نسل جوان امروز با بحران هویت مواجه است؛ نوجوانانی که میان فرهنگ ایرانی-اسلامی و تأثیرات فرهنگ غربی سردرگم شده‌اند و بدون حمایت و راهنمایی خانواده و مدرسه، مسیر رشد و اعتماد به نفس خود را گم می‌کنند. کارشناسان معتقدند شکل‌گیری هویت سالم از کودکی شروع می‌شود و توجه به تربیت، الگوهای مناسب و آموزش فرهنگی می‌تواند نسل جوان را از سردرگمی نجات دهد.

به گزارش پایگاه فکر و فرهنگ مبلغ، بحران هویت جوانان ریشه در نوجوانی و کودکی آنان دارد همچنین هویت جوانان ابتدا باید در خانواده سپس در اجتماع شکل بگیرد تا جوان دچار سردرگمی در هویت نشود.

بنابر روایت ایسنا، افراد برای آنکه در دوران نوجوانی هویت مستقلی به دست بیاورند باید دوران کودکی خوبی را در کنار خانواده داشته باشند تا با ورود به دوران نوجوانی دچار آسیب کمتری شود.

در دوره نوجوانی فرد دچار تغییرات عمده‌ای از نظر جسمانی، شناختی،‌ اجتماعی و هیجانی می‌شود، وقتی یک نوجوان احساس اعتماد و شایستگی خواهد کرد که در کودکی چنین احساسی را از خانواده دریافت کرده باشد.

اگر این اتفاق نیفتد، ورود به دوران نوجوانی با آسیب همراه خواهد بود یعنی نوجوان مضطرب است و به خود اعتماد ندارد.

بخش عمده‌ای از هویت در دوران کودکی و نوجوانی در خانواده شکل می‌گیرد همچنین اگر مراحل تحولی یک نوجوان به خوبی طی نشده باشد هویت هم در نوجوانی به خوبی شکل نخواهد گرفت.

در دوران نوجوانی فرد سوالات زیادی درباره ماهیت خود می‌کند که باید  خانواده به درستی به سوالات فرزند نوجوان خود پاسخ دهد.

بیش از 20 درصد جوانان ما دچار دو هویتی هستند

رضا دستجری دکترا روانشناسی تربیتی در بیرجند با بیان اینکه بیش از 20 درصد جوانان ما دچار دو هویتی هستند به خبرنگار ایسنا، گفت: باید نهادهای تربیتی و فرهنگی در زمینه فرهنگ ایرانی- اسلامی بیشتر تلاش کنند تا جوان و نوجوان ما از پذیرش فرهنگ غربی دوری کند.

وی با بیان اینکه هویت شناسنامه فرد بوده که در جریان زمان به وجود می‌آید و در دوران نوجوانی و جوانی شکل می‌گیرد، تصریح کرد: خانواده‌ها باید درباره تغییرات جسمانی فرزندان خود اطلاعات کافی داشته باشند و اطلاعات خود را در این زمینه به خوبی به فرزند خود منتقل کنند.

این دکترا روانشناسی تربیتی در بیرجند با اشاره به اینکه ایرانی بودن با خود یک سری ارزش‌ها و فرهنگ‌ها را به همراه دارد، اظهار کرد: در زمینه تربیت کودک باید بسیار کار شود و باید والدین در شیوه تربیتی آن‌قدر قوی عمل کرده تا فرزندشان اگر با فرهنگ غریبه روبرو شوند فرهنگ خود را کنار نگذارد.

دستجردی با بیان اینکه با جوان طوری رفتار کنید که به ایرانی بودن خود افتخار کند، ادامه داد: خانواده‌هایی که حمایت‌های عاطفی خود را از فرزندان دریغ می‌کنند موجب از هم گسیختگی روحی و روانی فرزند خود می‌شوند.

وی با بیان اینکه خانواده‌ها باید بدانند که ارتباط بیشتر فرزندانشان نشان دهنده سلامت روانی آنها است، عنوان کرد: برخی خانواده‌ها ارتباط فرزندشان را با همسالان کم و قطع کرده که این کار باعث کاهش اعتماد به نفس فرزندان، فاصله گرفتن از اجتماع می‌شود.

