جاده شاهرود - علی‌آباد از مخالفان و موافقان جدی در منطقه و سطح کشور برخوردارند. با این حال بسیاری از مسئولان محلی مدافع اجرای این پروژه، ترجیح می‌دهند سکوت کرده و از بیان شفاف دیدگاه‌های خود در رسانه‌های گروهی اجتناب کنند. در این میان دکتر کاظم جلالی نماینده مردم شاهرود و عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس، خیلی صریح و بدون پرده‌پوشی سخن می‌گوید. او چندی پیش با ارسال نامه‌ای به رئیس‌جمهور کشور، از عدم اجرای مصوبه مربوط به احداث این جاده گلایه کرد و خواهان اجرای مصوبه هیأت دولت در این زمینه شد.
آقای جلالی! عبور جاده شاهرود - علی آباد از جنگل ابر، موافقان و مخالفان جدی در منطقه دارد. این اختلاف حتی در سطح دستگاه‌های اداری استان نیز به چشم می‌خورد. به نظر شما چه باید کرد؟
یکی از نکات مهم این است که از تشکیل دولت در دولت جلوگیری کنیم. احداث این جاده تاکنون 4 بار در هیأت دولت به تصویب رسیده است؛ دو بار در سفر استانی هیأت دولت به استان گلستان، 2 بار هم در استان سمنان، وقتی دولت یک موضوعی را مورد تصویب قرار می‌دهد، نظر ارکان دولت از جمله وزارت راه، سازمان محیط زیست و سازمان منابع طبیعی را هم مورد توجه قرار داده است و به همین دلیل همه این زیرمجموعه‌های دولت باید به تصمیم صورت گرفته احترام بگذارند و آن را اجرا کنند. معنی ندارد که دولت یک مسئله را چهار بار تصویب کند، آن وقت یک مدیر جزئی بیاید مصاحبه کند و مصوبه هیأت دولت را زیر سؤال ببرد.
وضعیت فعلی خیلی بد است. دولت در دولت شده و هر کسی ساز خودش را می‌زند. ما نمی‌دانیم نماینده دولت کیست؟ اگر جای رئیس‌جمهور بودم، مسئولانی که در مصاحبه‌ها با این جاده مخالفت می‌کردند، رامورد موأخذه قرار می‌دادم. آنها باید حرف‌های خود را در جلسات کارشناسی بیان کنند. اگر تصمیم دولت اشتباه است، می‌توان آن را لغو کرد ولی اینکه مسئولان عالی رتبه یک سازمان در تهران زیر یک مصوبه را امضا کنند، آن وقت چند مقام محلی بیایند آن را نادیده بگیرند، کار خوبی نیست.
منتقدان محلی احداث این جاده می‌گویند چه دلیلی دارد که در کنار 3 جاده موجود، یک جاده جدید احداث شود و ده‌ها هزار درخت در مسیر آن قطع شوند.
احداث این جاده بسیار ضروری است. مسافت آن در مقایسه با مسیرهای موازی بسیار ناچیز و کم است. اگر این جاده آسفالت شود، بهترین مسیر برای دسترسی شاهرود به شمال کشور خواهد بود. این مسیر کمترین ارتفاع در مقایسه با سایر راه‌ها را دارد. البته در احداث آن حتماً باید به معیارهای زیستمحیطی توجه شود ولی حفاظت از محیط زیست، به معنای تعطیلی جاده‌سازی نیست. در کجای دنیا سراغ دارید که برای حفظ محیط‌زیست، جاده‌سازی را تعطیل کنند. این چیزی که برخی افراد مطرح می‌کنند، منطقی نیست.
شما از رعایت مسائل زیستمحیطی صحبت می‌کنید. به هر حال مرجع تخصص تشخیص این موضوع در حال حاضر، سازمان حفاظت از محیط زیست است. آیا نباید به نظرات این سازمان توجه شود؟
چند روز پیش جلسه مشترکی با حضور دکتر صدوق معاون محیط‌زیست و وزیر راه و ترابری تشکیل شد و همه پذیرفتند که نظر مشاور را بپذیرند. البته دکتر صدوق 2 هفته مهلت برای اصلاحات جزئی و مکالمات میدانی تقاضا کرد که موافقت شد. ضمن اینکه در زمان ریاست خانم جوادی بر سازمان محیط‌زیست نیز جلسه‌ای در مورد احداث این مسیر در مجلس با حضور قائم‌مقام وقت محیط‌زیست برگزار شد و بر احداث جاده مشروط بر رعایت نکات زیستمحیطی، توافق شد.
پس چرا برخی مسئولان محیط‌زیست با احداث این جاده مخالفت می‌کنند؟
موضع‌گیری آنها مشکوک است. رسانه‌ای کردن این ماجرا از سوی برخی مسئولان دولتی در استان، روش درستی نیست. محل مناسب برای تصمیم‌گیری در مورد چنین مسائلی، جلسات کارشناسی است نه کشمکش‌های رسانه‌ای.
آیا نظر مشاور که مورد تأکید شماست. . .
من نگفتم نظر مشاور را تأیید می‌کنم. به حرف‌های من دقیق‌تر توجه کنید.
