مهم این نیست که باید موها را با شماره دو تراشید، مهم این است که ایران به همراه کشورهای سائوتوم و پرنسیپ، گینه استوایی، بورکینافاسو، سومالی، سوریه، کره شمالی و... در بین 20 کشوری است که سربازی اجباری دارند. 20 کشور سربازی اجباری 18ماهه و 28 کشور سربازی اجباری یک سال یا کمتر دارند. از بین 197 کشور جهان 112 کشور اساسا سربازی اجباری ندارند. از زمانی که مرکز پژوهشهای مجلس پیشنهادی برای سربازی حرفهیی منتشر کرده است مسوولان سازمان نظام وظیفه هر کدام برداشتهای مختلفی از این پژوهش ارائه کردهاند. به تازگی سردار سید حمید صدرالسادات، رییس سازمان نظام وظیفه عمومی به سوالات مختلفی درباره سربازی پاسخ داده است. شاید بتوان گفت که در چند ماه اخیر مسوولان این حوزه به سوالات خبرنگاران به اشکال مختلفی پاسخ دادهاند، سردرگمی و نداشتن راهحلهای کارآمد برای کاهش هزینهها و استفاده مفید از حضور سربازان، مساله سربازی را به کلاف سردرگمی تبدیل کرده که مایه نگرانی جوانان ایران شده است.
سردار با توجه به اینکه شما ریاست سازمان وظیفه عمومی را بر عهده دارید خودتان تا چه اندازه با مساله درخواست سفارش یا به قول معروف پارتی بازی از سوی اقوام، آشنایان، دوستان یا مسوولان برای معافیت، انتقال سربازان و مواردی از این قبیل مواجه میشوید؟
واقعیت آن است که درخواستهایی از این قبیل بسیار زیاد است (با خنده) ولی پاسخ من به تمام این درخواستها ارجاع آنها به همین مواردی است که در قانون نیز عنوان شده است. لذا سعی میکنم با راهنمایی آنها به سمت مسیرهای قانونی اگر امکانی برای رسیدگی قانونی به این درخواستها وجود داشته باشد آنها را به آن سمت و سو راهنمایی کنم.
درسالهای پیش از این فروش خدمت سربازی تجربه شد و این تجربه گرچه به گفته بسیاری از مسوولان تجربه تلخی بود ولی بسیاری تلخی این تجربه را به برخی ساز و کارهای معیوب در آن زمان گره میزنند و عنوان میکنند که اگر فروش سربازی انجام شود و درآمد حاصل از فروش سربازی در اختیار دیگر سربازان قرار گیرد بسیاری از مشکلات از جمله حقوق پایین سربازان، مانع بودن سربازی در امر ازدواج و حتی مغایرت با عدالت در نظام فعلی سربازی مرتفع میشود. آیا چنین طرحی در دست بررسی قرار دارد؟
این مساله باعث میشود افراد ضعیف جامعه در درون خود نسبت به افراد غنی و بهرهمند از امکانات، احساس تبعیض کنند و این موضوع قطعا به سرخوردگیهای روحی برای وی منجر میشود. لذا این تبعیض که افراد ثروتمند خدمت نمیکنند وخدمت تنها به افراد فقیر جامعه تعلق دارد بر این تبعیضها دامن میزند. لذا پرداختن به موضوع سربازی بدون در نظر گرفتن جهات مختلف آن امکانپذیر نیست.
