به گزارش خبرآنلاین، سعید خطیب‌زاده روز جمعه در گفت‌وگو با خبرگزاری ریانووستی افزود: سه کشور اروپایی (انگلیس، فرانسه و آلمان) همیشه اعلام کرده‌اند که اگر ایران با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به توافق برسد، به آن احترام می‌گذارند و آن را اجرا خواهند کرد اما آنها بار دیگر نشان داده‌اند که اسیر بی‌عملی خود هستند و هر حرکت ایران را به شدت سیاسی می‌کنند.
بنا بر گزارش ایرنا، وی با اشاره به امضای توافق ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در قاهره اظهار داشت: ما به توافق رسیدیم، رافائل گروسی مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ابراز خرسندی کرد و به این نهاد هسته‌ای گزارش داد.
رئیس مرکز مطالعات سیاسی و بین‌الملل وزارت امور خارجه گفت: پس از این توافق، ما از اروپایی‌ها اقدامی جز ایرادگیری و گام‌های اشتباه بیشتر ندیدیم.
ایران همچنان به دیپلماسی متعهد است
خطیب‌زاده در بخش دیگری از سخنان خود گفت: ایران همچنان به دیپلماسی متعهد است، اما اقدامات آینده تهران کاملاً به تصمیم طرف‌های مقابل در مورد مسأله اعمال مجدد تحریم‌ها بستگی دارد.
وی با اشاره به مباحث مربوط به مکانیسم پس‌گشت (اسنپ‌بک) یادآور شد: ایران نامه‌ای به دبیرکل سازمان ملل ارسال کرده و در آن اظهار داشته است که اروپایی‌ها هیچ مبنای قانونی برای توسل به مکانیسم ماشه ندارند.
وی افزود: اروپایی‌ها در حال حاضر از این مکانیسم برای پیشبرد اهداف سیاسی خود سوءاستفاده می‌کنند؛ پاسخ ایران مبتنی بر اتفاقاتی خواهد بود که رخ می‌دهد.
معاون وزیر امور خارجه ایران خاطرنشان کرد: ما همچنان معتقدیم که پنجره دیپلماسی باز است. ما به دیپلماسی متعهد هستیم. هیچ پاسخ نظامی به این روند نمی‌تواند وجود داشته باشد و ما معتقدیم که از این پس می‌توان از طریق دیپلماسی به موفقیت‌های بیشتری دست یافت.
هشدار به سه کشور اروپایی
خطیب‌زاده در بخش دیگری از گفت‌وگو با این رسانه روس که از مبدأ ژنو مخابره شد، اظهار داشت: اگر سه کشور اروپایی به رفتار غیرمنطقی و غیرمسئولانه خود ادامه دهند، ایران قادر به پذیرش توافق هسته‌ای جدید نخواهد بود.
وی ادامه داد: ما این توافق را بر اساس اقدامات غیرمسئولانه و غیرمنطقی سه کشور اروپایی نخواهیم پذیرفت اما آن را بر اساس اصولی که سیاست خارجی و منافع ما تعیین می‌کند، خواهیم پذیرفت.
دسترسی به تأسیسات هسته‌ای ایران پس از حل تنش‌های فعلی
معاون وزیر امور خارجه در پاسخ به پرسش دیگری نیز گفت: ایران با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی توافق کرد که اشکال جدیدی از همکاری را پیدا کند، زیرا حملات به تأسیسات هسته‌ای ایران بسیاری از واقعیت‌ها را تغییر داده است.
وی افزود: دسترسی به این تأسیسات به دلیل خطرات زیست‌محیطی و انسانی بسیار محدود است.
خطیب‌زاده اظهار داشت: در قاهره، ما توافق کردیم که در مورد شرایطی که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی می‌تواند در آن قالب در داخل ایران فعالیت کند، مذاکره کنیم. اما در عین حال، ما شاهد قطعنامه (ارائه شده به شورای امنیت سازمان ملل درباره اعمال دوباره تحریم‌ها) هستیم.
وی ادامه داد: در این وضعیت، دسترسی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به تأسیسات هسته‌ای ایران تنها پس از حل تنش‌های فعلی امکان‌پذیر است.
