رامین مهمانپرست در نشست هفتگی خود با خبرنگاران در پاسخ به سوالی درباره سخنرانی اخیر بشاراسد و طرح وی برای حل بحران سوریه گفت: مردم سوریه باید بتوانند در چارچوب یک روند دموکراتیک و مردمسالار راه آینده خود را انتخاب کنند و در تعیین سرنوشت کشور مشارکت داشته باشند.
وی افزود:ما طرح جناب آقای بشاراسد را در همان چارچوبی که قبلا جمهوری اسلامی ایران طرح خود را پیشنهاد و ارائه کرده بود میدانیم و معتقدیم که همه کشورها در منطقه و کشورهای موثر خارج از منطقه باید از این طرح حمایت و کمک کنند تا هرچه سریعتر درگیریها متوقف و رویکرد سیاسی جایگزین وضعیت فعلی در سوریه شود.
وی تاکید کرد:کسانی که معتقد به حمایت از حقوق مردم سوریه هستند و کسانی که مدعی حاکم شدن دموکراسی در کشورهای مختلف از جمله سوریه هستند باید بدانند که بهترین راه تحقق مطالبات مردم اخذ نقطه نظرات آنها در یک فضای مناسب و آرام با ثبات و بدون تنش و خشونت خواهد بود و این رویه دموکراتیک باید در سایر کشورهای منطقه از جمله بحرین نیز حاکم شود.
اهم صحبتهای سخنگوی وزارت خارجه را به نقل از ایسنا بخوانید:
• ما بارها توصیه کردیم که باید به خواست مردم در کشورهای مختلف احترام گذاشته شود. وقتی مطالباتشان را به شکل مسالمتآمیز بیان میکنند باید دولتها زمینه گفتوگوها را به شکل مثبت و سازنده فراهم کنند و مردم خودشان بتوانند در تعیین سرنوشت خودشان مشارکت داشته باشند. ما این رویه را یک رویه مناسب میدانیم که باید در همه کشورها پیاده شود.
• درباره مذاکرات ایران و 1+5، چارچوب این بحثها مشخص است. ایران پیشنهاداتی را قبلا به صورت جامع و سازنده ارائه کرده است و هر نوع توافقی فقط در هنگام نشست و مذاکرات بین نمایندگان دو طرف مشخص میشود. هرگونه اظهارنظری خارج از این محدوده اصلا قابل توجه نیست و برخی ممکن است نظرات خود را مطرح کنند. اینها دیدگاههای شخصی افرادی است که مسوولیت مستقیم در اینباره ندارند.
مذاکرات بین نمایندگان ایران و 1+5
• مذاکرات بین نمایندگان ایران و 1+5 میتواند به چارچوبی برسد که احساس کنند اهداف اصلیشان برای تامین حقوق ملت ما و رفع نگرانیهای طرف مقابل پیش میرود.
• درباره پیشنهادات ایران درباره بحرین و سوریه نیز، ما این موضوع را همچنان در دستور کار داریم. معتقدیم باید از حقوق مردم در کشورهای مختلف حمایت کرد. نباید نسبت به حقوق مردم تبعیضآمیز برخورد کرد. به همان شکلی که ما مدافع حقوق مردم در سوریه هستیم به همان شکل نیز معتقدیم مردم بحرین، سوریه و سایر کشورها باید از حقوقشان حمایت شود و مطالباتشان محترم شمرده شود. همانطور که برای سوریه پیشنهاد توقف درگیریها و آغاز گفتوگوهای ملی را دادیم برای بحرین نیز این پیشنهاد را داریم.
• باید از حقوق مردم در همه کشورها حمایت کرد و قدرتهای غربی باید بدون مداخله در امور داخلی کشورها، فضایی را ایجاد کنند که میتواند منجر به ثبات و آرامش و مشارکت مردم در صحنههای سیاسی و اجتماعیشان باشد.
