست.

کارسینوم سلول هورتل: پیش‌آگهی این نوع سرطان تیروئید متغیر است و گاهی تهاجمی‌تر از فولیکولار معمولی عمل می‌کند. علی رغم آنکه این سرطان تیروئید می‌تواند به سایر نقاط بدن گسترش یابد، در اغلب موارد قابل مدیریت و درمان است.

کارسینوم مدولاری تیروئید: پیش‌آگهی این نوع سرطان تیروئید به اندازه پاپیلاری و فولیکولار عالی نیست؛ اما باز هم نسبتا خوب محسوب می‌شود. این سرطان به غدد لنفاوی و سایر اندام‌ها گسترش می‌یابد؛ اما در صورت تشخیص زودهنگام نتایج درمان مطلوبی دارد.

کارسینوم آناپلاستیک تیروئید: این نوع به عنوان نادرترین و تهاجمی‌ترین نوع سرطان تیروئید، پیش‌آگهی بسیار ضعیفی دارد؛ زیرا به سرعت رشد و گسترش می‌یابد، درمان آن بسیار چالش‌برانگیز است و نرخ بقای کوتاهی دارد.

سرطان تیروئید بدخیم: بیماری قابل درمان، نه لزوما کشنده!

برخلاف نگرانی‌هایی که پس از شنیدن کلمه «سرطان» ایجاد می‌شود، تشخیص سرطان تیروئید بدخیم لزوماً به معنای یک پایان تلخ نیست. در واقع آمار و پیشرفت‌های پزشکی امروزی نشان می‌دهد که سرطان بدخیم تیروئید (به ویژه انواع رایج آن) یکی از درمان‌پذیرترین انواع سرطان‌ها به شمار می‌رود. این چشم انداز مثبت به دلیل نرخ بالای زنده ماندن بیماران مبتلا به سرطان تیروئید بدخیم حاصل می‌شود. به طوری که اغلب مبتلایان به سرطان تیروئید بدخیم می‌توانند انتظار یک زندگی طولانی و با کیفیت را پس از درمان موفق داشته باشند. رشد نسبتاً آهسته اغلب تومورهای تیروئید، امکان تشخیص زودهنگام و پاسخ مطلوب به روش‌های درمانی موجود باعث شده که سرطان تیروئید بدخیم در موارد معدودی کشنده محسوب شود. با آگاهی از علائم ندول بدخیم تیروئید می‌توانید درمان را به موقع و سریع شروع کنید.

جراحی تیروئید؛ درمان اصلی سرطان تیروئید بدخیم

جراحی تقریباً بخش جدایی‌ناپذیر از درمان تمام سرطان‌های تیروئید بدخیم است؛ به جز برخی موارد نادر از سرطان آناپلاستیک. اگر سرطان تیروئید با نمونه ‌برداری سوزنی ظریف (FNA) تشخیص داده شود، معمولاً توصیه می‌شود که از طریق جراحی تیروئید، تومور و تمام یا بخشی از غده تیروئید برداشته شود. بنابراین جراحی، بهترین راه برای برداشتن تومور و غدد لنفاوی درگیر در گردن محسوب می‌شود. هدف اصلی این عمل، از بین بردن کامل بیماری و جلوگیری از گسترش آن است. آمار نشان می‌دهد که جراحی در درمان سرطان تیروئید خصوصاً برای انواع رایج‌تر مثل پاپیلاری و فولیکولار، نرخ موفقیت چشمگیری دارد.

این عمل نه تنها توده سرطانی را حذف می‌کند؛ بلکه اطلاعات مهمی (مثل سایز تومور و میزان پخش شدن سرطان) در اختیار پزشک قرار می‌دهد که برای ادامه روند درمان ضروری است. گاهی اوقات بعد از جراحی ممکن است نیاز به درمان‌های دیگری مثل ید درمانی رادیواکتیو (برای از بین بردن سلول‌های باقیمانده) یا در موارد پیشرفته‌تر پرتودرمانی، شیمی‌ درمانی و داروهای خاص باشد. اما به طور کلی جراحی تیروئید، اولین و اصلی‌ترین مداخله درمانی در سرطان تیروئید بدخیم است.

نقش جراح تیروئید در موفقیت درمان سرطان تیروئید بدخیم

موفقیت در مبارزه با سرطان تیروئید بدخیم تا حد زیادی به تخصص و دقت جراح تیروئید بستگی دارد. جراحی اولین و اصلی‌ترین راه برای از بین بردن این نوع سرطان است و انتخاب یک جراح ماهر و با تجربه در این زمینه، اهمیت ویژه‌ای دارد. یک جراح باتجربه نه تنها با دقت فراوان تومور اصلی و هرگونه گسترش به غدد لنفاوی را برمی‌دارد، بلکه با شناخت دقیق آناتومی گردن از بروز عوارض جدی مانند آسیب به تارهای صوتی یا غدد پاراتیروئید جلوگیری می‌کند. استفاده از روش‌ها و ابزارهای پیشرفته مانند نورومانیتورینگ (برای محافظت از اعصاب) و تکنیک‌های نوین برش و بستن عروق توسط جراح، موفقیت درمان را به بالاترین حد و عوارض را به کمترین میزان ممکن می‌رساند.

دکتر سید احمد فنایی، جراح تیروئید و پاراتیروئید و عضو انجمن تیروئید آمریکا ATA هستند. ایشان که به جراح پنجه طلا تیروئید معروف هستند، اعمال جراحی تیروئید را با به روزترین تجهیزات پزشکی از جمله دستگاه عصب سنج برای پیشگیری از عوارض جراحی انجام میدهند. این دستگاه به جراح کمک میکند که از آسیب به اعصاب صوتی و حنجره جلوگیری کند. دکتر احمد فنایی سابقه بیش از ۵۰۰۰ عمل جراحی تیروئید موفق دارند و اعمال جراحی خود را در بیمارستان‌های مجهز عرفان و عرفان نیایش انجام میدهند.

سخن پایانی

در بخش‌های فوق توضیح دادیم که سرطان تیروئید بدخیم در اغلب موارد کشنده نیست و کاملا قابل درمان است. با آنکه سرطان تیروئید بدخیم یک بیماری جدی محسوب می‌شود؛ اما غالبا به خوبی قابل کنترل و درمان است. این مزیت به ویژگی‌های خاص این سرطان مانند رشد نسبتاً آهسته در انواع شایع و همچنین پیشرفت‌های چشمگیر در روش‌های تشخیص و درمان مربوط می‌شود. در واقع این سرطان در مقایسه با بسیاری از انواع دیگر، پیش‌آگهی بسیار خوبی دارد. بنابراین اگر چنین تشخیصی دریافت کرده‌اید، دنیا به آخر نرسیده است. فقط کافیست روند درمان را به طور منظم و دقیق پیگیری کنید و یک جراح تیروئید باتجربه و به‌روز انتخاب نمایید که از فناوری‌ و تجیهزات نوین در روند جراحی بهره می‌برد.