به گزارش خبرآنلاین، سی و دومین جلسه خانه فیلم فردوس دوشنبه 11 دی با نمایش و نقد و بررسی سریال «مرد نقره‌ای» در فرهنگسرای فردوس برگزار شد.
در این جلسه محمدرضا کاظم معصومی کارگردان، امیرحسین شریفی تهیه‌کننده، سعید نیکپور و سارا نازپرور بازیگران، شاهرخ شریفی آهنگساز و صداگذار و محمدرضا لطفی مجری و منتقد حضور داشتند.
در ابتدای این نشست محمدرضا لطفی مجری و منتقد برنامه توضیح داد: «سریال «مرد نقره‌ای» مجموعه بسیار خوبی بود که احساس می‌کنم در موردش کم لطفی صورت گرفت و می‌توانست تا خیلی بیشتر از این دیده شود، چراکه فارغ از نقد و نقاط ضعف‌اش از بسیاری از جهات مجموعه سر زنده و پویایی بود که سازندگانش کار خود را جدی گرفته بودند و این از همان سرچشمه کار یعنی فیلمنامه و قصه مشهود بود و در کارگردانی نیز معصومی برای کار زحمت کشیده و تفکر در پشت پلان‌ها حاکم است.»
او با این توضیح خطاب به امیر حسین شریفی پرسید: داستان پخش این سریال برای خود حکایت جالبی دارد، در ابتدا گفته شد که «مرد نقره‌ای» برای پخش در یکی از شبکه‌های سراسری در ماه رمضان تولید می‌شود و بعد در این ماه در شهرستان‌ها و شبکه دیجیتالی شما روی آنتن می‌رود. مدتی می‌گذرد و چند ماه بعد در ساعتی نه چندان خوب از شبکه سه مجددا کنداکتور می‌گیرد. جریان تولید این کار چه بوده است؟»
شریفی در پاسخ به این سئوال گفت: «در واقع استارت این کار از آنجا خورده شد که طرحی از جابر قاسمعلی نویسنده کار به دست من رسید و من با خواندن آن نسبت به ساخت‌اش استقبال کردم و موضوع را با کاظم معصومی درمیان گذاشتم و ایشان نیز از قصه تعریف کردند. پس از این وارد مرحله تصویب شدیم و از همان ابتدا هم تصمیم داشتم کار را در خارج از تهران به تصویر بکشم، چراکه احساس می‌کردم ظرفیت‌های بسیار بالایی در شهرستان‌های کشور وجود دارد که نادیده گرفته شده است. به همین جهت ابتدا قرار بود این مجموعه را در زنجان کار کنیم که متاسفانه به دلیل امکانات و مسائل دیگر کار در این شهر شکل نگرفت و از انجایی که من خود یک اصفهانی هستم به انجا رفتم و با آن‌ها به توافق رسیدیم و تولید را آغاز کردیم. از همان موقع هم قرار بود تا کار را به ماه مبارک رمضان برسانیم و البته مدیران تلویزیون در پخش آن کم لطفی کردند. هرچند که ما الان هم ناراضی نیستیم و طبق آماری که من از صدا و سیما گرفته‌ام درصد بسیار بالایی مخاطب جذب کار شده‌اند.»
لطفی در ادامه از او پرسید در همان زمان خبری به بیرون درز پیدا کرد که شما مدعی شدید این مجموعه پربیننده‌ترین سریال ماه رمضان است، ادعایی که با واکنش دیگر رقبا خصوصا عوامل «خداحافظ بچه» و منوچهر هادی روبرو شد و او گفت خیلی از مردم گیرنده دیجیتال ندارند که بخواهند این مجموعه را ببینند.»
شریفی پاسخ داد: «بله، من این حرف را که از خودم نمی‌آورم. طبق اعلام نظرسنجی‌ها می‌گویم، ضمن آنکه ظاهرا دوستان فراموش کرده بودند که مجموعه از شبکه استان‌ها و شهرستان‌ها درحال پخش بود و ربطی به گیرنده دیجیتال نداشت. فکر می‌کنم کسی که بهترین باکس و شبکه را در اختیار داشته کار مهمی نکرده که مجموعه‌اش بیننده پیدا کرده است.»