این دکترا روانشناسی تربیتی در بیرجند بیان کرد: والدینی که با یکدیگر درگیری زیادی داشته نخواهند توانست به خوبی با فرزندان خود ارتباط برقرار کنند و نوجوان در بدست آوردن هویت خانوادگی دچار مشکل می‌شود.

دستجردی با بیان اینکه سنجش وضعیت رفتار بر اساس معیار، نیازمند سنجش نسبت‌ها است، یادآور شد: مصادیق و جلوهایی از فرهنگ غیر خودی در برخی جوانان دیده می‌شود که باید نهادهای مربوطه در این زمینه بیشتر کار کنند.

وی با بیان اینکه باید مدارس جای مباحثه شود، گفت: به معنی کلی، آموزش و پرورش افراد برای زندگی مطلوب به عنوان یک شهروند خوب برای یک جامعه، باید اساسی و از کودکی شکل گیرد.

این دکترا روانشناسی تربیتی در بیرجند با بیان اینکه باید برنامه‌های فرهنگی که هویت را القا می‌کنند همواره مد نظر نهادهای فرهنگی باشد، یادآور شد: تربیت فرزندان از هرچیز باید برای والدین مهم‌تر باشد و والدین باید در این امر اطلاعات خود را بالا برده و وقت بیشتری را برای فرزند خود اختصاص دهند.

دستجردی با بیان اینکه القای داده‌های متضاد جوان را دچار سردرگمی می‌کند، خاطرنشان کرد: با پاسخ‌های صحیح و منطقی به پرسش‌های نوجوانان آن‌ها را از سردرگمی‌هایی که در این دوران ممکن بوده برایشان پیش آید نجات داده و نوجوان خود را بیشتر از گذشته درک کنیم.

فاصله گرفتن نسل جوان امروز، از خودباوری ایرانی- اسلامی

حجت الاسلام والمسلمین کاظم لطفیان، مدیرکل تبلیغات اسلامی خراسان‌جنوبی به خبرنگار ایسنا، با بیان اینکه نسل جوان از خود باوری ملی – اسلامی خود فاصله گرفته، گفت: پای بندی به ارزش‌ها، به جوان مسلمان هویت می‌دهد.

وی با اشاره به اینکه دشمن برای دور ساختن جوانان از دین، از انواع راه‌ها و شیوه‌ها استفاده می‌کند، ادامه داد: جوانان ایرانی باید از هویت خود محافظت کنند که این در پرتو نظم، انس و جسارت حضور در صحنه‌های اجتماعی می‌تواند تحقق پیدا می‌کند.

مدیرکل تبلیغات اسلامی استان با بیان اینکه هدفمندی در زندگی جوانان کمتر دیده می شود، بیان کرد: توجه به آرمان‌های انقلابی یکی از پایه‌های هویتی جوانان است.

لطفیان با بیان اینکه دین مانند یک آب روان و گوارا است، عنوان کرد: دین را به زور نمی‌توان به کسی القا کرد باید در جوان احساس نیاز پیدا شود تا به دستورات و پیام‌های دینی اشتیاق پیداکند.

وی با بیان اینکه والدین باید جوان خود را با توجه به دوران جوانی‌اش درک کنند، گفت: والدین در هویت دادن به فرزند خود نقش بسزایی دارند لذا در امر تربیت باید با توجه به سن فرزندش اطلاعات خود را بالا ببرد.

مدیرکل تبلیغات اسلامی استان با بیان اینکه کیفیت عبادت بهتر از کمیت است، افزود: کمیت انگاری را کنار گذاشته و به انس آن بیشتر فکر کنیم تا این شیرینی در کام جوان شکل بگیرد.

لطفیان با بیان اینکه سختگیری‌های بیش از اندازه والدین، فرزند را از هویت واقعی‌اش دور می‌کند، یادآور شد: جوان را بیشتر درک کرده و شیرنی عبادت را در کام خانواده ماندگار کنیم.

