محبوبه عمیدی: جهانهای مجازی مانند «زندگی دوم» و «دنیای وارکرافت» به افراد اجازه میدهند شخصیتها را در بازیهای مجازی برای حضور در نبردهای دیجیتالی که درگیر آنها خواهند شد، آماده کنند؛ اما شاید فناوری مشابهی بتواند به تحلیلگران اطلاعاتی دولتی کمک کند با به کارگیری سناریوهای ضدتروریستی بتوانند درک بهتری از اتفاقات جهان و پیشنهادهایی که برای بهبود اوضاع میشود، داشته باشند.
به گزارش ساینتیفیک آمریکن، گروهی از محققان دانشگاه مریلند در کالجپارک ادعا میکنند با استفاده از مدلهای محاسباتی تقلیدگر رفتارهای تروریستی موفق شدهاند چنین دنیای مجازیای را خلق کنند. عوامل متعددی در ساخت این شخصیتها لحاظ شده که میتوان از میان آنها شرایط اجتماعی و سیاسی منطقه درگیر را نام برد.
وی.اس سابراهمانیان، استاد علوم کامپیوتر دانشگاه مریلند و مدیر مؤسسه آموزشی مطالعات پیشرفته رایانهای در اینباره میگوید: «ما یک توزیع احتمالی از آنچه ممکن است اتفاق بیفتد را تهیه کردهایم». او که محقق ارشد این پروژه است، پنج سال گذشته را به بررسی دادههایی مانند تعداد بمبگذاریهای انتحاری و مکانهای مرتبط با آنها مشغول بوده تا بتواند رفتار گروههای تروریستی را الگوبرداری کند. این دنیای مجازی بر پایه اطلاعات جمعآوریشده از جهان واقعی طرحریزیشده و مبتنی بر فعالیتهای بیش از 100 گروه تروریستی متفاوت و مناطقی عملیاتی آنها است.
جان دیکرسون، فارغالتحصیل دانشگاه مریلند که در این کار پژوهشی همکاری داشته، میگوید: «این دادهها، اطلاعات کلیدی طرح نرمافزار الگوسازی احتمالها بودند که برای ایجاد موتور بازی جنگی-فرهنگی در دنیای مجازی و پیشبینی نتایجی مشابه بازیهای جنگی به کار گرفته شدهاند. یکی دیگر از قابلیتهای منحصر به فرد این نرمافزار، این است که به تحلیلگران اطلاعاتی اجازه میدهد واکنشهای شبیهسازیشده گروههای تروریستی متفاوت را در مقابل یک عمل مشترک با یکدیگر مقایسه کنند.
در این نرمافزار تحقیقاتی ضدتروریستی، بررسیها با انتخابهای یک تحلیلگر اطلاعاتی از منطقه و امتیازدهی به عوامل گوناگون آغاز میشود. در این نمونه میتوان سطوح حمایت مالی، نظامی و سیاسی دولت محلی را برای گروهی از تروریستهای شناختهشده لحاظ کرد. جدولهایی در کنار صفحه بازی تعبیه شده که تحلیلگر به کمک آنها میتواند به عنوان مثال، میزان حمایت مالی کشور فرضی را از گروه تروریستی شماره 1 افزایش و از گروه دیگری کاهش دهد. پس از انتخاب معیارها، دنیای مجازی به بازیکردن سناریوی تعریفشده میپردازد، این سناریو حتی میتواند شامل حمله گروه تروریستی به کشورهای همسایه، در خلال رقابت میان چندین گروه تروریستی برای به دستگیری اوضاع منطقه، نیز باشد.
این موتور بازی از دو الگوریتم تشکیلشده است. الگوریتم ابتدایی که کانوکس نام دارد، برای تحلیل یک وضعیت فرضی که توسط یک تحلیلگر تعریف میشود، طراحی شده تا واکنش گروه تروریستی را در برابر شرایط پیشآمده پیشبینی کند. اما الگوریتم دوم که کیپ نام دارد، میتواند تصمیمات یک گروه تروریستی مشخص را طی یک بازه زمانی معین پیشگویی کند.
اگرچه وزارت دفاع ایالات متحده تاکنون این دنیای مجازی را رسما آزمایش نکرده، اما سابراهمانیان برای وارد کردن عدهای از تحلیلگران به این پروژه تلاش میکند تا آنها بتوانند نتایج حاصل از این نرمافزار را به چشم ببینند.
اما بازیهای جنگی دیجیتالی منتقدانی دائمی هم داشتهاند. سلمر برینگزجورد، استاد منطق و فلسفه و مدیر بخش علوم شناختی مؤسسه پلیتکنیک رنسلیر، در یادداشتی که در وبسایت بخش آزمایشگاه هوش مصنوعی و استدلال وابسته به این مؤسسه منتشرشده، میگوید: «تمامی این بازیها با حداقل دو محدودیت غیرقابل انکار مواجه هستند. یکی تفاوت شخصیتهای مجازی با انسان حقیقی که بر خلاف او فاقد عقاید اخلاقی و مذهبی هستند، گذشته و تاریخ ندارند و نمیتوانند با استفاده از زبان با یکدیگر ارتباط برقرار کنند؛ و دوم اینکه در دنیای واقعی هر عمل، عکسالعملی دارد و ما در دنیای مجازی با چنین پیامدهایی هرگز مواجه نخواهیم نبود».
به همین دلایل، پروژه خلق دنیای مجازی و سیستم بازیهای جنگی متعلق به آن، همانطور که سابراهمانیان هم اشاره میکند، تلاش کرده تا جایی که مقدور است به دادههای حقیقی تکیه کند تا با استفاده از هوش مصنوعی و سناریوهای از قبل پیشبینیشده تحلیلگران بتواند نتایج مجازی را به دنیای حقیقی تعمیم دهد.