معصومی: بودجه است که کیفیت کار را رقم می‌زند
پس از صحبت‌های امیر حسین شریفی و لطفی، منتقد برنامه با این توضیح که کارنامه سینمایی و تلویزیونی کاظم معصومی حکایت از این دارد که او کارش را کاملا جدی می‌گیرد، از او سئوال کرد: «چه حمایتی از شما به عنوان کارگردان صورت گرفت که توانستید این نگاه به شدت خوب را بر این مجموعه حاکم کنید که سیمای استان‌ها هم می‌تواند کاری با عوامل خوب و کیفیتی بالا بسازد؟»
معصومی در پاسخ گفت: من فکر می‌کنم کار، کار است و فرقی نمی‌کند که این کار در تهران ساخته شود و یا در شهرستان. چیزی که در کیفیت و سرنوشت یک اثر تاثیر مستقیم می‌گذارد بودجه است و همین موضوع است که باعث می‌شود بگوییم یک کار استانی و یا یک کار تهرانی. این یک واقعیت است که بودجه شبکه‌های استانی بسیار پایین است و تازه مدیران متوجه شده‌اند که بودجه یک سریال رقم مشخصی دارد و فرقی ندارد که کجا ساخته می‌شود و به همین دلیل رقم‌ها در حال رشد هستند، اما شما مطمئن باشید با بودجه نازل یک شبکه استانی امکان نداشت سریالی در ابعاد «مرد نقره‌ای» از لحاظ عوامل و بازیگر ساخته می‌شد و من و تهیه کننده چون نیت کرده بودیم که تاجایی که می‌توانیم باید ثابت کنیم که در خارج از تهران هم می‌توان کار خوب و حرفهای تولید کرد برای جبران کمبود‌هایمان دست به دامان رابطه‌هایمان در میان دوستان و عوامل سینمایی شدیم تا کمبود‌ها جبران شود. اما چیز دیگری که ما را به شدت در تنگنا قرار داده بود، نه بودجه، که زمان بود. من باید این مجموعه را به ماه رمضان می‌رساندم و از لحظه‌ای استارت زدیم من برای 26 قسمت کلا سه ماه زمان پیش تولید، تولید و پس تولید داشتم و کار به گونه‌ای بود که به هنگام کلید تنها سعید نیکپور و چند بازیگر مربوط به استان اصفهان قطعی شده بود و بقیه در حین کار آمدند.»
نیکپور: «مرد نقره‌ای» یک کار اقتباسی است
در ادامه منتقد برنامه از سعید نیکپور پرسید: «شخصیت هادی رادمنش از آن دست کاراکترهایی است که این احتمال می‌رفت در هنگام پخش به حاشیه کشیده شود و انگ‌های سیاسی به آن زده شود و درباره آن پیش داوری شود. همچنین شما با همین گروه سریال «خانه بی‌پرنده» را کار کرده بودید که در آنجا نیز ایفاگر نقشی بودید که مانند رادمنش درکار فرش بود و رگه‌های شباهتی داشت و ممکن بود گفته شود سعید نیکپور به تکرار خود پرداخته است. آیا به هنگام انتخاب و قبول این نقش، این افکار در شما تردید ایجاد نکردند؟»
نیکپور در جواب گفت: «خیر این تردیدهایی که شما گفتید در من وجود نداشت، اول اینکه براین باورم که اساسا هادی رادمنش تفاوت‌های بسیار اساسی چه از لحاظ شخصیتی و چه از لحاظ رفتاری و نگاه نویسنده با حاج عباس خانه بی‌پرنده داشت و هیچ تکراری قرار نبود صورت بگیرد، ضمن آنکه من بار‌ها گفته‌ام و اینجا هم می‌گویم که «مرد نقره‌ای» با نگاهی به بینوایان اثر ویکتور هوگو نوشته و ساخته شده است و این یک کار اقتباسی است که در همه جای دنیا هم باب است، منتهی کار با فرهنگ و خصلت این سرزمین آداپته شده است. اگر نگاه کنیم می‌بینیم که ژان والژان قهرمان «بینوایان» شباهت‌های بسیاری به هادی رادمنش دارد. هردوی این شخصیت‌ها در گذشته دچار گناه شده‌اند و تاوان آن را هم داده‌اند و حالا می‌خواهند پاک باشند، اما نگاه و فشار جامعه به آن‌ها این اجازه را نمی‌دهند. به همین جهت فکر می‌کنم که تردیدهای حاشیه‌ای چیزی نبود که مرا از بازی در این مجموعه منصرف کند.»
