دولت یازدهم در حالی از زمان روی کار آمدن شعار انتقادپذیری را مطرح کرده که کارشناسان با بررسی برخی اقدامات صورت گرفته در چند ماه گذشته معتقدند که رویکرد دولت به نقد چندان واقعی نیست.
پس از روی کار آمدن هر دولت جدیدی اولین دغدغه‌ای که در ذهن رسانه‌ها، فعالین سیاسی، مردم، تحلیلگران و روشنفکران بسیار مورد توجه است نحوه برخورد با مقوله انتقاد است. لذا پس از روی کار آمدن دولت یازدهم و شروع فعالیت، خصوصا مذاکرات ژنو، باعث شد تا رویکرد دولت در قبال نقد و نقدپزیری بیشتر مورد توجه باشد همین مطالبه فرهنگی باعث شد رئیس جمهور روحانی در دومین برنامه زنده گزارش تلوزیونی خود با بیان اینکه نقد بسیار خوب است و انتقاد باید انجام شود بخشی از رویکرد دولت در مقوله نقد و انتقاد را تشریح کند.
پیشتر از آن نیز رئیس جمهور در جمع روسای دانشگاه‌ها و معاونان و مسئولان وزارت علوم، تحقیقات و فناوری رویکرد دولت در خصوص نقد را به این شکل مطرح کرد: البته شما باید نقد کنید. اما من می‌خواهم بگویم چرا دانشگاه خاموش است؟ چرا یک عده بی‌سواد که از بخش‌هایی خاص پول می‌گیرند باید حرف بزنند اما بزرگان، دانشگاهیان و اساتید ما سکوت می‌کنند؟ چرا فریاد نمی‌زنید؟ چرا وارد میدان نمی‌شوید؟ ما روحیه سقراط‌‌وار می‌خواهیم.
البته دکتر روحانی در مراسم روز دانشجو نیز در جمع دانشجویان با اشاره به اینکه اگر فضای نقد وجود نداشته باشد فعالیت منتقدان زیرزمینی می‌شود تصریح کرد: دانشجویان عزیز ما علاوه بر اینکه حق مسلم آن‌هاست تا از دولت نقد کنند، نقدی دلسوزانه و راه بهتر را به دولتمردان معرفی کنند، علاوه بر آن دانشجو و دانشگاه باید نقاد جامعه و فرهنگ جامعه نیز باشند.
اما با گذشت زمان و آغاز انتقادها از سوی افراد مختلف از دولت، ایجاد محدودیت‌ها برای برخی رسانه‌ها و برخورد گزینشی نسبت به برخی رسانه‌ها برای حضور در برنامه‌های هیات دولت، شکایت از برخی رسانه‌ها و کشاندن آن‌ها به دادگاه‌ها و از طرفی فشار تبلیغاتی علیه صدا و سیما نگرانی‌هایی را برای منتقدین در مورد صحت ادعاهای دولت در مورد نوع برخورد با منتقدین به وجود آورد که بر همین اساس در ادامه گزارشی از واکنش برخی از چهره‌های سیاسی در مورد رویکرد دولت نسبت به منتقدین بررسی شده است.
کوهکن: عمل با شعار فاصله دارد
در این باره محسن کوهکن عضو جبهه پیروان خط امام(ره) و رهبری در گفتگو با خبرنگار مهر در مورد عملکرد دولت در قبال منتقدین با توجه به استقبال دولت از مبحث انتقاد گفت: اصل حرف و شعارها با عمل فاصله دارد. در ضمن برای اینکه این سخنان عملی شود افراد و دستگاه‌ها باید متعهد باشند.
وی ادامه داد: لذا کسانی که شعار نمی‌دهند و عمل نمی‌کنند باید نمره منفی کمتری از کسانی که شعار می‌دهند و عمل نمی‌کنند بگیرند.
نایب رئیس جبهه پیروان با بیان اینکه البته باید قبول کنیم دولت و زیر مجموعه آن بسیار گسترده است افزود: باید واقعیت را هم در نظر گرفت زیرا ممکن است در جایی به این سخنان عمل نشود و گفته شود که دولت مسئولیتی در آن مورد نداشته اما در جایی که عمدا از نقد منصفانه مطلع هستند و بر خلاف شعار عمل می‌کنند جای بحث دارد.