وی با بیان اینکه با آموزش، تربیت صحیح و درک روحیات، جوان به سمت فرهنگ‌های ایرانی و اسلامی ترغیب می‌شود، خاطر نشان کرد: اگر والدین بیش از آنچه که به نیازهای مادی فرزندانشان اهمیت می‌دهند به جنبه‌های روحی آنان بپردازند، مشکلات کمتری برایشان به وجود می‌آید.

ارتباط والدین در شکل گیری هویت جوان

فرامرز سنگری یک جامع شناس در خراسان‌جنوبی به خبرنگار ایسنا گفت: نوع ارتباط نوجوان با والدین در چگونگی شکل‌گیری هویت آنان موثر است.

وی با بیان اینکه درک جوان از جمله مسائلی بوده که در مورد جوانان باید رعایت شود به دلیل آنکه جوان خود را در این سنین غریب و تنها می‌بیند، ادامه داد: غفلت، جهل و عدم تفکر جوانان درباره دین و یا تهاجم فرهنگی نیز تأثیر اساسی و فراوانی در این فرایند دارند.

این جامعه‌شناس در استان بیان کرد: دوران نوجوانی و جوانی مهم‌ترین دوران زندگانی انسان محسوب شده زیرا در این دوران تحولات عظیمی در درون فرد روی می‌دهد.

سنگری با بیان اینکه الگوهای جذاب، برای یادگیری در جوان نقش اساسی دارد، عنوان کرد: در دوره نوجوانی و جوانی، تأثیرپذیری از خانواده به شدت کاهش یافته و جوان برای ساختن نظام ارزشی و اعتقادی خود می‌خواهد از چیزهایی غیر از خانواده استفاده کند.

وی با بیان اینکه والدین باید به تقویت بینش دینی جوانان بیشتر اهمیت داده و فرهنگ غرب و خودی را به فرزند خود بشناساند، افزود: تربیت بدنی و سلامت جسمی، نیاز طبیعی فرد سالم و جامعه سالم بوده که می‌تواند زمینه‌ساز سلامت روانی و عاطفی آنان شود.

این جامعه‌شناس در استان ادامه داد: میزان سلامت جوانان در چگونگی پیشرفت تحصیلی آنها مؤثر بوده و هر چه جوان سالم‌تر و با نشاط‌تر باشد فراگیری و رشد او متعادل‌تر صورت می‌گیرد.

سنگری گفت: از بهترین و اصلی‌ترین راه‌ها برای جلوگیری از دین گریزی جوانان نشان دادن یک الگوی مناسب به جوان است.

وی بیان کرد: تقویت بینش دینی و سیاسی جوانان، زدودن فقر اقتصادی و ارائه الگوهای مناسب به جوانان می‌تواند جوان را از بی‌هویتی نجات دهد.

این جامعه‌شناس در استان با بیان اینکه خانواده بنیان زندگی اجتماعی و اولین کانون تربیت فرزندان است، یادآور شد: نهاد خانواده اساسی‌ترین و اولین محیط اجتماعی شدن بوده و کودک از بدو تولد در خانواده رشد می‌یابد.

سنگری خاطرنشان کرد: محیط‌های فرهنگی که در آن متولد می‌شویم و رشد پیدا کرده بر رفتار ما بسیار تاثیر می‌گذارد.

هویت چارچوبی است که افراد از آن استفاده می‌کنند تا تجارت زندگی خود را بر اساس آن تفسیر کرده، و معنا و نیز اهداف زندگی خود را تعیین کنند.

فرق انسان با حیوان در نیازهای اختصاصی اوست، از این رو شناخت او بدون آشنایی با این نیازها میسر نخواهد بود.

وظیفه اصلی دوره نوجوانی از زندگی، هویت‌یابی است که در صورت عدم موفقیت در اکتساب یک هویت مناسب، فرد درگیر آشفتگی نقش در آینده خواهد شد.

افرادی که دارای تعهد هستند معمولاً در برخورد با مشکلات، تصمیم‌های درست‌تری می‌گیرند و از روش‌های حل مسئله به جای برخوردهای هیجانی در حل مشکلات استفاده می‌کنند و به طور کلی از زندگی خود احساس رضایت بیشتری دارند.