نازپرور: بازیگران تاتری قدر جایگاه خود را می‌دانند
در ادامه این نشست لطفی خطاب به سارا نازپرور گفت: «به عنوان بازیگری که از تا‌تر وارد مدیوم تصویر شده‌اید و در کنار چند نوع از بازیگران اعم از باتجربه‌هایی مثل سعید نیکپور و چهره‌های جوان شناخته شده‌ای مثل پوریا پورسرخ و نیماشاهرخ شاهی قرار گرفتید، «مرد نقره‌ای» چه تجربه‌ای برای شما با خود به همراه داشته است؟»
نازپرور در پاسخ گفت: «همان طور که گفتید من از تا‌تر وارد عرصه تصویر شدم و این سومین تجربه من با این عزیزان پس از «خانه بی‌پرنده» و «تب برفکی» بود که به شدت از آن راضی بودم. معمولا بازیگران تا‌تر به دلیل آن سختی‌ها و تمرین‌هایی که در آن عرصه پشت سر می‌گذارند یک تقدس خاصی برای حرفه خود قائل هستند و احترام به پیشکسوت در آن مدیوم خیلی بیشتر از توصیف است. من خود معمولا سعی می‌کنم در هر کاری چیز یاد بگیرم و در «مرد نقره‌ای» نیز نکات بسیار خوبی از سعید نیکپور فرا گرفتم و فکر می‌کنم بازیگری که از تا‌تر به عرصه تصویر قدم می‌گذارد خیلی خوب قدر جایگاه خود را می‌داند. مضاف براینکه من در این کار به شدت به نقش خانم گلستان که شخصیت مثبت داستان بود علاقه داشتم و دوست داشتم ان را به نحو احسنت ایفا کنم.»
شریفی: صدا در تلویزیون به هنگام پخش هفتاد درصد افت می‌کند
در ادامه نشست مجری و منتقد برنامه از شاهرخ شریفی سئوال کرد: «متاسفانه در کشور ما آن طور که باید و شاید به مقوله صدا اهمیت داده نمی‌شود و صداگذاران مورد بی‌مهری قرار می‌گیرند. اکثر سازندگان و حتی منتقدان بیشتر توجه‌شان به تصویر است تا صدا، درحالی که مقوله صدا در همه جای دنیا جایگاهی هم تراز با تصویر دارد. از سوی دیگر وقتی پای درد و دل صداگذاران می‌شینیم می‌بینیم که به نوعی دچار بی‌انگیزگی هستند و می‌گویند هرچقدر هم که تلاش کنند در نهایت قرار است کار به شکل آنالوگ و تک باند به گوش مخاطب برسد و در خروجی زحمات ما نادیده گرفته می‌شود. چقدر با این نگاه موافق هستید؟»
شریفی پاسخ داد: «با حرف شما کاملا موافق هستم و متاسفانه تا بوده همین بوده که مقوله صدا جدی گرفته نشود. من کارم با استودیو ضبط موسیقی و همکاری با هنرمندانی مثل محسن یگانه و محسن چاوشی آغاز کردم و بعد‌ها به واسطه پدرم وارد عرصه صداگذاری و میکس شدم، اما می‌توانم بگویم با وجود تمام بی‌توجهی‌ها به مقوله صدا و افت کیفیت به هنگام پخش، بازهم صداگذاران به هنگام کار با تمام وجود مایه می‌گذارند و به کیفیت کار فکر می‌کنند. اما حرف شما هم درست است و ناخوداگاه یک دلسردی به وجود می‌آید، وقتی که صدا با یک افت فاحش از تلویزیون به گوش مخاطب می‌رسد. من به جرات حداقل در مورد کار خودمان می‌توانم بگویم که صدا به هنگام پخش هفتاد درصد افت کرده است و به هرحال این یک ناراحتی به وجود می‌آورد.»
شریفی: «مرد نقره‌ای» 50 درصد یک سریال تولید شبکه سراسری بودجه داشت
پس از پاسخ شاهرخ شریفی، لطفی از شریفی پرسید: «اول اینکه درمورد بودجه کار بفرمایید و بعد بگویید که آیا «مرد نقره‌ای» به هنگام پخش دچار سانسور شده است یاخیر؟»
وی پاسخ داد: «بودجه «مرد نقره‌ای» دقیقا 50 درصد یک سریال تولیدی در شبکه‌های سراسری بود و ما به لطف دوستان و همراهی و کمک عزیزان این کمبود‌ها را جبران کردیم و از همین جا از تک تک عوامل کار که واقعا همدل شده بودند نهایت تشکر را می‌کنم. اما در مورد سئوال دوم شما باید بگویم که «مرد نقره‌ای» صدمین کار من بود و در طول این صد کار بجز «آشوبگران» ساخته محمدرضا اعلامی هیچ یک از آثار من دچار سانسور نشده‌اند و به دلیل اینکه بنده به خطوط قرمز اشراف دارم جوری کار می‌کنم که زحمات گروه هدر نرود. این خیلی مهم است که شما بلد باشی به چه نحوی با جامعه و مخاطب خود حرف بزنی و صحبت کنی که ایجاد شبه نشود و جان کلام ادا شود. از همین رو باید بگویم که مرد نقره‌ای بدون حتی یک فریم سانسور از تلویزیون پخش شد.»