طرح کشوری به عنوان میانجی هستهیی بین ایران و غرب اصلا مطرح نیست
• در مورد اینکه کشوری بخواهد میانجی هستهای بین ایران و غرب باشد نیز، طرح کشوری به عنوان میانجی هستهای اصلا مطرح نیست. فعالیتهایی که ما انجام میدهیم بر اساس حقوق کاملی است که باید از آن بهرهمند باشیم. بیشترین همکاریها را با آژانس داشتهایم و خود را متعهد به معاهده ان.پی.تی میدانیم. معتقدیم باید جهان عاری از سلاحهای هستهیی و کشتار جمعی باشد و به شدت از خاورمیانه عاری از سلاحهای هستهیی حمایت میکنیم و متاسفیم از اینکه مقامات آمریکایی که بزرگترین مجرم استفاده از سلاحهای هستهیی در دنیا هستند از برگزاری اجلاس خاورمیانه عاری از سلاحهای هستهیی ممانعت کردهاند و فقط این کار را به خاطر حمایت از رژیم صهیونیستی انجام دادهاند.
• ما معتقدیم همه کشورها باید از این طرح حمایت کنند و هیچ سلاح کشتار جمعی نباید در دنیا وجود داشته باشد و هیچ کشوری حق نداشته باشد که ملتها را به استفاده از سلاح هستهیی تهدید کند؛ بنابراین حقوق ما کاملا روشن است و میخواهیم در جهت اهداف صلحآمیز از حقوق هستهییمان دفاع کنیم. ما چیزی بیشتر از این نمیخواهیم و اجازه نمیدهیم کمتر از حقوقمان را بخواهند به ما تحمیل کنند و آمادگی داریم در مذاکراتمان با کشورهای 1+5 برای حل بحرانهای مختلفی که در منطقه خاورمیانه و سایر مناطق دنیا وجود دارد رایزنی کنیم و مشارکت داشته باشیم.
• معتقدیم سیستم فعلی حاکم بر نظام و روابط بینالملل توانایی حل مشکلات بزرگ منطقهای را ندارد و این عدم توانایی این است که چند کشور محدود و خاص میخواهند نسخههایی را برای اداره دنیا بپیچند که فکر جدیدی ندارند که اشتباهات گذشتهشان را جبران کنند به همین دلیل ما پیشنهاد کردهایم بحثی که بین ما و 1+5 مطرح است باید شامل همه موضوعات و بحرانهای مختلف منطقهیی و بینالمللی باشد.
کشورهای 1+5 نیز مانند ایران با رویکرد منطقی وارد مذاکرات شوند
• در پاسخ به این سوال که« آیا قرار است نشست نمایندگان ایران و 1+5 پس از نشست ایران و آژانس باشد»: گفتوگوهای نمایندگان ایران و 1+5 تاکنون نشستهای مختلفی را پشت سر گذاشته است و در این نشستها دیدگاههای نمایندگان کشور ما به صورت کاملا شفاف مطرح شده است. ما همواره آمادگی خود را برای انجام مذاکرات اعلام و توصیه کردهایم کشورهای 1+5 نیز با رویکرد منطقی وارد مذاکرات شوند و به دنبال روشهای اشتباهی نباشند که دسترسی به نتایج قابل قبول را بتواند دور کند. رویکرد منطقی میتواند چارچوبی باشد که حقوق کامل ما را در فعالیتهای هستهیی صلحآمیز تامین کند و احتمالا اگر نگرانیهایی نیز از جانب آنها مطرح باشد راهحل رفع این نگرانیها را کاملا مشخص میکند.
• محور بحث ما و 1+5 درباره مذاکرات مختلف منطقهیی و بینالمللی مانند بحران سوریه و بحرین نیز هست. گفتوگوهای ما با آژانس جنبه فنی و روال طبیعی خود را دارد، ما عضو آژانس بینالمللی انرژی اتمی هستیم و همواره همکاریهای مستمری داشتهایم. نشست آینده نیز میتواند نتایج خوبی داشته باشد و نظرات دو طرف را تامین کند.
