به گزارش خبرآنلاین، استعفای پنجمین نخست وزیر دوره دوم ریاست جمهوری امانوئل مکرون، بن‌بست سیاسی این کشور را که با آغاز دور دوم ریاست جمهوری وی و از دست دادن اکثریت مطلق در مجلس ملی رقم خورد، آشکارتر کرد. از همان ابتدا، بسیاری در مورد عواقب هم‌سو نبودن مجلس با دولت با توجه به قوانین فرانسه هشدار داده بودند که مکرون راهی سخت در پیش دارد.
بنا بر گزارش ایرنا، حال با استعفای سباستین لکرنو (Sébastien Lecornu) نخست وزیری که سه هفته در این سمت ماند و فهرست کابینه‌اش به رای اعتماد مجلس هم نرسید، بسیاری از چهره‌های سیاسی مخالف دولت، حتی نخست وزیران سابق و همچنین ۷۰ درصد از مردم فرانسه، کناره‌گیری مکرون و برگزاری مجدد انتخابات را تنها راه باقی مانده برای دومین اقتصاد حوزه یورو برای برون‌رفت از بحران سیاسی فعلی می‌دانند.
ایده استعفای رئیس جمهور فرانسه از زمانی که ادوار فیلیپ (Édouard Philippe)، نخست وزیر سابق، دیروز (سه‌شنبه) آن را مطرح کرد، بیشتر مورد توجه قرار گرفته است. وی که رهبر حزب «افق‌ها» است و در مواجهه با «فروپاشی دولت» گفته است که «راه خروج از بحران به او (مکرون) بستگی دارد»، معتقد است: ما قرار نیست آنچه را که ۶ ماه گذشته تجربه کرده‌ایم، ۱۸ ماه دیگر به تعویق بیندازیم؛ این مدت خیلی طولانی است.
فیلیپ از سال ۲۰۱۷ تا ۲۰۲۲ به مدت سه سال نخست وزیری دوره نخست ریاست جمهوری مکرون را برعهده داشت و در در سپتامبر ۲۰۲۴ نامزدی خود را برای انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۲۷ اعلام کرد.
امانوئل مکرون و ادوار فیلیپ
ادوار فیلیپ تنها کسی نیست که آشکارا کناره‌گیری مکرون را خواستار شده؛ وی هم‌صدا با ژان لوک ملانشون (رهبر حزب چپگرای «فرانسه تسلیم‌ناپذیر»)، ژان فرانسوا کوپه (سیاستمدار کهنه‌کار)، داوید لیسنار (معاون حزب جمهوری‌خواهان که شهرداری شهر کن و رئیس مجمع شهرداران فرانسه)، دومینیک دو ویلپن (سیاستمدار کهنه‌کار) و مارین لو پن (رهبر حزب راستگرای اجتماع ملی) افزود: در مواجهه با این چالش وحشتناک برای اقتدار دولت، او باید تصمیمی بگیرد که شایسته نقش او باشد، یعنی تضمین تداوم نهادها با ترک سازمان‌یافته قدرت.
همین امر سبب شده تا رسانه‌ها به این سوال پاسخ دهند که در صورت استعفای مکرون، روند برگزاری انتخابات مجدد چگونه خواهد بود. تارنمای شبکه خبری «فرانس ۲۴» در مطلبی مفصل به همین موضوع پرداخت:
شرایط استعفای رئیس جمهور فرانسه چیست؟
رئیس جمهوری فرانسه هر زمان که بخواهد می‌تواند استعفا دهد. برای این کار، او باید نامه‌ای رسمی به شورای قانون اساسی ارسال کند که به شکل رسمی استعفا را اعلام و خالی ماندن سمت ریاست جمهوری را تایید می‌کند.
طبق ماده ۷ قانون اساسی، در صورت خالی بودن سمت ریاست جمهوری به هر دلیلی، یا فقدان صلاحیت رئیس جمهوری مطابق نظر شورای قانون اساسی، وظایف رئیس جمهوری «به طور موقت به رئیس سنا محول خواهد شد.»
ژرار لارشه (Gérard Larcher)، رئیس فعلی سنا از حزب جمهوری‌خواه است و در این صورت، مسئولیت را به عنوان رئیس جمهور موقت بر عهده خواهد گرفت.
جانشین او چگونه انتخاب خواهد شد؟
پس از استعفای رئیس جمهوری، انتخابات زودهنگام ریاست جمهوری برگزار خواهد شد.
طبق ماده ۷ قانون اساسی، «در صورت خالی شدن پست ریاست جمهوری یا زمانی که ناتوانی رئیس جمهور توسط شورای قانون اساسی به صورت دائمی اعلام شود، انتخاب رئیس جمهوری جدید، به جز در موارد فوری اعلام شده توسط شورای قانون اساسی، دست‌کم ۲۰ روز و حداکثر ۳۵ روز پس از خالی شدن پست ریاست جمهوری صورت خواهد گرفت».
آن-شارلن بزینا (Anne-Charlène Bezzina) کارشناس قانون اساسی، در مصاحبه با خبرگزاری فرانسه توضیح داده است که با شروع مبارزات انتخاباتی، «تمام قوانین مربوط به تأمین مالی، پوشش رسانه‌ای، جمع‌آوری حمایت‌های مالی و اعلام نامزدهای رسمی اعمال خواهد شد.»
به عبارت دیگر، اگر مکرون عصر امروز (چهارشنبه) استعفای خود را اعلام و شورای قانون اساسی روز بعد خالی ماندن سمت را تایید کند، انتخابات زودهنگام ریاست جمهوری باید از ۲۸ اکتبر تا ۱۲ نوامبر (۶ تا ۱۲ آبان ماه) برگزار شود.
تبلیغات انتخابات ریاست جمهوری ۱۹۶۹ با حضور آلن پوئر و ژرژ پمپیدو
آیا انتخابات زودهنگام تا به حال سابقه داشته است؟
در تاریخ جمهوری پنجم، تنها یک مورد برای استعفای رئیس جمهوری وجود دارد: استعفای شارل دوگل (Charles de Gaulle) در ۲۸ آوریل ۱۹۶۹، پس از همه‌پرسی ناموفق او در مورد ایجاد مناطق و اصلاحات سنا.
سپس رئیس سنا، آلن پوئر (Alain Poher) از حزب دموکرات مسئولیت رئیس جمهوری را بر عهده گرفت و انتخابات زودهنگام ریاست جمهوری برای ۱ و ۱۵ ژوئن ۱۹۶۹ اعلام شد.
نخست وزیر ژرژ پمپیدو (Georges Pompidou) و رئیس سنا آلن پوئر به دور دوم راه یافتند. در نهایت پمپیدو به عنوان رئیس جمهوری انتخاب شد. مرگ وی به برگزاری انتخابات زودهنگام دیگری در سال ۱۹۷۴ منجر شد.
315