مهلت ده روزه استانداری مازندران برای تعیین تکلیف باغ گیاهشناسی نوشهر تمام شده و دوباره کابوس بلدوزرها بر درختان این باغ ارزشمند سایه افکنده است. مسئلهای که «محمد امینی» رئیس مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی مازندران را هم نگران کرده است: «با وجود آنکه عملیات تخریب متوقف شده اما مسئولان هنوز تصمیم خود را برای سرنوشت این باغ اعلام نکردهاند و هر لحظه ممکن است برای تخریب باغ اقدام کنند.»
کابوسهای محیطزیست و میراث فرهنگی
تصمیمهای دولتمردان در روزهای پایانی خود به کابوسهای بیپایانی در حوزه محیطزیست و میراث فرهنگی کشور که از جمله حوزههای پرآسیب کشور هستند، تبدیل شده است. دولت در یکجا به رئیس سازمان میراث فرهنگی اجازه میدهد که بخشی از امور تصدیگری یک سازمان دولتی را به بخش خصوصی واگذارد. تصمیمی که مجلسیها از آن به یک عملکرد غیرقانونی یاد میکنند اما کوچکترین تاثیری روی این تصمیمگیریها ندارد. از سوی دیگر استانداری مازندران هم به یکباره تصمیم میگیرد تا در روزهای پایانی دولت قضیه جادهای که مدتها باغ گیاهشناسی را تهدید میکند را تمام کند تا دولت بعدی در عمل انجام شده قرار گیرد. هرچند برخی از نمایندگان مجلس میگویند که تصمیمهای دولت در این حوزه قابل بازگشت است اما این سوال بیپاسخ میماند که آیا بعد از تخریب یک باغ 80 ساله؛ میتوان دوباره آن را برگرداند؟ سوالی که قطعا پاسخ امیدوارکنندهای ندارد.
باغ گیاهشناسی را 10 روز فعالان حوزه محیطزیست نجات دادند. آنها درست روزی که بلدوزرهای استانداری برای قلع وقمع درختان باغ آماده میشدند از شهرهای مختلف کشور خود را به در باغ رساندند و توانستند جلوی تخریب آن را بگیرند. اما این به معنای پایان کار نیست. دکتر محمد امینی با تشریح موقعیت و ارزش طبیعی باغ مشخص میسازد که بلدوزرهای استانداری از هرسمتی که وارد شوند از روی قانون رد شدهاند، با این وجود تجربه ثابت کرده است که برنده ماجرا دولتیها هستند که به قربانی شدن یک محیطزیست ومنابع ملی منجر میشوند. به گفته او طبق مصوبه هیات دولت تامین زمین برای احداث این جاده باید طبق ضوابط کشاورزی انجام گیرد که بر اساس این ضوابط از آنجا که این باغ یکی از عرصههای ذخایر ژنتیکی است تابع قوانین حفاظت از ذخایر ژنتیکی شده و تخریب آن ممکن نیست.
اراضی ملی؛ سنگ مفت، گنجشک مفت
استانداری مازندران آنطور که امینی میگوید پیش از اینکه تبر بردارد و به جان گونههای ارزشمند باغ گیاهشناسی بیفتد ابتدا باید خانههای مردم را به تملک در میآورد. به گفته او همچنین از آنجا که در مسیر موقعیت مکانی پروژه ابتدا باید در چند قسمت، اراضی متعلق به مردم تملک شود حتی اگر باغ هم تخریب شود، ممکن است مردم زمینهایشان را نفروشند که مسئولان پیش از انجام این کار نمیتوانند برای تخریب باغ اقدام کنند. اما آنچه که امینی درباره آن چیزی نمیگوید برداشت دستگاههای دولتی از اراضی ملی است. آنها اراضی ملی را اراضی دولتی میدانند که برای تملک آنها هیچ مانع از جمله موانع مالی وجود ندارد. بلکه در یک جلسه و با یک تبصره دولتی میتوانند هر باغ ارزشمند و پارک ملی کشور را از دم تیغ بگذارند؛ تا یک پروژه عمرانی افتتاح شود.
به گفته دکتر عیسی مومن، مسئول هماهنگی باغهای گیاهشناسی در سطح کشور از آنجا که تنها قسمتی از این جاده از درون باغ گیاهشناسی نوشهر گذشته و مابقی آن از زمینهای کشاورزی و خانههای مردم میگذرد، افرادی که برای احداث این جاده میلیاردها تومان پول گرفتهاند تخریب این باغ را ارزانترین راه دانسته و بر آن پافشاری میکنند. او میگوید: «این افراد باید پیش از هر چیز خانهها و زمینهای کشاورزی را میخریدند اما ازآنجا که این کار هزینه بسیار بالایی داشته و پولی را که گرفتهاند در جای دیگر خرج کرده یا میخواهند در جای دیگری هزینه کنند بهدنبال گرفتن زمینهای باغ گیاهشناسی هستند.»
مهلت 10 روزهای که فعالان حوزه محیطزیست گرفتند
باغ گیاهشناسی را 10 روز پیش فعالان حوزه محیطزیست از دم تیغ استانداری نجات دادند. آنها آن روز که کارگران استانداری بلدوزرهایشان را روشن میکردند با پلاکاردهایی دم باغ گیاهشناسی ایستادند تا از ورود آنها جلوگیری شود. استانداری یک بار پیشتر به بخشی از باغ گیاهشناسی شبیخون زده بود. آنها با خیال راحت هم محیط بانان را کتک زده بودند و درختان را هم قطع کرده بودند. اما شرایط این بار به نفع باغ گیاهشناسی بود. فعالان حتی در نامهای به «حسن روحانی» پیش از آنکه پایش به پاستور برسد، خواستند تا جلوی تخریب این باغ بگیردد. آنطور که از خبرها شنیده میشود حسن روحانی، هم دکتر معصومه ابتکار را که در دولت خاتمی رئیس سازمان حفاظت از محیطزیست بود واسطه کرد تا جلوی این تخریب را بگیرد. تلاشها 10 روز کابوس درختان باغ گیاهشناسی را به عقب انداخت. دکتر محمد امینی درخصوص نقش مردم و تشکلهای مردمی جهت جلوگیری از تخریب باغ گیاهشناسی نوشهر میگوید: «مطمئنا نقش مردم در این زمینه بسیار تعیین کننده بوده و نظرات آنها مورد احترام قرار میگیرد اما این نهادهای دولتیهستند که تصمیم آخر را میگیرند» حالا باید دید که دولت دهم آخر باغ گیاهشناسی را با بلدوزرهای جادهسازی مشخص میکند یا باغ گیاهی شناسی آنقدر شانس میآورد که به دولت یازدهم میرسد و با توجه به دیدگاههای حسن روحانی درباره محیطزیست، پایانی بر کابوسهای چند سال گذشتهاش نوشته میشود.
47301