ایران و مصر میتوانند در ایجاد ثبات و آرامش در منطقه نقش موثری داشته باشند
• سفر صالحی به قاهره و انجام مذاکرات با مقامات این کشور بر اساس دعوت همتای صالحی صورت میگیرد و سفری رسمی و دوجانبه درباره تحولات منطقه و روابط بین دو کشور است. ملاقاتهای مختلفی با مقامات رسمی و همچنین با نخبگان مصری نیز تنظیم شده است. امیدواریم این سفر بتواند در به کارگیری ظرفیتهای بزرگ دو کشور و فعالتر کردن همکاریها در موضوعات مختلف موثر باشد. معتقدیم کشورهای بزرگ و موثر منطقه مانند ایران و مصر میتوانند در ایجاد ثبات و آرامش در منطقه نقش موثری داشته باشند که به نفع دو ملت خواهد بود.
• درباره آخرین وضعیت چند ایرانی که به دلیل ورود غیرقانونی به آبهای عربستان بازداشت شدند نیز؛ موضوعات مسائل عادی بین کشورهایی است که آبهای مرزی مشترک دارند. این مسائل از طریق قانونی مسیر خود را دنبال میکند و نباید مانع روابط خوب کشورها باشد.
• در مورد سفر صالحی به آفریقا و حجم روابط ایران با این قاره نیز، آفریقا ظرفیتهای بسیار مناسب و بزرگی به لحاظ کار اقتصادی دارد. تاکنون امکانات مناسب برای این کشورها در حد مطلوب آن فراهم نبوده است و این ظرفیتها نشان دهنده این است که همکاری ایران با آفریقا میتواند دستاوردهای خوبی برای هر دو طرف داشته باشد. ما برای آفریقا حساب ویژهای باز کردهایم، ضمن این که مشترکات زیادی در مواضع سیاسی و فرهنگی برای مقابله با ظلم و ستمی که بر مردم این منطقه شده است، وجود دارد.
• در پاسخ به این سوال که« آیا ایران پیششرط خاصی برای امکان بازدید آژانس از سایت پارچین دارد؟«:در مذاکراتی که تاکنون بین نمایندگان ایران و آژانس انجام شده است دستیابی به چارچوب همکاری برای این که فعالیتهای صلحآمیز کشورمان به رسمیت شناخته شود و از نظر حقوقی که از آن برخورداریم و کمکهای فنی که باید آژانس ارائه دهد هیچ مانعی وجود نداشته باشد بحثهای مختلفی شده است.
• برخی از موضوعات از جانب نمایندگان آژانس به عنوان ادعاهایی که برخی کشورها انجام دادهاند و ابهاماتی که ممکن است در فعالیتهای صلحآمیز ما عنوان کنند و یا نگرانی از برخی مطالبی که تاکنون عنوان شده است اما هیچگاه نتوانستهاند به طور مستند در جلسات آن را مطرح کنند اما در عین حال اعلام کردهایم اگر چارچوب توافق به شکل کامل بین ما ایجاد شود و همه فعالیتهای هستهیی صلحآمیز ما کاملا به رسمیت شناخته شود و از دانش هستهیی و چرخه سوخت به شکل کامل در جهت اهداف صلحآمیز بهرهمند باشیم آمادگی داریم اقدامات لازم را برای رفع نگرانی آنها دنبال کنیم.
مساله سوریه راهحل نظامی ندارد و باید با رویکرد سیاسی آن را حل کرد
• سخنرانی بشار اسد مثبت است و ما حمایت کامل خود را از طرح وی اعلام کردیم. اظهارات وی همجهت با طرح پیشنهادی شش مادهیی ایران است. این که برخی از کشورهای منطقه ممکن است دیدگاههای دیگری داشته باشند احتیاج به رایزنی و تبادل نظر دارد تا دیدگاهها را به هم نزدیک کنند.
