به گزارش خبرآنلاین، کتاب «وهابیت و توسل» از سلسله مباحث وهابیت شناسی به یکی از موارد اختلاف بین وهابیان و سایر مسلمانان که توسل است می‌پردازد، این اثر توسط علی اصغر رضوانی تأ‌لیف و از سوی مؤسسه فرهنگی هنری مشعر وارد بازار نشر شده است. وهابیان توسل به اولیای الهی یا به تعبیری، وسیله قرار دادن آنان نزد خداوند متعال را جایز نمی‌دانند، اما عموم مسلمانان نه تنها آن را جایز می‌شمارند، بلکه در طول تاریخ به آن عمل کرده‌اند؛ توسل انواع و اقسامی دارد که نزد عموم مسلمانان برخی از آنها صحیح و بعضی باطل و دسته‌ای دیگر مورد اختلاف است.
کتاب وهابیت و توسل در بخش‌های «مباحث تمهیدی»، «انواع توسل»، «فتاوی وهابیان در موضوع توسل»، «توسل از دیدگاه علمای اهل سنت»، «توسل به ارواح از دیدگاه قرآن»، «توسل به ارواح اولیا در روایات اهل بیت علیهم السلام و اهل سنت»، «توسل صحابه و تابعین و امامان اهل سنت به پیامبر صلی الله و علیه و آله» و «توسل اندیشمندان اهل سنت به اولیا» تدوین شده است.
در بخشی از این اثر که به معنا و مفهوم توسل در لغت، اصطلاح و شریعت پرداخته شده است، می‌خوانیم: «در حقیقت توسل امری است که انسان گرفتار به جهت دفع گرفتاری یا جلب منفعت به آن پناه می‌برد، و گویا بازگشت به فطرت خدایی است که انسان بر آن خلق شده است؛ زیرا انسان در فطرت رجوع به اسباب دارد.»
علمای اهل سنت معتقد به فقهی بودن مسأ‌له توسلند و آن را جزیی از مسائل اعتقادی نمی‌دانند، محمد سعید ممدوح از محدثان معاصر اهل سنت می‌نویسد: «توسل از موضوعات فرعی است؛ زیرا حقیقت آن گرفتن وسیله است، یعنی چیزی که سبب تقرب به خداوند متعال شود.»
این اثر با اشاره به روایات اهل بیت در توسل به اولیای الهی آورده است: «امام صادق علیه‌السلام فرمود که هرگاه به نماز ایستادی بگو بار خدایا! همانا محمد را پیش روی حوائجم قرار می‌دهم و به توسط او به تو روی می‌کنم، پس مرا به توسط او در دنیا و آخرت آبرومند و از مقربان درگاهت قرارده، نمازم را به واسطه او مقبول و گناهم را به وسیله او آمرزیده و دعایم را به آبروی او مورد اجابت گردان که همانا تو بخشنده و مهربانی.»
شیخ جعفر کاشف الغطا می‌گوید:«همانا کسی که به بزرگی از قرآن یا پیامبر اکرم صلی الله و علیه و آله یا عبد صالح یا مکان شریف یا غیر آنها به سوی خدا توسل جسته اشکالی ندارد، بلکه کاری کرده که بهتر و برتر است.»
در بخشی از کتاب با عنوان «توسل صحابه، تابعین و امامان اهل سنت به پیامبر (صلّی الله علیه وآله وسلّم ) که روایت های متعددی از توسل برخی صحابه به حضرت رسول اعظم(ص) با اسناد و مرجع احادیث و روایات درج شده است، می خوانیم:
با مراجعه به احادیث و کتب تاریخی پی می‌بریم که صحابه بعد از وفات پیامبر (صلّی الله علیه وآله وسلّم ) به آن حضرت توسل جسته‌اند. اینک به نمونه‌هایی از آن اشاره می‌کنیم:
عایشه و توسل به پیامبر (صلّی الله علیه وآله وسلّم )
دارمی از ابوالجوزاء اوس بن عبدالله نقل کرده که گفت:
وقتی اهل مدینه را قحطی شدیدی فرا گرفت، آنان از این امر به عایشه شکایت بردند، او گفت: نظر به قبر پیامبر ( صلّی الله علیه وآله وسلّم ) کرده و از آن سوراخی را به طرف آسمان باز نمایید به طوری که بین قبر و آسمان سقفی نباشد. او گفت: آنان این‌چنین کردند. لذا باران زیادی بر ما نازل شد به حدّی که علف‌ها روییده و شترها چاق شدند.
شیخ محدث، محمود سعید ممدوح بعد از نقل این حدیث آن را تصحیح کرده است.
