به گزارش فارس، مصطفی امیدی در ابتدای این نشست ضمن خیر مقدم به خبرنگاران از علی موسوی گرمارودی و مرتضی امیری اسفندقه تشکر کرد.
چهارمین جشنواره شعر فجر مبتنی بر شعر است و نه شاعر
گرمارودی نیز در این نشست گفت:«ما در کشوری هستیم که در جهان به کشور شعر معروف است و سابقه‌ای هم که داریم بی آن‌که دچار خودشیفتگی شویم عین واقعیت است که از بسیاری کشورها به لحاظ کمی و کیفی بالاتر هستیم.» وی در ادامه به به همتراز بودن شاهنامه با ایلیا و اودیسه اشاره کرد و نکاتی درباره رودکی و تعداد ابیات و اشعار او ایراد کرد.
دبیر چهارمین جشنواره بین‌المللی شعر فجر تصریح کرد:«در برخی رسانه‌ها عنوان شده بود که مگر شعر هم جشنواره می‌خواهد؛ من این نکات را گفتم که بگویم اتفاقا اولین جشنواره‌ای که باید تشکیل می‌دادیم جشنواره شعر فجر بود و ما باید امسال سی‌امین سال آن را پیش رو می‌داشتیم؛ اما به هر حال ماهی را هر وقت از آب بگیریم تازه است.»
گرمارودی عنوان داشت:«ما در شعرمان چهره‌های خوبی داریم. در شعر انقلاب هم همین‌طور؛ یعنی چه وسیع بیندیشم و چه محدود فکر کنیم شاعران خوبی داریم و امیدواریم شعرمان از چون و چراها مصون بماند.»
دبیر چهارمین جشنواره بین‌المللی شعر فجر بیان داشت:«جشنواره چهارم شعر مبتنی بر متن شعر و خود شعر است و نه شاعر.»
وی از ارسال 8 هزار شعر توسط 400 شاعر از سراسر کشور به دبیرخانه جشنواره سخن گفت وتاکید کرد:«با این حال آن چه مدنظر من است توجه جشنواره به خود شعر است؛ یعنی به این لحاظ هم اگر بتوانیم به دو شاعر در گوشه و کنار این مملکت برسیم همین کافی است.»
مرتضی امیری اسفندقه دبیر علمی جشنواره نیز طی سخنان کوتاهی تاکید کرد که جشنواره چهارم شعر فجر مبتنی بر متن است و نه شاعر.
گزارشی از جشنواره چهارم شعر فجر
در ادامه مصطفی امیدی دبیر اجرایی جشنواره نیز اظهار داشت: «شورای سیاست‌گذاری جشنواره از فروردین امسال با احکامی که از سوی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی صادر شد، کار خود را شروع کرد.» وی افزود:«نشست‌های متعددی از سوی شورای سیاست‌گذاری تشکیل شد که در برخی وزیر هم حضور داشت و با توجه به پیشنهادات و راهکارهایی که از سوی جامعه شعر مطرح شده بود، تصمیماتی اتخاذ شد.»
امیدی عنوان کرد: «قرار شد جشنواره امسال در تمام مقاطع به صورت رقابتی باشد و این جشنواره در سه سطح استانی، کشوری و بین‌المللی برگزار شود.» دبیر اجرایی دبیر چهارمین جشنواره بین‌المللی شعر فجر اظهار داشت:«جشنواره در استان‌ها به شکل شعرخوانی و کارگاه‌های شعر برگزار می‌شود و در سطح کشوری نیز دبیرخانه آثار و سروده‌های شاعران را در سال‌های 87 و 88 اعم از شعرهای چاپ شده و چاپ نشده دریافت کرد.»
وی ادامه داد: «در سطح بین‌المللی هم حداقل 10 شاعر و پژوهشگر زبان و ادبیات فارسی و شعر فارسی را از کشورهای مختلف برای حضور در مراسم اختتامیه و برخی برنامه‌های ادبی دیگر مثل میزگردها و گفت‌وگو با مسئولان تشکل‌های شعری کشور به ایران دعوت کردیم تا با تحولات ادبی ما آشنا شوند.»
امیدی بیان داشت: «مضاف بر این نخستین همایش شاعران ایران و جهان در فاصله زمانی روز بزرگداشت عطار تا روز بزرگداشت سعدی (25 فروردین تا اول اردیبهشت) برگزار خواهد شد که در آن حداقل 50 شاعر از 50 کشور جهان با زبان‌های مختلف شرکت خواهند کرد.»
وی ادامه داد:«افتتاحیه چهارمین جشنواره بین‌المللی شعر فجر روز سوم بهمن در مجتمع فرهنگی هنری بوشهر و اختتامیه اول اسفند در تالار وحدت تهران خواهد بود.»
