تاریخ انتشار: ۶ فروردین ۱۳۹۲ - ۱۴:۰۰

سربازی در ایران و بسیاری از کشورها، دوره ای از زندگی پسران است که به هرحال راه فرار از آن کمتر وجود دارد. اما اجرای قانون جدید خدمت وظیفه در سال 91، حواشی مختلفی به همراه داشت.

امید کریمی: هرچند که این قانون کمتر جوانان ناراضی از این دوره را راضی کرد، اما مسوولان نظام وظیفه بارها اعلام کرده اند که قانون جدید برای خوشایند و عادلانه شدن سربازی تدوین شده است.

البته تفاوت ذهنیت جوانان با مسوولان نظامی در نگاه به سربازی دراین است که برخی جوانان سربازی را سکته ای در روند معمول زندگی تصور می کنند، اما مسوولان نظامی، سربازی را بخشی از زندگی و ادای دین جوان به کشورش می دانند. همین تفاوت است که سبب ناراضی بودن جوانان و اصرار مسوولان می شود.

جدول زیر، مروری است بر مهمترین خبرهایی که در سال 91 درباره سربازی و نظام وظیفه منتشر شد؛

 

ماه عنوان جزییات
فروردین - افزایش زمان خدمت سربازی و اجرای قانون جدید

- سن مشمولیت سربازی تغییر کرد؛ برابر قانون جدید وظیفه عمومی، هر فرد ذکور ایرانی در ماهی که در آن ماه به سن هجده سال تمام می‌رسد مشمول مقررات خدمت وظیفه عمومی می‌ شود.

- خدمت سربازی 21 ماه شد؛ مدت خدمت دوره ضرورت برای کارکنان وظیفه درنیروهای مسلح و یگان‌های حفاظت 21 ماه و این مدت برای کارکنان وظیفه مامور به دستگاه‌های غیرنظامی به جز یگان حفاظت 24 ماه است و همچنین مدت خدمت کارکنان وظیفه در مناطق جنگی و امنیتی درگیر 18 ماه و برای کارکنان وظیفه غیربومی در مناطق امنیتی غیردرگیر و مناطق عملیاتی و مناطق محروم و بد آب و هوا 19 ماه است.

- توقف اجرای معافیت سه برادری؛ معافیت سه برادری (بعنی معافیت یک فرزند از خانواده‌ای که سه فرزند آن خدمت کرده) از سال 1388برابر مصوبات و ابلاغیه ستاد کل نیروهای مسلح به مرحله اجرا درآمد و تا پایان سال 1390 نیز استمرار داشت اما اجرای این معافیت از اول فروردین ماه 91 متوقف شده است.

- رییس سازمان وظیفه عمومی ناجا: کسر خدمت ها کلا حذف شده است. تنها معافیت های فرزندان ایثارگران از سربازی وجود دارد. همه مشمولان باید 21 ماه خدمت بروند.

اردیبهشت

- مهلت برای بخشودگی غایبان سربازی و پاسخ به سوال مهم پسران جوان؛ چرا اصلا باید به سربازی رفت؟

- دلیل افزایش مدت خدمت سربازی

- سازمان وظیفه عمومی ناجا تا ابتدای خرداد ماه به مشمولان غایب مهلت داد تا خود را معرفی کنند و جزای این غیبت را تحمل نکنند؛ یعنی افزایش طول خدمت و دادگاهی شدن مشمول انها نشود.

- جانشین سازمان و ظیفه عمومی ناجا از اجرای طرح تعویض کارت های قدیمی معافیت با کارت هوشمند ویژه متقاضیان ایرانی مقیم خارج از کشور خبر داد.