چرا این مساله از قدیم نیز در جامعه جا افتاده بود که اگر فردی دوست، فامیل یا آشنایی در سازمان وظیفه داشته باشد میتواند در مناطق بهتر و در شرایط مناسبتری خدمت کند؟
اتفاقا یکی از مسائلی که ما پیگیر آن هستیم و درسالهای اخیر نیز در سازمان وظیفه عمومی روی آن نیز تاکید داشتهایم کاهش مراجعات حضوری است چراکه یکی از دستاوردهای کاهش مراجعات حضوری کاهش برخی سوءاستفادههای اینچنینی است. لذا ما در تلاشیم تا آنجا که ممکن است روشهای رسیدگی به پرونده مراجعان را به روش سیستماتیک و از طریق الکترونیکی و بهصورت غیرحضوری انجام دهیم تا نیازی نباشد که افراد برای پیگیری کارهای خود به نیروهای سازمان وظیفه مراجعه کنند چراکه تا وقتی ارتباطات به صورت چهره به چهره باشد امکان برخی از سوءاستفادهها به وجود میآید. لذا با توجه به اقداماتی که در این زمینه انجام شده بیش از 80 درصد از تخلفات اینچنینی کاهش پیدا کرده است. البته طبق قانون ما در مواردی همچون روند بررسی پروندههای مرتبط با معافیت پزشکی و کفالت به ناچار نیازمند مراجعه حضوری و ارتباط مستقیم با درخواستکنندگان این نوع معافیتها هستیم ولی جهتگیری ما به سمتی است که به جز مواردی که الزامات قانونی وجود دارد، مراجعات حضوری مردم به سازمان وظیفه عمومی را به صفر برسانیم.
یکی از مواردی که درسالهای گذشته بسیار مورد سوءاستفاده جاعلان و کلاهبردان قرار میگرفت جعل کارتهای معافیت و پایان خدمت سربازی بود، آیا چنین سوءاستفادههایی درباره کارتهای الکترونیکی جدید نیز صدق میکند و تاکنون گزارشی از جعل این کارتها گزارش شده است؟
با توجه به آنکه در سالهای گذشته تعداد زیادی از کارتهای معافیت و پایان خدمت به نسبت کل کارتهای صادره به صورت جعلی در کشور موجود بود، تصمیم بر آن شد تا با تعویض کارتهای معافیت و پایان خدمت و صدور آنها به صورت الکترونیکی با هرگونه جعل این کارتها مقابله شود. از این رو با توجه به کیفیت بالای این کارتها شاهد آن هستیم که تا به امروز هیچ گزارشی پیرامون جعلی بودن این کارتها گزارش نشده است.
توزیع سربازان در ارگانهای مختلف و اماکن برگزارکننده دورههای آموزشی چطور انجام میشود؟
توزیع سربازان در ارگانها و سازمانهایی همچون ارتش، سپاه، وزارت دفاع و ناجا براساس سهمیهیی که از سوی ستاد کل نیروهای مسلح برای هریک از نیروهای نظامی کشور مشخص شده و با توجه به کمترین بعد فاصله مکانی مرکز آموزشی تا محل سکونت سربازان به صورت رندوم و تصادفی صورت میگیرد و این انتخاب نیز توسط سامانه وظیفه عمومی و بدون دخالت عامل انسانی انجام میشود. البته ناگفته نماند که طبق قانون برخی از این سازمانها میتوانند بخشی از نیروهای مورد نیاز خود را بهصورت مستقل جذب کنند یا در قالبی مشخص نسبت به جذب مشمولین خاص همچون برخی از متخصصین، درخواست جذب کنند که طبیعتا در این موارد نیز ما دخالتی در انتخاب ارگان مربوطه نداریم ولی خارج از این موارد توزیع سربازان در ارگانهای مختلف به صورت رندوم و از طریق سامانه و بدون دخالت عامل انسانی انجام میشود. لذا توزیع سربازان در مناطق مختلف کشور به هیچوجه در حیطه مسوولیت مستقیم سازمان وظیفه عمومی قرار ندارد.
با توجه به این مسائل در حال حاضر جدیترین گزینه برای تغییر در خدمت سربازی چیست؟
در حال حاضر آنچه ستاد کل نیروهای مسلح روی آن متمرکز است نزدیکتر کردن نوع خدمت سربازی برای مشمولان به تناسب تحصیلات و تخصص آنهاست. لذا طرحها و اقدامات پیشرو در جهتی است که در ابتدا سربازان دارای کارشناسی ارشد همچون سربازان مقطع دکترا متناسب با مدرک تحصیلی، مهارت و تخصصشان به کار گرفته شود و پس از آن این ساز و کار برای سربازان دارای مدرک کارشناسی و پایینتر اجراشود. در مجموع ستاد کل در شرایط فعلی در حال مطالعه، بررسی و انجام اقداماتی است که به گستردهتر شدن عرصه خدمت سربازان و متناسب شدن نوع فعالیت آنها در دوره وظیفه عمومی با تخصص و مهارت میانجامد.
47301