سید علی بن محمد بن یحیی بعد از تحسین این حدیث و ردّ بر کسانی که این حدیث را تضعیف کرده‌اند می‌گوید:
کافی است ما را این قصه که دلیل باشد بر اینکه عایشه ام المؤمنین می‌داند به طور حتم رسول خدا ( صلّی الله علیه وآله وسلّم ) دائماً بعد از وفاتش رحیم و شافع امتش می‌باشد، و اینکه هر کس به زیارت او رفته و او را شفیع خود قرار دهد برای او شفاعت خواهد نمود، همان‌گونه که ام المؤمنین چنین انجام داد، و این عمل از قبیل شرک یا از وسایل آن نیست آن‌گونه که افراد تکفیری و نسبت گمراهی‌دهنده به غلط می‌گویند؛ چرا که عایشه و کسانی که شاهد آن قصه بودند کسانی نبودند که جاهل به شرک بوده و یا از آن چیزی که به شرک منجر می‌شود بی‌اطلاع باشند. پس این قصه بینی آنها را به خاک مالیده و ثابت می‌کند که پیامبر ( صلّی الله علیه وآله وسلّم ) در قبرش نیز به فکر امتش می‌باشد و این‌گونه نیست که وفات یافته و تمام شده است.
تابعین و توسل به پیامبر (صلّی الله علیه وآله وسلّم )
واقدی نقل می‌کند:
... مسلمانان در جنگ با روم به هنگام فتح دیر ابی‌القدس به کمین بزرگی گرفتار شدند، به‌طوری که مسلمانان از صحنه گریخته و جز تعدادی از مجروحان دشمن در صحنه نماند. در این هنگام عبدالله بن جعفر که صاحب پرچم بود به پروردگارش پناه برد و در دعایش گفت: ای کسی که مخلوقات را خلق کردی و برخی را به برخی مبتلا نمودی و آن را محنت برای آنان قرار دادی از تو می‌خواهم به جاه محمّد ( صلّی الله علیه وآله وسلّم ) که برای ما از امرمان فرج و مخرجی قرار دهی.
ذهبی در کتاب ‹سیر اعلام النبلاء› در شرح حال محمد بن منکدر این منقبت را ذکر کرده است: او صورتش را بر روی قبر پیامبر ( صلّی الله علیه وآله وسلّم ) می‌گذاشت و می‌گفت: به قبر پیامبر ( صلّی الله علیه وآله وسلّم ) استعانت می‌جویم.
صالح ابن ابی‌الأخضر می‌گوید:
از زهری شنیدم که می‌گفت: مرضی بر من عارض شد و نزدیک به مرگ رسیدم و زندگی بر من تنگ آمد، و به جهت دست خالی بودنم کسی را نیافتم که به او توسل جویم جز علی بن الحسین ( علیه السلام ) ، لذا نزد او آمدم و از او درخواست دعا کردم. حضرت به من فرمود: کدام‌یک برای تو بهتر است، من دعا کنم و تو آمین بگویی؟ من عرض کردم: دعای شما افضل است، چرا که دعای شما آمرزیده می‌شود در حالی که آمین آن از شما و من باشد. حضرت دستان خود را بالا برد و عرض کرد: بارخدایا! همانا ابن شهاب به سوی من استغاثه کرده و پدران مرا نزد تو وسیله آورده است، پس به حق اخلاصی که از پدران و مادران من می‌دانی بر ما جود فرما؛ زیرا من امید به برکت دعایم دارم. و از روزی بر او بریز و مقدرات و امور او را به حدّی بالا ببر که حافظ او باشد به خاطر آنچه او را یادداری از علم.
زهری می‌گوید: سوگند به کسی که جانم به دست اوست بعد از آن، هرگز مریض نشدم، و بر من تنگدستی و گرفتاری عارض نشد از آن زمان که حضرت برایم این‌گونه دعا نمود. لذا تا این زمان در زندگی خوبی به سر می‌برم، و آنچه از رحمت و مغفرت خدا آرزو دارم از این بیشتر است، و اینها همه به دعای علی بن حسین ( علیه السلام ) می‌باشد.
توسل مالک بن انس
از مالک بن انس نقل شده که گفت:
خلیفه منصور از او سؤال کرد: هرگاه پیامبر ( صلّی الله علیه وآله وسلّم ) را زیارت کردم آیا به او رو کنم یا به قبله؟ امام مالک گفت: چرا صورتت را از او برمی‌گردانی در حالی که او وسیله تو و وسیله پدرت آدم نزد خداوند متعال است؟ بلکه رو به او کن و به او طلب شفاعت نما که خداوند شفاعت او را خواهد پذیرفت.»
کتاب وهابیت و توسل از سلسله مباحث وهابیت شناسی با قیمت سه هزار تومان منتشر شده است.
ساکنان تهران برای تهیه این کتاب کافی است با شماره 20- 88557016 سامانه اشتراک محصولات فرهنگی؛ سام تماس بگیرند و آن را در محل کار یا منزل _ بدون هزینه ارسال _ دریافت کنند. باقی هموطنان نیز با پرداخت هزینه پستی می توانند این کتاب را تلفنی سفارش بدهند.
6060