• کشورهای مختلف به این نتیجه رسیدهاند که مساله سوریه راهحل نظامی ندارد و باید با رویکرد سیاسی آن را حل کرد و این نتیجه میتواند دستاورد مثبت و رو به جلو باشد. برخی از کشورها ممکن است در دیدگاههای خود عنوان کنند که در آغاز این روند بشار اسد باید صحنه را ترک کند و گروهی دیگر معتقدند این اقدام و تصمیم باید توسط مردم سوریه و در چارچوب یک انتخابات انجام شود. کشورهای دیگر نباید نقطه نظرات خود را به مردم سوریه تحمیل کنند.
• مردم سوریه به بلوغ کامل سیاسی رسیدهاند و تصمیم میگیرند که چه کسی اداره کشور را بر عهده داشته باشد. این که کشورهای غربی حامی رژیم صهیونیستی از گروههای مخالف مسلح سوریه حمایت میکنند این تردید را ایجاد میکند که کسانی که مخالف آرامش سوریه هستند اساسا به دنبال حمایت از حقوق مردم سوریه نبودند و بیشتر به فکر ایجاد تنش در منطقه و فضای رشد بیشتر برای رژیم صهیونیستی هستند.
• درباره سفر جلیلی به افغانستان و هند و رایزنی نسبت به خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان هم؛ ما با کشورهای منطقه نگرانیهای مشترک داریم و باید با تبادل نظر در جهت توسعه منافع مشترک اقدام کنیم. این سفر در چارچوب تامین منافع ملی برای کشور ما و رفع نگرانیهای جدی در منطقه بسیار موثر بوده است.
• درباره آخرین وضعیت 48 ایرانی ربوده شده در سوریه نیز، تلاشهای همهجانبهای در حال انجام است. هم از داخل سوریه و ارتباط با مقامات این کشور، این مساله دنبال میشود و هم از طریق کشورهای موثر منطقه و گروههای مخالف و مرتبط با ربایندگان این اتباع مساله را پیگیری میکنیم. فعالیتها نتایج خوبی داشته است، آخرین اطلاعاتی که داریم این است که همه اتباعمان در سلامت هستند و امیدواریم به زودی شاهد آزادی آنها باشیم.
امیدواریم رویکرد مقامات جدید آمریکا به سمت ایجاد صلح و امنیت باشد
• در پاسخ به این سوال درباره«وزیران جدید دفاع و خارجه کابینه اوباما و نشانه تغییر در سیاستهای آمریکا»: امیدواریم تغییرات عملی در سیاست خارجی آمریکا به وجود آید و رویکرد مقامات آمریکایی در جهت احترام به حقوق ملتها باشد. ملت ما خاطرات خوبی از دخالتها و دشمنیهای مقامات آمریکایی ندارند. ادعاهای زیادی تاکنون مطرح شده که با عملکرد مقامات آمریکایی تطبیق نداشته است.
• امیدواریم که رویکرد مقامات آمریکا به سمتی باشد که به جای جنگافروزی، به دنبال ایجاد صلح و امنیت در نقاط مختلف جهان باشند و به جای دخالت در امور داخلی کشورها، حقوق ملتها را به رسمیت بشناسند و به آن احترام بگذارند. در این صورت از میزان تنفر نسبت به سیاستهای آمریکا در بین ملت ها کاسته خواهد شد.
طرح اسد با روسیه و چین هم مطرح شده بود
• در پاسخ به این سوال که « اعلام شده بود طرح اسد قبلا در تهران بررسی شده بود چرا چین و روسیه درباره این طرح موضع صریحی نداشتند؟»: طرحی که بشار اسد ارائه کرد قبل از سخنرانیاش توسط فرستاده ویژه وی با کشورهای مختلف مطرح شده بود و به نظر میرسد این طرح با چین و روسیه هم مطرح شده باشد. طبیعی است که رایزنیهای بین کشورهای مختلف میتواند کمک کند که شرایط مناسب برای ملت سوریه محقق شود. ما نظرات صریح خود را اعلام کردیم و رایزنیها ادامه دارد. ممکن است کشورهایی در مورد برخی از بندهای مطرح شده اختلافنظر داشته باشند که باید با رایزنی، دیدگاهها را به هم نزدیک کرد.