وی بابیان اینکه رسانه‌ها باید آن‌قدر نقد کنند تا مسئله انتقاد تبدیل به یک عادت شود افزود: قرآن می‌گوید چرا حرفی می‌زنید که به آن عمل نمی‌کنید لذا در مورد مسئله پیش آمده بین صدا و سیما و رئیس جمهور آقای روحانی می‌گوید مجری را خودم انتخاب می‌کنم خوب به هر حال وقتی رئیس قوه بخواهد مجری را خودش انتخاب کند در مضان اتهام قرار می‌گیرد که قراراست گفتگوی ظاهری ترتیب دهد نه چالشی که این مسئله با مبحث نقد هم‌خوانی ندارد.
نایب رئیس جبهه پیروان با بیان اینکه رفتار دولت با صدا و سیما قابل نقد است ادامه داد: نمی‌گویم صدا وسیما هیچ اشکالی ندارد اما آنچه مسلم است این انتظار دولت انتظار معقولی نبود.
سالک: با جمله «بی‌سوادان انتقاد می‌کنند» به منتقدین توهین کردند
حجت الاسلام سالک رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس نیز درباره ارزیابی خود از میزان نقد پذیری دولت به خبرنگار مهر گفت: یکی از عوامل پیشرفت نظام اسلامی انتقاد منصفانه عادلانه و معتدل است نه انتقاد تخریبی.
وی با بیان اینکه انتقاد منصفانه باعث ارائه راهکار برای حل مشکلات می‌شود افزود: تقریبا تمامی دولت‌ها در صحبت‌های خود این مسئله که از انتقاد استقبال می‌کنند را بیان کرده‌اند و این اختصاص به آقای روحانی ندارد.
وی افزود: منتها وقتی شعار اعتدال با انتقاد پذیری را کنار هم می‌گذاریم یک علامت سوالی در ذهن شکل می‌گیرد. بالاخره یک جابجایی در دولت شکل گرفت ولی وقتی انتقاد می‌کنند هیچ پاسخی نمی‌شنوند یا بعد از مذاکرات هسته‌ای در جمع اساتید اعلام می‌کنند که بی سوادان انتقاد می‌کنند که این یک نوع توهین است زیرا این‌ها دل‌سوزان نظام هستند.
وی با بیان اینکه نحوه ادبیات در برخورد با انتقاد از اهمیت بالایی برخوردار است افزود: دولت باید سعه صدر را بیشتر کند به نظر می‌رسد گاهی انتقاد را می‌شنوند ولی عمل چیز دیگری است. البته احتمالا ممکن است پاسخ برخی از انتقادها را به صورت خصوصی بدهند.
ترقی: از کنار حکم قصاص به راحتی می‌گذرند اما نقد خودشان را تحمل نمی‌کنند
حمیدرضا ترقی معاون امور بین‌الملل حزب موتلفه نیز درمورد عملکرد دولت در قبال منتقدین گفت: برخلاف موضعی که دولت درخصوص منتقدین داشته ولی عملا برخورد تندی با نقادان انجام داده است.
وی با بیان اینکه مطبوعات و رسانه‌ها بولتن سیاسی هستند افزود: چه مطبوعات چه نمایندگان مجلس هر کدام به هر شکلی که نقدی مطرح کردند به صورت خصوصی از طریق دببرخانه شورای امنیت ملی و یا از طریق دستگاه‌های دیگر مورد برخورد واقع شدند.
وی با انتقاد از اینکه دولت منتقدین را بی‌سواد و جیره‌خوار معرفی کرده افزود: این بخاطر این است تا هزینه انتقاد را بالا ببرند و کسی جرات انتقاد نداشته باشد که به نظر می‌رسد این رفتار با منتقدین در هیچ دولتی سابقه نداشته است.
ترقی با بیان اینکه من نمی‌گویم همه منتقدین منصفانه عمل کردند افزود: الان دولت طوری رفتار می‌کند که افراد نقد را انجام دهند اما نه نقد دولت. حتی نقد به دین را راحت می‌پذیرند و از کنار توهین به حکم قصاص به راحتی می‌گذرند اما نقد خودشان را تحمل نمی‌کنند.
افروغ: دولت باید فرصت دفاع داشته باشد
عماد افروغ استاد دانشگاه نیز با بیان اینکه در مورد انتقاد و نقد سخنان بسیاری مطرح کرده‌ام افزود: به رغم اینکه دولت‌ها آنطور که باید و شاید مخصوصا در دولت نهم و دهم نقد نشده‌اند اما اگر دولتی مورد نقد قرار می‌گیرد، باید فرصت دفاع داشته باشد. همینطور، اگر مطلبی به دولت بسته شد و دولت جوابیه ارسال کرد، صداوسیما وظیفه اش این است که به آن توجه کند.
وی افزود: من از جامعه باز استقبال می‌کنم چراکه ظرفیت‌ها و فعلیت‌ها آشکار می‌شود.
23503