- سردار حمید صدرالسادات، رییس سازمان وظیفه عمومی ناجا: همه ایرانی هایی که در این کشور زندگی می کنند، در بخش های مختلف از مواهب و امتیازاتی که در کشور هست بهره مند می شوند؛ تحصیل، بهداشت و همین که در این آب و خاک زندگی می کند خیلی شرایط برایش مهیا می شود. طبیعی است کسی که از همه امتیازاتی که برای همه وجود دارد، استفاده می کند و حقی برای استفاده دارد، یک تکلیفی هم برایش بوجود می آید. مثل کاری که فردی برای سازمانی می کند و حقوقی می گیرد. این معادله همه جا برقرار است. در سربازی هم باید این قاعده را حساب کرد. بالاخره هر جوانی که به سن 18 سال تمام می رسد تا سن 50 سالگی مشمول قانون وظیفه عمومی است ؛ که دو سال آن دوره ضرورت و بقیه ذخیره و احتیاط است و باید به خدمت سربازی برود

- در زمان های مختلف با توجه به نرخ رشد جمعیت جوانانی که به دوره سربازی می رسند و نیازهای نیروهای مسلح، نوسان هایی در سربازی بوجود می آید؛ اگر موالید کمتر شود، امتیازات برای معافیت نیز کمتر می شود و اگر موالید بیشتر شود، امتیازات هم بیشتر می شود. رییس سازمان وظیفه عمومی ناجا: در یکی دو دهه قبل رشد نرخ جمعیت و موالید بیشتر بود ولی اکنون کمتر شده است تغییر موقتی مدت خدمت از 24 ماه به 18 ماه طبق ابلاغیه ستاد کل نیروهای مسلح تا آبان ماه سال 1390 قابل اجرا بود. اما مدت خدمت سربازی از ابتدای سال 1391 به 21 ماه تغییر کرد که باز هم نسبت به مدت قانونی 24 ماه، 3 ماه کاهش دارد. درحقیقت باید این را بگوییم که مدت خدمت سربازی به نسبت قانون کاهش داشته است.

- سردار صدرالسادات در گفت و گویی با خبرآنلاین به سوالات مختلفی درباره قانون جدید سربازی پاسخ داد (اینجا را بخوانید)

خرداد

- پایان مهلت معرفی مشمولان غایب و بهره بردن از بخشودگی غیبت

- مهلت تازه برای معافیت ها

- سوم خردادماه، پایان مهلت بخشودگی مشمولان غایب اعلام شد. پس از این مدت همه مشمولان غایب با توجه به مدت غیبت با افزایش مدت خدمت و یا معرفی به دادگاه مواجه شدند.

- مشمولان غیرغایبی که تا پایان سال 1390 واجد شرایط معافیت‌هایی از قبیل معافیت جد و جده ، سه‌برادری و .. بوده‌اند در صورتی که همچنان واجد شرایط معافیت هستند تا 31 شهریور 91 فرصت دارند تا برای ثبت و رسیدگی به درخواست خود اقدام کنند.

- براساس قانون معافیت مراکز تربیت معلم، از تاریخ تصویب قانون تمامی فارغ التحصیلان مراکز تربیت معلم که به موجب مقررات مربوط، فرد متعهد به انجام حداقل پنج سال خدمت در آموزش و پرورش شده و پس از گذراندن دوره مقدماتی آموزش نظامی و ایفای تعهد از انجام دوره خدمت ضرورت در زمان صلح معاف هستند

تیر

- حذف معافیت کفالت پدر 59 سال برای عادلانه شدن سربازی بود

- جانشین اداره منابع انسانی ستاد کل نیروهای مسلح: در قانون جدید تنها به فرزندانی کفالت پدر داده می شود که پدر آنها قادر به اداره خود نباشد. ما بر این باوریم که باید بر اساس نیازها و آن چیز که عدالت حکم می کند قانون را به پیش ببریم. برای مثال چرا کسی که پدرش در سن 59 سالگی قرار دارد باید معاف شود ولی کسی که پدرش در شرایط نامناسب است و تنها 58 سال سن دارد نباید از معافیت بهره مند شود. صرف داشتن سن 59 سال نمی‌تواند پایه مناسبی برای احقاق عدالت به حساب آید چرا که شاید فردی در این سن باشد ولی به دلیل تمکن مالی هیچ نیازی به فرزند خود برای سرپرستی نداشته باشد لذا فرزند ذکور این افراد از خدمت معاف نخواهند شد و در مقابل آن اگر کسی حتی در سن 50 سال قرار داشته باشد و توانایی مالی و جسمی مناسبی برای گذران زندگی خود نداشته باشد با توجه به پرونده تشکیل شده یک فرزند ذکور وی از خدمت سربازی معاف خواهد شد.

