علی لاریجانی عصر چهارشنبه در نخستین همایش شوراها و مدیریت علمی در افق چشم‌انداز گفت: ادغام انتخابات شورای شهر و روستا با ریاست جمهوری و انتخابات مجلس شورای اسلامی با خبرگان رهبری به این علت انجام شد که در کشور هر سال مردم در پای صندوق‌های رای حضور پیدا می‌کردند و این کار علاوه بر فوایدی که داشت، تبعاتی را نیز بر کشور مترتب می‌کرد.
در ادامه گزیده ای از سخنان نماینده مردم قم و رئیس مجلس شورای اسلامی به نقل از خانه ملت می آید:
- حضور مستمر مردم در انتخابات به لحاظ سیاسی برای کشور فوایدی داشت، اما اداره کشور دستخوش برخی مباحث انتخاباتی می‌شد، از جمله آنکه یک سال قبل از انتخابات ریاست جمهوری و مجلس شورای اسلامی رقابت‌ها شروع می‌شود و شرایط دستگاه‌ها تحت تاثیر فضای انتخابات قرار می‌گیرد.
- در مجمع تشخیص مصلحت نظام بررسی شد تا با الگوگیری از کشورهای دیگر انتخابات مجلس، ریاست جمهوری، شوراهای شهر و روستا و خبرگان رهبری در یک مقطع زمانی انجام شود، اما پس از بررسی به لحاظ شرایط قانونی تصمیم‌گیری شد که این کار هر دو سال یک بار انجام شود به این نحوه که انتخابات ریاست جمهوری با شوراهای شهر و روستاها و مجلس با خبرگان رهبری ادغام شود.
- انتخابات ریاست جمهوری جنبه سیاسی دارد و انتخابات شوراهای شهر و روستا وجهه اجتماعی، از این‌رو ادغام این دو با هم شرایط را سیاسی اجتماعی می‌کند، البته اگر ادغام این دو برخی مزاحمت‌ها را ایجاد می‌کند، برگزاری انتخابات می‌تواند در فاصله دو هفته از هم انجام شود. به هر تقدیر کاهش دفعات برگزاری انتخابات وضعیت مردم و کشور را بهتر می‌کند.
- شوراهای شهر و روستا مطابق قانون اساسی کشور تشکیل شدند و روح و کالبد این اصل از قانون اساسی آن بود که به مرور کارها به مردم واگذار شود، اما جمع‌بندی کنونی آن است که نمی‌توان همه امور شهری زیر نظر شوراها قرار گیرند، چون شورای نگهبان معتقد است وزرا در هر بخش اختیاراتی دارند و اگر خود آنها تشخیص دهند می‌توانند مسئولیت را به شوراها واگذار کنند.
- برای آنکه همه امور شهری به شوراها واگذار شود، نیاز به اصلاح قانون اساسی است. این کار فواید زیادی دارد، چون بسیاری از وقت وزرا صرف کارهای خود می‌شود حال آنکه آنها باید بیشتر تمرکز خود را روز مباحث مدیریت استراتژیک قرار دهند، اما پیگیری مسائل خرد باعث می‌شود تا ذهن وزرا از کارهای استراژیک دور شود.
- اگر مدیریت شهری قوی شود کارهای خرد شهری زیر نظر شوراها و شهرداری‌ها قرار می‌گیرد و کارهای استراتژیک و کلان را وزرا انجام می‌دهند.
- در سطح کشور باید از نظر نخبگان محلی استفاده شود، اما هیچ مکانیزمی برای ارتباط برقرار کردن بین نخبگان محلی و نخبگان علمی وجود ندارد. در کشورهایی که دموکراسی بر آنها حاکم است، احزاب وظیفه چرخش نخبگان را برعهده دارند و زمینه این کار را فراهم می‌کنند تا نخبگان محلی رشد پیدا کنند و به سطح ملی بیایند، اما در ایران زمان انتخابات گروه‌های سیاسی دور هم جمع می‌شوند و لیست می‌دهند که این کار هیچ همخوانی با کارکرد حزبی ندارد.
- احزاب فعلی هیچکدام نمی‌توانند برای اداره کشور برنامه درست و عملیاتی بدهند، مباحثی که آنها طرح می‌کنند کلی و شعاری در چارچوب نظام است، مثلا می‌گویند باید عدالت برقرار شود یا به مناطق محروم توجه شود اما در حوزه اجرا مصداق و رویکردها متفاوت می‌شود. این مسائلی است که باید روی آن کار تئوریک انجام داد.
- شوراها می‌توانند از پشتوانه نخبگان محلی برخوردار و کانالی برای ارتباط گیری آنها و نخبگان ملی شوند تا گردشی بین نخبگان کشور به وجود آید.
