به گزارش پایگاه فکر و فرهنگ مبلغ، نهج‌البلاغه، این گنجینه گرانبهای حکمت، معرفت و اخلاق، تنها کتابی برای مطالعه کلمات قصار و خطبه‌های پرشور نیست؛ بلکه مدرسه‌ای جامع برای زندگی فردی، اجتماعی و تربیتی انسان‌هاست.
بنابر روایت شبستان، در میان صفحات درخشان این کتاب آسمانی، آموزه‌هایی وجود دارد که اگر به درستی فهمیده و به کار بسته شود، می‌تواند نسل امروز را در برابر بحران‌های فکری و اخلاقی بیمه کند.
یکی از مهم‌ترین و کاربردی‌ترین این آموزه‌ها، رهنمودهای امیرالمؤمنین علی‌بن‌ابیطالب(ع) در زمینه تربیت فرزند است؛ رهنمودهایی که نه تنها از جایگاه یک امام معصوم صادر شده، بلکه تجربه‌های تلخ و شیرین انسانی را نیز در خود جای داده و از عمق جان یک پدر دلسوز بر زبان جاری شده است.
در دنیای امروز که هجمه‌های فرهنگی، تربیتی و رسانه‌ای نسل جوان را نشانه گرفته و هر روز شاهد پیدایش سبک‌های جدید زندگی هستیم، بازگشت به میراث گرانسنگ امیرالمؤمنین(ع) ضرورتی اجتناب‌ناپذیر است.
آن حضرت در سخنان خود، پیوندی میان حق و تکلیف برقرار کرده و والدین و فرزندان را در برابر یکدیگر مسئول می‌داند؛ مسئولیتی که با رعایت آن، جامعه‌ای متوازن و خانواده‌ای سالم شکل می‌گیرد.
امام علی(ع) در نامه‌ها و حکمت‌های نهج‌البلاغه، به‌ویژه نامه ۳۱، تربیت را نه یک توصیه کلی بلکه یک برنامه عملی می‌دانند؛ برنامه‌ای که در آن به انتخاب نام نیکو، آموزش قرآن، ادب‌ورزی، محبت و توجه به روحیات جوانان اشاره شده است.
امروز اگر پدران و مادران ما در کنار محبت و مراقبت، از این تعالیم استفاده کنند، می‌توانند فرزندانی رشد دهند که هم اهل علم و فضیلت باشند و هم در برابر انحرافات و آسیب‌ها مصون بمانند.
*حقوق متقابل والدین و فرزندان
حجت‌الاسلام محمد شاکری، امام جمعه فردوس در گفت‌وگو با خبرنگار شبستان با اشاره به توصیه‌های امیرالمؤمنین علی(ع) در خصوص تربیت فرزند گفت: امام علی(ع) در نهج‌البلاغه هم از حقوقی که فرزند به گردن پدر دارد سخن گفته‌اند امام علی(ع) در نهج‌البلاغه هم از حقوقی که فرزند به گردن پدر دارد سخن گفته‌اندو هم در نامه ۳۱ به صورت عملی فرزند را تربیت کرده‌اند.
وی اظهار داشت: در یکی از حکمت‌های نهج‌البلاغه چنین آمده است: «إِنَّ لِلْوَلَدِ عَلَی الْوَالِدِ حَقّاً، وَ إِنَّ لِلْوَالِدِ عَلَی الْوَلَدِ حَقّاً؛ فَحَقُّ الْوَالِدِ عَلَی الْوَلَدِ أَنْ یُطِیعَهُ فِی کُلِّ شَیْءٍ إِلَّا فِی مَعْصِیَةِ اللَّهِ سُبْحَانَهُ؛ وَ حَقُّ الْوَلَدِ عَلَی الْوَالِدِ أَنْ یُحَسِّنَ اسْمَهُ وَ یُحَسِّنَ أَدَبَهُ وَ یُعَلِّمَهُ الْقُرْآنَ» (حکمت ۳۹۹).
امام جمعه فردوس افزود: فرزند را بر پدر حقی است و پدر را نیز بر فرزند. حق پدر بر فرزند این است که فرزندش در همه حال فرمانبردار باشد مگر در معصیت خداوند سبحان، و حق فرزند بر پدر آن است که برای او نامی نیکو برگزیند، نیکو ادبش کند و قرآن بیاموزد.
*نامه ۳۱؛ الگویی عملی در تربیت فرزند
حجت الاسلام شاکری تصریح کرد: در نامه ۳۱ نهج‌البلاغه، امام علی(ع) به صورت عملی به تربیت فرزند می‌پردازند در نامه ۳۱ نهج‌البلاغه، امام علی(ع) به صورت عملی به تربیت فرزند می‌پردازندو نکته‌به‌نکته این نامه سرشار از اصول تربیتی است.
وی ادامه داد: اصل نامه‌نوشتن به فرزند، خود یک روش تربیتی است؛ چراکه گاهی والدین باید حرف‌های خود را در قالب نامه یا وصیت به فرزندان منتقل کنند.
به گفته امام جمعه فردوس، در این نامه امام علی(ع) هم نقش یک پدر دلسوز و باتجربه را ایفا می‌کنند که سرد و گرم روزگار را چشیده و در آخر عمر قرار دارند و هم جایگاه فرزند را به‌عنوان پاره‌تن و تمام وجود انسان یادآور می‌شوند؛ فرزندی که در معرض صدها خطر قرار دارد و نیازمند دلسوزی، توصیه و موعظه است.
*قلب جوان، زمینی آماده برای تربیت
وی با اشاره به بخش دیگری از این نامه بیان داشت: امام علی(ع) می‌فرمایند که قلب جوان مانند زمین خالی آماده بذرپاشی است و هر بذری که در آن افشانده شود، سبز خواهد شد. امام علی(ع) می‌فرمایند که قلب جوان مانند زمین خالی آماده بذرپاشی است و هر بذری که در آن افشانده شود، سبز خواهد شد.
حجت الاسلام شاکری گفت: بنابراین نقش والدین کاملاً مشخص می‌شود؛ چراکه اگر قبل از آنکه دیگران در دل فرزندان نفوذ کنند و آنان را به سوی خود متمایل نمایند، والدین با محبت کردن، شخصیت دادن و موعظه‌های دلنشین وارد دل فرزندان شوند، قطعاً نتیجه مطلوبی به دست خواهد آمد.
*محبت و نیکی؛ کلید جلب دل‌ها
امام جمعه فردوس بهترین راهکار ایجاد محبت در دل دیگران را نیکی کردن و خدمت دانست و افزود: هر کسی در هر جایگاهی که باشد، اگر به زیردستان و مجموعه خود احسان و نیکی کند، محبت آنان را به دنبال خواهد داشت.
وی خاطرنشان کرد: امام علی(ع) در نامه ۵۳ نهج‌البلاغه خطاب به مالک اشتر به این موضوع اشاره می‌کنند که برای جلب دل مردم هیچ چیز به اندازه احسان کردن مؤثر نیست.
*نقش هنر در تبیین آموزه‌های نهج‌البلاغه
حجت‌الاسلام شاکری در پایان تأکید کرد: یکی از بهترین راه‌ها برای انتقال این معارف و اصول تربیتی، استفاده از کارهای نمایشی، ساخت انیمیشن و تولید آثار هنری بر اساس فرمایشات امام علی(ع) در نهج‌البلاغه است.