مرداد

- طلایی های المپیاد از سربازی معاف شدند

- مقایسه ای میان مدت سربازی در ایران و کشورهای دیگر

- راستای توسعه استعدادهای درخشان کشور فراملی کردن "المپیاد زبان و ادبیات فارسی" و برگزاری "المپیاد جغرافیا" و "قرآن" نیز در دستور کار قرار گرفته است.

- کیفیت و زمان انجام سربازی در هر کشوری بسته به موقعیتهای سیاسی ، جغرافیایی ، اجتماعی و حتی اقتصادی متغیر است. برخی از کشورها مردانی را که به سن خاصی (مثلاً 18 سال) می‌رسند به خدمت وظیفه سربازی اعزام می‌کنند، در برخی دیگر از کشورها (مانند کوبا) این اجبار برای زنان نیز وجود دارد. با این‌حال برخی از افرادی که از نظر سنی مشمول این خدمت می‌شوند به دلایل گوناگون (همچون نارسایی‌های فیزیکی یا روانی و یا اعتقادات مذهبی) از خدمت معاف می‌شوند. (مقایسه ای دراین باره را اینجا ببینید)

شهریور

- آخرین مهلت برای استفاده از قانون معافیت کفالت از سربازی

- دستگیری پزشکی که با دستکاری ستون فقرات، معافیت سربازی می داد

- شرطی برای ادامه تحصیل مشمولان

- طرح معافیت سربازی برای مدال آوران المپیک و بازی‌های آسیایی

- سازمان نظام وظیفه عمومی ناجا آخرین مهلت برای ثبت معافیت کفالت پدر 59 سال را اعلام کرد؛ مشمولانی که تا تاریخ 5/1/91 معافیت کفالت پدر بالای 59 سال تمام به آنان تعلق گرفته ولی تا آن تاریخ درخواست خود را ثبت نکردند، تنها تا پایان شهریورماه سال 91 فرصت داشتند تا برای ثبت درخواست خود اقدام کنند.

- رییس پلیس آگاهی استان اصفهان از دستگیری یک پزشک و دلال که با انجام عمل جراحی در ستون فقرات افراد مشمول خدمت سربازی سبب دریافت معافیت پزشکی برای آنان می‌شد، خبرداد.

- فارغ التحصیلان دیپلم و پیش دانشگاهی چنانچه در مدت یکسال از تاریخ فراغت در مقطع متوسطه در دانشگاه پذیرفته شوند با اخذ معافیت تحصیلی می‌توانند به تحصیل ادامه دهند.

- رییس تربیت بدنی نیروهای مسلح: براساس طرحی که به مجلس ارائه شده قرار است تا نفرات مدال آور در المپیک و آنهایی که در بازی های آسیایی مدال می گیرند از خدمت معاف شوند.این کار به این دلیل قرار است انجام شود که ورزشکاران ایران انگیزه های زیادی برای افتخار آفرینی داشته باشند. بازیکنان ایرانی که بیشتر از 10 سال در خارج از کشور حضور دارند می توانند با مراجعه به سفارت و تحویل دادن مدارک خودشان ازشرایط معافیت استفاده کنند. آقایان دژاگه، نظری و قوچان نژادبازیکنان ایرانی ساکن در خارج از کشور هستند. جای هیچ نگرانی نیست و معافیت بازیکنان انجام خواهد شد.

