خبرآنلاین - در سیاست چیزی به اسم اخلاق و انسانیت وجود ندارد، زیرا ریشه سیاست بر اساس منافع ملی است. بنابراین آقای عراقچی به عنوان رییس دیپلماسی ایران دیگر نباید از این اصطلاحات استفاده کند.
خانم اورتگاس، نماینده آمریکا نیز اعلام کرده که در برابر ایران هیچ راهی به غیر از مذاکره مستقیم وجود ندارد. بنده نیز در گفتگوهای متعددی تاکید کرده ام که هیچ راهی به غیر از مذاکره مستقیم وجود ندارد. ابتدا باید تکلیفمان با آژانس انرژی اتمی را مشخص کنیم تا فضا برای مذاکره مهیا شود. اینکه مرزگذاری کنیم و بگوییم که فلان اقدام اخلاقی یا انسانی نیست، راه چاره نیست. باید مستقیما با آمریکا ارتباط پیدا کنیم و مشکلات را حل کنیم.
قبل از مذاکره با آمریکا، برای اینکه دستمان در چانه زنی باز باشد، باید با آژانس همکاری کنیم و ابتدا مشکل آن را حل کنیم. بازرسان و کارشناسان باید به ایران بیایند و گزارشهایشان را ارائه کنند. در شورای امنیت این مسئله مطرح شد و به این نتیجه رسیدند که باید با آژانس همکاری شود و همچنین سه کشور اروپایی و آمریکا نیز باید به مذاکره با ایران تن دهند.
تا قبل از اینکه مکانیسم ماشه فعال شود، اروپایی ها حاضر بودند تا به صورت مستقیم با ایران وارد مذکره شوند ولی به دلیل مسئله اوکراین و برای اینکه بتوانند سهمی در این مسئله داشته باشند، به سمت آمریکا رفتند و تاکید کردند که ایران ابتدا باید با آمریکا به توافق برسد و سپس به سمت مذاکره با اروپا برود. از آنجا که ایران در مسئله حمایت از روسیه، اروپا را از دست داده است،
در حال حاضر به نظر میرسد که تهران درباره مذاکرات دچار یک بیتکلیفی اساسی شدهاست که نشانه آن نیز همین است که آقای عراقچی گفت که ما مسئول نیستیم و مسئولیت تصمیمات با شورای امنیت ملی است.
در ایران کانون های تصمیم گیری زیادی وجود دارد و این تعدد کانون های تصمیم گیری بسیار به ضرر دیپلماسی ایران است. به عنوان مثال درخصوص مسائل هسته ای حتی در نماز جمعه هم اظهار نظر میشود. این نشانه ضعف دستگاه دیپلماسی ایران است زیرا نمیتواند یک تصمیم درست و ثابت داشتهباشد. همانگونه که قبلا تاکید کردهام هیچ راهی به غیر از مذاکره، به طور اخص مذاکره مستقیم برای حل و فصل مسائل کنونی وجود ندارد.
ترفند ایران برای اهرمسازی از اورانیوم غنیشده ۶۰ درصدی با توجه به وضعیت اسفناک اقتصادی، خیلی نمیتواند دوام بیاورد.
ایران باید بدون هیچ پیش شرطی برای مذاکره مستقیم با آمریکا اعلام آمادگی کند. اگر اختلافی وجود دارد، باید در طی روند مذاکره حل و فصل شود. آن چارچوب های دیپلماسی که از گذشته به ما به ارث رسیدهبود، دورهاش تمام شدهاست. یعنی باید حاکمیت و دستگاه دیپلماسی، عقلانیت سیاسی را مدنظر قرار بدهد. در گذشته این سبک استفاده شده و نتیجه آن را هم دیدهایم پس باید مستقیما وارد فاز گفتگو با آمریکا شویم.
مذاکره کردن به معنای پذیرش شروط آمریکا نیست، بلکه ابزاری است که به ما اجازه میدهد تا بتوانیم این شرطها را تعدیل کنیم یا اینکه به ازای بده بستانهای مذاکراتی چیزهایی در میز مذاکره ارائه بدهیم که طرف مقابل از خواستههای دیگرش صرف نظر کند.
ایران باید مذاکره کند و بر سر همان مقدار غنی سازی سال ۲۰۱۵ (۳،۶۷) به توافق برسد. این اتفاق باید زیرنظر آژانس صورت و بگیرد و آژانس هر زمان که خواست بتواند بیاید و گزارش تهیه کند. استمرار تحریمها و وضعیت نه جنگ نه صلح به نفع ایران نیست زیرا مردم روز به روز در تاریکی اقتصادی غرق خواهند شد.
* کارشناس روابط بین الملل
۲۱۹