معصومی: در سینمای بعد از انقلاب چیزی به نام سوپراستار وجود ندارد
در ادامه این نشست لطفی از معصومی درباره ترکیب بازیگران و قرار دادن سه جنس بازیگر از پیشکسوت تا چهره شناخته شده تلویزیونی و مطرح و تاتری و شهرستانی سئوال کرد که معصومی در پاسخ گفت: «من به هیچ وجه مرعوب نام و سوپراستار نیستم. چراکه اساسا معتقدم که ما در ایران چیزی بانام سوپراستار در سینمای بعد از انقلاب نداریم. سوپراستار تعریف خود را دارد و به این معناست که یک بازیگر بتواند بدون در نظر گرفتن قصه، درام و کارگردان مخاطب را به سینما بکشاند و فیلم‌هایش حداقل برای پنج سال در اوج باشد. اما چنین چیزی ما نداریم و اگر فیلم بازیگری فروش می‌کند و به خاطر قصه و خود کار است، نه بازیگر. چرا که همان بازیگر یک ماه بعد و حتی گا‌ها همزمان فیلم دیگری اکران دارد و هیچ استقبالی ازش نمی‌شود. با این حال این معضل نام‌ها چیزی است که گریبان ما را به شدت گرفته است و درباره ان هم باید صحبت شود. متاسفانه مدیران شبکه‌ها به شدت اصرار دارند که در کار‌ها از چهره‌های شناخته شده و مطرح استفاده شود و حتی اگر به کار و نقش هم نمی‌خورند به دلیل محبوبیتشان از آن‌ها استفاده شود. در صورتی که من به جرات می‌گویم که چه در تا‌تر و چه در شهرستان‌ها استعدادهای بی‌نظیری داریم که به دلیل دیده نشدن از بین رفته‌اند هدر شده‌اند. من به شدت دوست دارم در کار‌هایم از بازیگرانی که کار تا‌تر کرده‌اند استفاده کنم، چراکه یک بازیگر تا‌تر بلد است که چگونه انرژی خود را در طول روز تقسیم کند و چگونه از بدن و بیان و حس خود استفاده کند. صرف نام ومحبوبیت کمکی به ارتقا کار نمی‌کند.»
شریفی: طرف قرارداد من جابر قاسمعلی بود
در پایان جلسه لطفی از شریفی پرسید: «جابر قاسمعلی در جایی عنوان کرده بود که فیلمنامه را به کمک فرد دیگری نوشته بود و در تیتراژ تنها نام قاسمعلی ذکر شده. علت این مسئله چیست؟»
شریفی پاسخ داد: «متاسفانه این معضلی است که به تازگی پیدا شده است و در مورد نویسنده‌ها شکل گرفته. ببینید من تهیه‌کننده با نویسنده قرارداد امضا می‌کنم و مسئول و پاسخگوی کار شخص نویسنده‌ای است که با من طرف قرارداد است و اوست که موظف است کار را به موقع تحویل دهد و من با او طرف حساب و صحبت هستم. حال یک نویسنده که با من تهیه کننده قرارداد بسته است ممکن است برود با کمک صد نفر دیگر و با همفکر یک تیم متن را بنویسد و برای من بیاورد و ممکن هم هست که خودش به تنهایی کار را بنویسد و تحویل من دهد، در هر صورت من با فردی که قرارداد بسته‌ام از لحاظ حقوقی طرف هستم، مگر اینکه من با دو نویسنده و یا یک تیم قرارداد ببندم، در صورتی که حتی فیلمنامه‌هایی که جابر قاسمعلی به من تحویل داده است هم، هنوز موجود است و روی آن نوشته شده نویسنده جابر قاسمعلی و این خود معنایش کاملا واضح است.
«مرد نقره‌ای» با بازی سعید نیکپور، نیما شاهرخ‌شاهی، بهاره افشاری، فریدون سورانی، سارا نازپرور صوفیانی و کامبیز دیرباز درباره یک مرد سر‌شناس اصفهانی است که کارخانه فرش دارد. او کاندیدای شورای صنفی فرش فروشان می‌شود تا ریاست آن را به دست بگیرد. چند روز قبل از انتخابات توسط تلفن ناشنایس او را تهدید به انصراف می‌کنند. پسرش از این موضوع با خبر شده و نسبت به آن بدبین می‌شود و...
5858