همکاریهای ایران و مصر بسیار گسترده و وسیع است
• در سفر وزیر امور خارجه به مصر موضوعات مهمی مانند سوریه و مسائل دوجانبه در دستور کار است. به لحاظ عملی باید گفت با وجود این که سطح روابطمان در حد حافظ منافع تعریف شده است اما در عمل همکاریهای دو کشور بسیار گسترده و وسیع و در سطح معمول روابط دو کشور دنبال میشود. اینکه به صورت رسمی اقدامی صورت بگیرد یا خیر، بستگی به گفتوگوها و مذاکرات و شرایط مصر دارد.
• درباره احداث دیواری در مرز سوریه از جانب رژیم صهیونیستی برای جلوگیری از ورود درگیریها به فلسطین اشغالی و همچنین اظهارات اسد درباره حمایت از منطقه جولان و احتمال ساخت این دیوار در این منطقه نیز، اصولا هیچگاه درگیری بین رژیم صهیونیستی و کشورهای اصلی منطقه از جمله سوریه متوقف نشده است. ریشه درگیریهای فعلی در سوریه هم دخالتها و جنایات رژیم صهیونیستی است. این رژیم نامشروع سرزمینهای مختلفی را غصب کرده است و برای این که به توسعهطلبیهای خود ادامه دهد جنایات زیادی انجام داده است که باعث ایجاد مقاومت در کشورهای مختلف شده است.
• جبهه مقاومت برای دفاع از مردم منطقه در مقابل رژیم صهیونیستی شکل گرفته است و نقش سوریه در حمایت از این جبهه بسیار بارز است. بحث ادامه حمایت از مقاومت و پس گرفتن سرزمینهای اشغالی از جمله جولان مورد تاکید اسد قرار گرفته است و این حق مردم سوریه است که سرزمین اشغال شدهشان را پس بگیرند.
• درباره برخی اخبار منتشر شده مبنی بر دخالت ترکیه در امور عراق و تجزیه این کشور نیز باید گفت، توطئههای مختلفی برای ایجاد تنش و اختلاف درون کشورهای مختلف منطقه در حال طراحی و اجرا است. این فتنهها میتواند به بهانه اختلافات طایفهیی، مذهبی و قومی باشد و در جهت از بین بردن تمامی ارضی کشورها و ایجاد مشکلاتی در سیستم حاکمیت کشورها طراحی شود.
• توصیه جدی ما به کشورهای منطقه این است که باید مراقب این فتنهها باشیم. ورود به این فتنهها حتما به ضرر کشورهای منطقه و کشورهایی خواهد بود که وارد این صحنهها میشوند. شرایط منطقه شرایط حساسی است که برای رژیم صهیونیستی و کشورهای غربی حامی آن اتفاقات بسیار تعیینکننده است. آنها به شدت نگران آینده خاورمیانه هستند و فکر میکنند خاورمیانه اسلامی شکل جدید این منطقه خواهد بود که دیگر اجازه دستاندازی به منافع کشورهای منطقه را به رژیم صهیونیستی و کشورهای حامی آن نخواهد داد. برای جلوگیری از آن فتنههای بزرگ طراحی کردهاند که در جهت ایجاد اختلاف بین کشورهای بزرگ منطقه پیگیری میشود.
• توصیه جدی ما این است که مراقبت از فتنهها و وارد نشدن به این مباحث شرط ضروری ایجاد ثبات در منطقه است. به هیچ وجه دامن زدن به اختلافات مذهبی و قومی و طایفهیی را تایید نمیکنیم. باید جلوی این فتنه گرفته شود و بهکارگیری گروههای تروریستی و تقویت آنها در جهت دستیابی به اهداف سیاسی را روش بسیار خطرناک میدانیم که متاسفانه مقامات آمریکایی و کشورهای غربی این مساله را در منطقه ما ایجاد کردهاند و دامنه این آفت میتواند کشورهای مختلف منطقه را در بر بگیرد.
/27220