مهر

- فارغ التحصیلان تربیت معلم چگونه سربازی می روند؟

- نحوه خرید بیمه خدمت سربازی تغییر کرد

- بر اساس قانون گذشته، فارغ التحصیلان مراکز تربیت معلم پس از پنج سال گذراندن دوره تعهد و دیدن آموزش نظامی کارت پایان خدمت دریافت می کردند. اما با توجه به اینکه وزارتخانه مسئول تامین هزینه آموزش بود، باید هزینه ها تامین می شد. به دلیل عدم تامین هزینه بسیاری از این افراد آموزش نظامی را ندیدند. با هماهنگی ستاد کل نیروهای مسلح تمامی افرادی که تا 31 شهریورماه 91 تعهد خود را به پایان رسانده اند با اخذ تعهد برای گذرندان دوره آموزش کارت پایان خدمت دریافت کردند. البته افرادی که از ابتدای سال به خدمت گرفته شده اند ابتدا باید دوره آموزشی را طی کنند.
آبان - بررسی معافیت های سربازی در کمیسیون امنیت ملی مجلس - سردار موسی کمالی: نماینده های مجلس درباره معافیت ها و کسر خدمت هایی که وجود دارد، سوالاتی داشتند. می خواستند آخرین وضعیت قانون خدمت سربازی و علل تغییرات را بدانند. توضیح دادیم که قانون جدید خدمت سربازی که تصویب شده نسبت به قانون قبلی معافیت ها را گسترش داده است.
آذر

- هزینه های معافیت از سربازی و خروج از کشور

- احمدی مقدم: اگر بگوییم معتادان به سربازی نیایند همه مردم معتاد می‌شوند.

- اگر در کشورهای دیگر بودید اوضاع سربازی‌تان چطور بود؟

- سازمان نظام وظیفه طبق قانون می تواند به افرادی که شرایط خاصی باشند معافیت بدهد. این معافیتها شامل معافیت پزشکی،کفالت و موارد خاص باشد.مشمولان می توانند با داشتن شرایطی که نظام وطیفه برای گرفتن کارت معافیت اعلام کرده با پرداخت مبالغی این کارت معافیت را دریافت کنند و برای این کار لازم است که پلیس به اضافه 10 مراجعه کنند. هر یک از این معافیت ها تعرفه خاصی دارد که در این جدول این تعرفه ها آورده شده است.

- اعتیاد در نیروهای مسلح مشاهده می‌شود که طبق مقررات باید با آنان برخورد و آنان را اخراج کرد اما در سربازان وظیفه به تونلی بدل شده است که اگر بگوییم معتادان به سربازی نیایند همه مردم معتاد می‌شوند که این مشکلات و آسیب‌هایی است که باید برطرف شود.

- سربازی در بسیاری از کشورها اجباری است، در بسیاری از کشورها اختیاری، در بعضی کشورها در حال حذف شدن است و .... با دیدن این اینفوگرافیک می‌توانید اطلاعاتی را درباره سربازی در کشورهای دیگر به دست بیاورید

دی

- قهرمانان ورزشی از سربازی معاف می‌شوند

- از سربازی معاف هم باشید، باید آموزش نظامی ببینید

- جزییات محاسبه بیمه رایگان سربازی و خرید خدمت

- قانون معافیت پرداخت بیمه سربازی عطف به ماسبق نمی شود

- نمایندگان مجلس در جلسه علنی یکشنبه 3 دیماه، کلیات طرحی را به تصویب رساندند که بر اساس آن قهرمانان ورزشی از خدمت سربازی معاف می‌شوند و برای جذب و استخدام در اولویت‌ خواهند بود.

- مطابق قانون وظیفه عمومی مشمولانی که به واسطه معافیت های کفالت، ایثارگران، مددجویان و موارد خاص (غیر از معافیت پزشکی) از خدمت دوره ضرورت معاف می شوند صرفا در صورت گذراندن دوره آموزش نظامی می توانند کارت معافیت دریافت کنند.

- براساس برنامه ریزی‌های انجام شده امکان خرید خدمت و برخورداری از بیمه رایگان برای سربازان و همچنین افرادی که طی مدت زمان خاصی خدمت سربازی خود را گذرانده اند فراهم شده است.

- کساتی که پیش ازسربازی بیمه پرداخت می کردندشامل معافیت پرداخت حق بیمه سربازی می شوند.همچنین قانون عطف به ماسبق نمی شود.این پاسخ سازمان تامین اجتماعی به خواننده ای است که درباره عودت پول به کسانی که پیش ازاین بیمه سربازی را پرداخت کرده اند داده شده است.

- معافیت های خاص سربازی (اینجا و اینجا)

بهمن

- فقط دو نوع کسر خدمت سربازی وجود دارد

- خرید خدمت سربازی مشمولان خارج از کشور لغو می شود.