«سیدعباس عراقچی» وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران و «رافائل گروسی» مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ۱۸ شهریور ۱۴۰۴ در قاهره، پایتخت مصر سند جدیدی را حاوی شیوه نامه جدید همکاری فنی تهران با این نهاد هسته‌ای بین‌المللی امضا کردند.
تفاهم تهران و آژانس مشهور به «توافق قاهره» در حقیقت یک سازوکار عملی برای همکاری ایجاد می‌کند که بازتاب شرایط استثنائی ایجاد شده در نتیجه حمله رژیم صهیونیستی و آمریکا به تاسیسات هسته‌ای ایران و تهدیدهای ادامه دار نسبت به از سرگیری این حملات است.
ایرنا در پس زمینه این خبر افزود: پیش از این، همکاری‌های ایران و آژانس بین‌الملی انرژی اتمی در پی حملات غیرقانونی آمریکا و رژیم صهیونیستی علیه تاسیسات هسته‌ای صلح‌آمیز کشورمان به حالت تعلیق درآمده بود.
مجلس شورای اسلامی تیرماه ۱۴۰۴ قانونی را در این زمینه به تصویب رساند که بر اساس آن، دولت موظف است تا زمان تحقق شروط مشخص‌شده در متن مصوبه، همکاری‌های خود با آژانس را متوقف کند.
پس از آن مذاکراتی میان دو طرف درباره نحوه ازسرگیری همکاری‌ها شکل گرفت که سرانجام ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ۱۸ شهریور درباره نحوه تعامل در وضعیت جدید، متعاقب حملات غیرقانونی آمریکا و رژیم صهیونیستی علیه تاسیسات هسته‌ای صلح‌آمیز کشورمان به تفاهم رسیدند.
عراقچی وزیر امور خارجه ایران پس از امضای این توافق گفت: من این موضوع را به‌روشنی و صراحت، هم در مذاکرات با آقای گروسی، هم در دیدار با دوستان مصری و هم در کنفرانس مطبوعاتی مطرح کردم که اعتبار این توافق تنها تا زمانی پابرجاست که اقدامی خصمانه علیه ایران انجام نشود؛ از جمله در موضوع فعال‌سازی مکانیسم ماشه.
رافائل گروسی مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نیز ۲۴ شهریور ۱۴۰۴ در سخنرانی افتتاحیه شصت‌ونهمین نشست کنفرانس عمومی آژانس در وین، توافق قاهره در پی حمله به تأسیسات هسته‌ای ایران را گامی مهم و حیاتی برای حرکت رو به جلو و بازگرداندن اعتماد به نظام عدم اشاعه توصیف کرد.
توافق قاهره با استقبال شماری از کشورهای جهان از جمله چین و روسیه همراه شد.
در این پیوند، لین جیان سخنگوی وزارت امور خارجه چین اظهار داشت: چین از به تفاهم رسیدن ایران و آژانس بین المللی انرژی اتمی درباره ازسرگیری همکاری و اقدامات تضمینی استقبال کرده و آن را گامی مثبت در راستای کاهش تنش در موضوع هسته‌ای ایران و بازسازی اعتماد متقابل میان طرف‌ها می داند.
ماریا زاخارووا سخنگوی وزارت امور خارجه روسیه نیز با استقبال از توافق قاهره گفت: تفاهم جمهوری اسلامی ایران با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و تصویب آن در شورای عالی امنیت ملی، گواهی بر رویکرد مسئولانه تهران است.
زاخارووا با درخواست از تروئیکای اروپایی برای توقف فرایند اسنپ‌بک افزود: نتایج دلگرم‌کننده این توافق، وضعیت کلی پرتنش موضوع هسته‌ای ایران را تثبیت و به طور قابل توجهی بهبود خواهد بخشید.
در همین حال، خبرگزاری آسوشیتدپرس اعلام کرد که شورای امنیت سازمان ملل امروز جمعه ۲۸ شهریور درباره یک قطعنامه کره‌جنوبی در خصوص تحریم‌های اسنپ‌بک علیه ایران رأی‌گیری خواهد کرد.
طبق روند «اسنپ‌بک» در قطعنامه ۲۲۳۱، کره‌جنوبی به‌عنوان رئیس شورای امنیت سازمان ملل، پیش‌نویس قطعنامه‌ای را برای ادامه لغو تحریم‌های پیش از سال ۲۰۱۵ علیه ایران ارائه کرده است.