غزال زیاری: شرکت آمریکایی کراتوس، این روزها در حال توسعه یک پهپاد رزمی پیشرفته با طراحی منحصربه‌فرد است که توان حمل مهمات و حسگرهای گوناگون را داراست و علاوه بر آن به یک سامانه سوخت‌گیری هوایی همتا به همتا (Buddy Refueling) مجهز شده است.
مرحله توسعه فعال این پهپاد که Clone Ranger نام گرفته، از سال ۲۰۲۰ میلادی آغاز شده و حالا در سطح بلوغ مفهومی طراحی قرار دارد. بر اساس اطلاعات منتشرشده، کلون رنجر پهپادی مدولار، کم‌هزینه و قابل‌تولید در حجم انبوه است که می‌تواند از باندهایی به طول تنها ۱۲۰۰ متر بلند شده و تا برد ۱۹۰۰ تا ۲۲۰۰ مایل دریایی پرواز کند. طول این پهپاد حدود ۹ متر (معادل پهپاد معروف XQ-۵۸ والکری کراتوس) برآورد می‌شود.
طراحی و شکل ظاهری
تصویر مفهومی این پهپاد نشان‌دهنده یک طراحی پنهان‌کار با بال‌های مثلثی-الماسی و بدنه‌ای عریض است که تا حدی یادآور پهپاد دیگر کراتوس به نام "تاناتوس" است. البته پهپاد کلون رنجر ویژگی‌های متمایزی دارد:
- ورودی موتور در میان دو برآمدگی شاخ مانند در جلوی بدنه قرار گرفته که ظاهرش را شبیه به یک قایق دوبدنه تندرو کرده است.
- طبق اسلایدهای منتشرشده، به نظر می‌رسد این پهپاد از یک موتور استفاده می‌کند.
- دارای دو دم عمودی و وینگلت‌هایی کوچک است.
- قابلیت برخاست و فرود کوتاه دارد که نیاز به سامانه ارابه فرود مستحکم را نشان می‌دهد.
طراحی ساختار این پهپاد به گونه‌ای است که دو محفظه بزرگ داخلی برای حمل مهمات و افزایش بقا در فضای نبرد در اختیار دارد. درعین‌حال دو ایستگاه حسگری در جلوی بدنه برای کشف و درگیری با تهدیدهای مختلف در نظر گرفته شده و علاوه بر این، امکان حمل جنگ‌افزار روی نقاط سخت زیر بال‌ها نیز وجود دارد.
توان تسلیحاتی و حسگری
در تصاویر مفهومی، کلون رنجر مجهز به ترکیبی متنوع از سلاح‌هاست:
- بمب‌های هدایت‌شونده GBU-۳۹/B SDB
- طعمه‌های پرتاب‌شونده ADM-۱۶۰ MALD برای فریب پدافند دشمن
- موشک هوابه‌هوا AIM-۱۲۰ آمرام و AIM-۹X سایدوایندر
از منظر حسگرها، در زیر یکی از برآمدگی‌های جلویی، محفظه زاویه‌داری دیده می‌شود که به نظر می‌رسد یک سامانه الکترواپتیکی هدف‌گیری چندمنظوره باشد. این سامانه در تصویر، مشغول ره‌گیری یک پرتابگر موشک بالستیک اسکندر شبیه‌سازی‌شده و علاوه بر آن، امکان تجهیز پهپاد به رادار کوچک یا سامانه جستجوی فروسرخ (IRST) برای نبرد هوابه‌هوا وجود دارد.
نوآوری کلیدی: سوخت‌گیری همتا به همتا
یکی از جذاب‌ترین قابلیت‌های کلون رنجر، توان سوخت‌گیری متقابل است. این سیستم شامل یک کیت دو بخشی "پروب و دراگ" است که درون محفظه بار جای می‌گیرد و این امکان را برای پهپادها فراهم می‌کند تا در میانه مأموریت، از طریق یکدیگر سوخت‌گیری کنند.
این قابلیت انقلابی چند مزیت دارد:
- افزایش شعاع عملیاتی بدون نیاز به تانکرهای آسیب‌پذیر سنتی.
- امکان عملیات مستقل‌تر و توزیع‌شده.
- کاهش فشار بر ناوگان سوخت‌رسان هوایی آمریکا.
مأموریت‌ها و سناریوهای عملیاتی
کلون رنجر می‌تواند طیف وسیعی از مأموریت‌ها را پوشش دهد:
- نبردهای هوابه‌هوا با موشک‌های آمرام و سایدوایندر.
- حملات زمین به زمین با بمب‌های هدایت‌شونده.
- جنگ الکترونیک و فریب پدافند با MALD و محموله‌های EW.
- شناسایی و مراقبت با حسگرهای پیشرفته.
از آنجا که طراحی پهپاد به شکل دوبدنه (pickle fork) است، فضای زیادی برای حمل سوخت و تجهیزات داخلی وجود دارد و همین طراحی آن را به گزینه مناسبی برای مأموریت‌های طولانی، سوخت‌رسانی به دیگر پهپادها و ایجاد آشفتگی در شبکه پدافندی دشمن تبدیل می‌کند.
همچنین، اگر این پهپادها به‌صورت یک گله هوشمند و شبکه‌شده به کار گرفته شوند، قادر خواهند بود تا با ایجاد تهدیدهای کاذب، حملات هم‌زمان چندجانبه و حضور گسترده در نقاط پیش‌بینی‌ناپذیر، میدان نبرد را برای دشمن به‌مراتب پیچیده‌تر کنند.
توسعه کلون رنجر با تلاش‌های نیروی هوایی آمریکا برای طراحی و ساخت پهپادهای موسوم به Collaborative Combat Aircraft (CCA) هم‌زمان‌شده است. برخی کارشناسان کلون رنجر را با طرح مفهومی Saber Warrior از لاکهید مارتین در دهه ۹۰ میلادی مقایسه کرده‌اند. آن طرح هم بدنه‌ای عریض و دو دم داشت، هرچند که از موتور توربوفن مجهز به پس‌سوز بهره می‌برد. احتمالاً کلون رنجر ادامه‌ای تکامل‌یافته بر همان ایده‌هاست.
کلون رنجر یک پهپاد پنهان‌کار، چندمنظوره و ماژولار است که قابلیت‌های متنوعی ازجمله سوخت‌گیری متقابل، حمل طیف وسیعی از مهمات، اجرای عملیات شناسایی و جنگ الکترونیک و فعالیت از باندهای کوتاه را در اختیار کاربرانش قرار می‌دهد.
این پهپاد می‌تواند نقش مهمی در آینده نبردهای هوایی، به‌ویژه در سناریوهایی که نیاز به "جرم پروازی ارزان اما مؤثر" و توزیع‌شده وجود دارد ایفا کند.
منبع: twz
۵۸۳۲۱