- قوی کردن مدیریت شهری نیازمند تغییر قانون اساسی و تغییر نگاه به ساختارهای مدیریتی کشور است. چون هم‌اکنون در پشت بسیاری از تقسیم‌بندی‌های استانی هیچ استراتژی دقیقی وجود ندارد و معلوم نیست با انجام این تقسیما‌ت چه نفعی متوجه کشور می‌شود.
- همه چیز زیر نظر یک نفر نمی‌تواند مدیریت شود، بلکه باید فرصت داد تا دیگران نیز در این عرصه نقش‌آفرینی کنند تا بار مسئولیت‌ها بین افراد تقسیم شود، در این صورت تصمیم‌گیری‌ها دقیق‌تر و کارآمدتر می‌شود.
- در بودجه سال جاری 2 میلیارد دلار برای کمک به شهرداری‌ها و متروی کلانشهرها از محل صندوق توسعه ملی اختصاص یافت. فارغ از اینکه قانون اجرا می‌شود یا خیر اما باید در نگرش مدیریت شهری یک اصلاحی صورت بگیرد به طوری که آنها نیازی به اعتبارات دولتی احساس نکنند.
- هم‌اکنون شهرداری اکثر شهرها می‌گویند که از لحاظ امکانات ضعیف هستند و بدون کمک دولت قادر به آبادانی و رونق در تولید نیستند، اما امام علی (ع) در نامه‌ای به مالک اشتر نوشت اصرار تو بر آبادانی کشور باید بیشتر از گرفتن مالیات از مردم باشد، یعنی به جای آنکه اصرار بر اخذ مالیات از مردم شود، باید زمینه و جاده را برای سرمایه‌گذاری صاحبان سرمایه فراهم آورد تا آنها با سرمایه‌گذاری‌ای که می‌کنند رونق در تولید و اقتصاد آن منطقه ایجاد کنند، بعد مدیران شهری می‌توانند از مالیات و عوارض برای آبادانی بیشتر استفاده کنند. اگر شهرک‌های صنعتی فعال باشند، می‌توانند مالیات و عوارض دهند، اما اگر قبل از ورود سرمایه‌گذار در چندین مرحله از مالیات بگیرند، وی دیگر رغبتی برای سرمایه‌گذاری پیدا نمی‌کند.
- هر چه شرایط برای سرمایه‌گذاری بهینه شود، آبادانی شهرها و رونق اقتصادی سریع‌تر در مناطق مختلف کشور به وجود می‌آید که این نیازمند آن است که نگاه شهرداری‌ها به کمک دولتی اصلاح شود؛ در شهرهایی که شهرداری‌ها و شوراهای شهر قوی دارند، اقتصاد آنها قوی است.
- در کنار ترمیم قوانین مادر باید در نوع اداره کشور نیز اصلاح رویه‌هایی انجام شود تا توسعه کشور با تغییرات انجام شده محقق شود. در طول 33 سال پس از جمهوری اسلامی هنوز یک مدل شهری که نماد شهرسازی در جمهوری اسلامی باشد، تعریف نشده است، حال آنکه در دوره صفویه چنین کاری انجام شد. مسکن مهر کار خوبی است اما در الگوسازی مدل ایرانی در نظام جمهوری اسلامی برای ساختمان‌سازی کاری انجام نگرفت که متخصصان کشور در این رابطه کارهایی کرده‌اند اما در یک مدل جامع تعریف نشده است.
- هنوز در کشور هیچ نقشه حساب‌شده‌ای برای استفاده از زمین‌ها وجود ندارد و بدون هیچ کار حساب‌شده‌ای تغییر کاربری صورت می‌گیرد، حال آنکه در ژاپن زمین محدود است و برای کار کشاورزی دریاها را خشک می‌کنند تا قطعه زمینی 300 متری برای اشتغال کشاورزی فراهم آوردند و به آن کمک یارانه‌ای می‌دهند تا این اشتغال پایدار بماند.
- در ایران برای پرداخت یارانه‌ای و اصلاح قیمت‌ها نباید کاری کرد که کشاورز کار و تولید خود را رها کند و توانایی تداوم کار کشاورزی برای وی مقدور نباشد، چرا که کار کشاورزی قابل مقایسه با صنعت و تجارت نیست.
- زمین‌های بالادستی دریاچه ارومیه در استفاده از آب رودخانه‌ها بهره گرفتند و سدهایی زده شد بدون آنکه کار کارشناسی‌ای انجام شود، حال مجلس یکصد میلیارد تومان برای احیای این دریاچه در بودجه سال 91 لحاظ کرد. در کل باید برای استفاده از زمین‌ها یک نقشه علمی جامع کرد و به همین سادگی اجازه تغییر کاربری به آنها نداد، چرا که مشکل زیست‌محیطی ایجاد می‌کند.
/2727