بله، گفتید که محیط‌زیست و وزارت راه در مورد اجرای آن توافق کردند.
من که نه محیط‌زیستی هستم و نه اداره راه و ترابری. به عنوان نماینده مردم شاهرود و ناظر در جلسه یاد شده شرکت داشتم. در آن جلسه همه پذیرفتند که مطالعات مشاور مبنای کار باشد.
آیا در این مطالعات، مسائل زیستمحیطی هم مورد توجه قرار گرفته است؟
به لحاظ فنی نمی‌توانم پاسخگو باشم. اما به هر حال وقتی دولت و رئیس آن یک مسئله را تصویب می‌کنند، معنی‌اش آن است که به همه نظرات مختلف کارشناسی توجه کرده‌اند. محیط‌زیست و راه و ترابری، باید قبل از تصمیم‌گیری نهایی دولت نظر کارشناسی بدهند ولی پس از تصویب، مخالفت کردن مدیران دولتی با تصمیم دولت منطقی به نظر نمی‌رسد.
آیا اینکه مدیران دولتی صرفنظر از موقعیت اداری‌شان، دغدغه زیستمحیطی داشته باشند، ایرادی دارد؟
خیلی هم خوب است به شرط آنکه با ارائه اطلاعات درست همراه باشد. هفته گذشته یک مدیر جزئی در استان گفته که می‌خواهند از وسط جنگل ابر اتوبان 6 بانده بسازند. این در حالی است که اصلاً بحث اتوبان‌سازی مطرح نیست و قرار است. فقط یک جاده عادی احداث شود.
یعنی آسفالت کردن همین مسیر موجود؟
آسفالت کردن، بخشی از کار است. در بخش‌هایی از جاده هم نیاز به احداث جاده جدید است ولی بحث 6بانده بودن نیست. ارائه این اطلاعات غلط، مشکوک به نظر می‌رسد.
آیا شما منفعتی دارید که این‌طور از احداث این جاده دفاع می‌کنید؟
منافع منطقه‌ای وجود دارد به این معنا که دو شهرستان به هم وصل می‌شوند. راه‌های کشور نیازمند توسعه جدی هستند. به عنوان مثال وقتی بخشی از جاده شمال در جنگل گلستان دچار مشکل و تخریب شد، هیچ جاده‌ای برای انتقال مسافران و تخلیه مسیر وجود نداشت. این مسیر توجیه فنی و اقتصادی دارد و برای حمل کشور نیز مفید است.
یعنی می‌خواهید بگویید ویلاسازها پشت‌پرده این حمایت‌ها نیستند؟
این چه حرفی است؟ ویلاسازی در کجا؟ کدام ویلاساز؟ برخی افراد می‌خواهند با این حرف‌ها، در اذهان عمومی انحراف ایجاد کنند.
در مقابل شما افرادی وجود دارند که می‌گویند این جاده طبیعت و جنگل‌های تاریخی ابر را به نابودی و تخریب می‌کشاند. چه پاسخی به دیدگاه‌ها و انتقادهای آنها دارید؟
همین الان هم جنگل در حال تخریب است. احداث جاده، حتی به حفاظت از جنگل هم کمک می‌کند. الان وضعیت جنگل نابه‌سامان است. برخی توریست‌ها در زیر درخت‌ها اجاق روشن می‌کنند.
در همه جای دنیا جاده‌های جنگلی درست می‌کنند اما آیا همه جنگل‌های دنیا با جاده‌سازی نابود شده‌اند؟ باید بهره‌برداری از جنگل ساماندهی شود. در کنار ساخت جاده می‌توان کمپ‌هایی را هم احداث کرد تا مردم به همه جای جنگل وارد نشوند. حتی لازم است بخش‌هایی از جنگل به روی مردم بسته شود. در این زمینه می‌توانیم از تجربه دیگر کشورها استفاده کنیم.
اگر جاده احداث شود که وضعیت بدتر می‌شود. یک جاده عریض و آسفالته به توریست‌های مخرب امکان می‌دهد تا عمق جنگل نفوذ کنند.
اگر جنگل مثل 3 هفته پیش دوباره آتش بگیرد، یک جاده مناسب می‌تواند به راحتی در خدمت آتش‌نشانان قرار گیرد. جاده می‌تواند به لحاظ زیستمحیطی، ضریب حفاظت و استفاده مطلوب از جنگل را بالا ببرد. الان وضعیتی است که مردم می‌توانند در همه نقاط جنگل وارد شوند و کسی هم نمی‌تواند جلوی آنها را بگیرد.
گفته می‌شود شما در نامه‌ای به رئیس‌جمهور از تأخیر در اجرای این جاده گلایه کردید. آیا درست است؟
بله، در این نامه به این موضوع اشاره شده است که برخی مسئولان محلی با اجرای مصوبه دولت مخالفت می‌کنند. اظهارنظر کارشناسی باید قبل از نهایی شدن مصوبه در دولت بیان شود. اظهارنظرهای اخیر باعث شده تا بخش‌هایی از دولت در مقابل کلیت دولت قرار بگیرند و این، به صلاح نیست.