- مدت سربازی نه تنها کم نمی شود، شاید سال آینده 24 ماه هم بشود

- درسال 91 مشمولان تنها می توانستند از کسرخدمت های مربوط به بسیج (موضوع قانون احتساب بخشی از خدمت دوره ضرورت مشمولان عضو بسیج نیروی مقاومت سپاه پاسداران) یا انجام پرو‍ژه های تحقیقاتی مربوط به نیروهای مسلح بهره مند شوند. حداکثر میزان کسرخدمت بسیج 6 ماه است. همچنین مشمولانی که پروژه های تحقیقاتی فوق را انجام داده اند در صورت تایید توسط بنیاد نخبگان نیروهای مسلح ، می توانند از دو ماه یا بیشتر کسرخدمت استفاده کنند.

- معافیتهای جدید سربازی اعلام شد (اینجا و اینجا)

- جانشین اداره منابع انسانی ستادکل نیروهای مسلح، از بررسی طرحی خبر داد که به موجب آن فروش سربازی برای مشمولان خارج از کشور متوقف می‌شود: در حال حاضر آن دسته از افراد ذکور عادی که تا پیش از پایان سال 82 از کشور خارج شده و نیز آن دسته از دانشجویانی که تا پایان شهریور 85 اقدام به خروج از کشور کرده‌اند می‌توانند نسبت به خرید خدمت سربازی خود اقدام کنند. فعلا شرایط همانند سال 90 است، اما مشغول بررسی طرحی هستیم که به موجب آن امکان خرید و فروش خدمت مشمولان خارج از کشور همچون داخل کشور متوقف شود.

- سردار موسی کمالی: معیار محاسبه طول مدت خدمت سربازی، "سال اعزام" است و به عنوان مثال آن دسته از افرادی که در سال 90 به خدمت اعزام شده‌اند، مدت سربازی‌شان نیز مانند قوانین همان سال برابر 18 ماه است. درباره کسانی که در سال 91 اعزام شده باشند، طول مدت خدمت سربازی‌شان برابر با مقررات همان سال اعزام است. بر اساس قانون، خدمت سربازی می‌تواند تا 24 ماه نیز افزایش پیدا کند، با توجه به احتمال کاهش موارد ذکور، ممکن است طول مدت خدمت سربازی در آینده به 24 ماه برسد.

اسفند

- امریه سربازی حذف می شود

- سرباز معلم هم موقتی است

- هیچ معافیت جدیدی برای سال 92 وجود ندارد

- مشمولان می توانند تا مقطع دکتری تخصصی ادامه تحصیل دهند

- حداکثر میزان کسرخدمت بسیج 6 ماه است.

- جانشین اداره منابع انسانی ستادکل نیروهای مسلح از بررسی طرحی خبر داد که به موجب آن احتمال تعدیل یا حذف سربازان امریه در ستاد کل وجود دارد.

- سردار موسی کمالی: طرح سرباز معلم، طرحی موقت است و به منظور جبران کمبود نیروی انسانی در آموزش و پرورش اجرا شده و در صورتی که آموزش و پرورش دیگر نیازی به سرباز معلم نداشته باشد، قطعا این طرح متوقف خواهد شد.

- جانشین اداره منابع انسانی ستادکل نیروهای مسلح: قانون اصلاح شده سربازی مربوط به بیست و دوم آبان سال 90 است و بعد از آن هیچ تغییر جدیدی در آن ندادیم و برای همین تمام خبرهایی که در مورد مدت سربازی، معافیتهای جدید یا فروش سربازی اعلام می شود شایعه هستند.

- برابر قانون اصلاح موادی از قانون خدمت وظیفه عمومی مصوب سال 1390 مجلس ، مشمولان می توانند قبل از انجام خدمت دوره ضرورت در صورت داشتن شرایط لازم تا مقطع دکتری تخصصی (PHD) و کسب تخصص در رشته های پزشکی و دام پزشکی ادامه تحصیل دهند.

- موعد اعزام افراد متاهل درشرایط خاص به تعویق می افتد. (اینجا)

- کسرخدمت تنها به بسیجیان و محققین پروژه های مربوط به نیروهای مسلح داده می شود. این پاسخ سازمان نظام وظیفه عمومی درباره نحوه محاسبه کسر خدمت به خوانندگان خبرآنلاین بود.

 4747 

منبع: خبرآنلاین