محمدحسین جهان‌پناه: 27 آگوست تا یکم سپتامبر / 5 تا 10 شهریور، نمایشگاه امسال روسیه با میزبانی بیش از 350 هزار نفر بازدیدکننده و در کنار بسته شدن قرارداد های مختلف نظامی به ارزش 12 میلیارد دلار در نوع خود یک رکورد محسوب می‌شد. از سوی دیگر، به لطف پرواز نمایشی جنگنده‌های چینی جی10 و پیش نمونه‌های جنگنده نسل پنجم تی50 در کنار حضور داسو رافال به عنوان تنها میهمان اروپایی، نمایشگاه رنگ و بوی دیگری داشت. در نمایشگاه امسال روس‌ها تمام تلاش خود را معطوف به معرفی طیف جدیدی از محصولات قدیمی و جدید خود به بازار کرده بودند. محصولاتی که بعضا نام‌های جالبی نیز میان آنها به چشم می‌خورد.
SU-30SM
در نمایشگاه امسال سوخو از جدیدترین عضو خانواده فلانکر پرده برداشت. SU-30SM در حقیقت اقتباسی از نمونه SU-30MKI طراحی شده برای نیروی هوایی هند است که اندک تغییراتی در آن داده شده است. همانند نمونه هندی، این جنگنده دو سرنشینه به اگزوزهای تغییر بردار رانش موتور مجهز است که توان مانورپذیری زیادی به جنگنده می‌دهند. طبق اطلاعات منتشرشده نیروی هوایی روسیه تا کنون 60 فروند از این جنگنده سفارش داده که آنها را تا سال 2016 / 1395 تحویل خواهد گرفت. به این ترتیب روس‌ها سرانجام تصمیم به خرید جنگنده‌ای گرفته‌اند که سال‌هاست آن را صادر می‌کنند.
J-10
پرواز تیم آکروبات هوایی نیروی هوایی چین با جنگنده‌های جی10 یکی از جذابیت‌های ویژه نمایشگاه امسال بود. این پرواز، اولین پرواز نمایشی جی10 در نمایشگاهی خارج از چین به شمار می‌رفت. پس از تکمیل نیاز نیروی هوایی خود، این روزها چینی‌ها در جستجوی مشتریان خارجی در میان کشورهای دیگر (و عمدتا کم درآمد) هستند.
PAK FA
PAK FA T-50 که نخستین جنگنده نسل پنجم روس‌ها به شمار می‌رود، با پرواز سه فروندی بر فراز نمایشگاه امسال بسیاری از بازدیدکنندگان را غافلگیر کرد. در ابتدا قرار بود هر چهار فروند پیش نمونه موجود این هواپیما در روز بازگشایی نمایشگاه به پرواز در آیند، اما ظاهرا به دلیل بروز نقص فنی در چهارمین نمونه این موضوع محقق نشد. با این حال جنگنده‌ها توانایی پروازی خود را با به اجرا گذاشتن مانور کبرا به نمایش در آوردند. بر اساس شنیده‌ها، این جنگنده نسل پنجم روسی پس از سال 2018 / 1397 وارد خدمت، و پس از سال 2020 / 1399 به بازارهای جهانی عرضه خواهد شد. هرچند بر اساس روند کنونی پیشرفت و سرمایه‌گذاری روس‌ها، این زمان‌بندی تا حد زیادی خوش‌بینانه به نظر می‌رسد.
Dassault Rafale
فرانسوی‌ها این روزها خیلی جدی به دنبال یافتن مشتریانی جدید برای رافال هستند؛ به خصوص که قرارداد پیشین فروش این جنگنده به هندوستان کماکان با اما و اگرهای بسیاری روبروست. حضور رافال در نمایشگاه امسال تا حدود زیادی با نگاه عبوسانه چینی‌ها همراه بود؛ نگاهی که به رقابت آنها برسر فروش جت‌های جدید در آسیا اشاره داشت.
بالگردهای مشتری پسند
بی‌تردید، بالگردهای نظامی و غیرنظامی بخش مهمی از صادرات تجهیزات هوایی را تشکیل می‌دهند. امسال و با رونمایی از کاموف62 (نمونه غیر نظامی کاموف60)، نمونه جدیدی از میل-8/17، بالگرد ترابری میل38؛ در کنار نمایش کاموف52 و میل35-ام، روس‌ها تلاش زیادی برای جلب مشتریان بیشتر به خرج داده بودند. طبق برآوردهای کارشناسان، بازار بالگردهای روسی امسال نسبت به سال گذشته 30 درصد رشد داشته است.
هواپیماهای غیرنظامی
مهم‌ترین بخش فروش غیرنظامی نمایشگاه به سفارش هواپیماهای مسافربری 100 و 200 نفره توپولف204 ، ایرکوت MS-21 و بامباردیر کیو400 اختصاص داشت.
5353