صرف هزینه برای حضور شاعران بین‌المللی
در ادامه نوبت به پرسش‌های خبرنگاران رسید. یکی از خبرنگاران درباره لزوم دعوت 10 شاعر بین‌المللی در این جشنواره و صرف هزینه‌های زیاد برای آنان در سال اصلاح الگوی مصرف پرسید که حتی در مراسم اختتامیه هم روی صندلی می‌نشینند و سخنرانی نمی‌کنند و بعد مثل پارسال از حضور خود اظهار عدم رضایت می‌کنند. آیا دعوت از این‌ها صرفا به این علت است که بگوییم جشنواره شعر فجر بین‌المللی است؟
گرمارودی پاسخ داد: «منظور ما از جشنواره بی‌گمان یک جنبه داخلی دارد و یک جنبه برون مرزی؛ در جنبه داخلی هدف ارتقاء شعر، جایگاه شعر و کشف قرایح نوظهور در گوشه و کنار مملکت و ایجاد رقابت سالم در شعر است، ولی در بخش برون مرزی هدف این است که افراد مختلفی از سراسر جهان بیایند و با حوزه‌های شعری ما آشنا شوند.»
وی افزود: «این ده نفر به جز دو نفر که شاعر هستند بقیه محقق و پژوهشگر در حوزه ادبیات فارسی هستند. ضمن این که این‌ها حتما سخن خواهند گفت؛ برخی در مراسم افتتاحیه، برخی در مراسم اختتامیه و برخی در جلسات شعری دیگری که تشکیل خواهد شد.»
اعتراض به جوایز شاعران
گرمارودی در پاسخ به پرسش دوم همان خبرنگار درباره جوایز کم این جایزه برای شاعران که به هر شاعر تنها 14 سکه بهار آزادی اهدا می‌شود و همچنین مقایسه جوایز جشنواره شعر فجر با سایر جشنواره‌های هنری فجر و جایزه جلال آل‌احمد گفت: «شاعران و دیگر هنرمندان از این لحاظ فرقی ندارند.»
دبیر چهارمین جشنواره بین‌المللی شعر فجر با بیان این که مثلا جایزه جلال آل احمد 110 سکه بهار آزادی می‌دهد و جایزه شعر فجر 14 سکه، گفت:«اول این که من هرگز دولتی نبوده‌ام و نیستم و تنها دبیری این جشنواره را به احترام «کلمه» پذیرفتم. دوم این که هیچ شاعری به خاطر سکه شعر نمی‌گوید و اینکه سرو را به عنوان تندیس جشنواره انتخاب کردیم فکر می‌کنم انتخاب درستی است که نماد آزادی و آزادگی است.»
موسوی گرمارودی در پاسخ به آن خبرنگار که خود شاعر است، گفت: «به نظر من اگر شما بیش از این روی این نکته تکیه کنید در شأن شاعران نیست و من پیشنهاد می‌دهم سؤالتان را پس بگیرید؛ چون به عنوان یک شاعر احساس می‌کنم به شأن شاعران توهین شده است.»
در ادامه همان خبرنگار بیان کرد که منظورش این نیست که شاعران برای سکه شعر می‌گویند، بلکه منظورش این است که 14 سکه به عنوان جوایز این جشنواره شاعران را برای شرکت جشنواره شعر فجر و قرار گرفتن در بوته نقد و نظر ترغیب نمی‌کند. ضمن این که پارسال از افراد زیادی تجلیل شد و به آن‌ها سکه تعلق گرفت. آیا امسال جوایز افت کرده است؟
موسوی گرمارودی در ادامه با بیان اینکه آثار در دو مرحله داوری می‌شود، گفت:«شعرها در مرحله مقدماتی بررسی می‌شود و بعد در مرحله نهایی بیش از 20 داور برجسته این‌ها را می‌بینند و اگر اجازه داشتم نام داوران را بگویم همه ما مجاب می‌شدیم که بزرگترین شعرشناسان مملکت بدون توجه به مسائل جانبی جامعه و با سلایق مختلف سیاسی و اجتماعی و فکری آثار را داوری می‌کنند و من یقین دارم که به یک داوری خوب خواهیم رسید.»
دبیر چهارمین جشنواره بین‌المللی شعر فجر صحبت درباره جایزه این جشنواره را ادامه داد و گفت: «علاوه بر 14 سکه‌ای که شاعران برگزیده کشوری دریافت می کنند، شاعران استانی هم در شب شعرها هدایایی می‌گیرند. بنابراین در مقایسه با سال‌ها و دوره‌های گذشته جوایز کاهش پیدا نکرده است.»
علی موسوی گرمارودی گفت:«ما تلاش می‌کنیم از سال بعد به هر شاعری یک ماشین تولید داخل مثل پژو پرشیا اهدا شود. شاید سال بعد شورا را متقاعد کنیم. ضمن اینکه امسال هم تلاش کردیم که شورای سیاست‌گذاری این موضوع را بپذیرد. البته امسال زمینه‌های اداری این موضوع تا کنون انجام نشده است و گرنه هیچ یک از اعضای شورا بُخل نداشت.»
انتقاد از حرف‌ها و آدم‌های تکراری
در ادامه یکی دیگر از شاعران مصطفی امیدی را خطاب داد و به انتقاد از او در به تعویق افتادن چندباره همایش شاعران ایران و جهان پرداخت و حرف‌های او را تکراری توصیف کرد. این خبرنگار در ادامه به انتقاد از عملکرد جشنواره درباره توجه به گروهی خاص از شاعران پرداخت که پس از او یکی دیگر از خبرنگاران نیز اظهار داشت که آیا تاکنون دبیرخانه جشنواره موضوع توجه ویژه به گروهی خاص از شاعران تکراری را بررسی کرده است یا خیر.
موسوی گرمارودی در پاسخ گفت:«شما باید به آزادی انسان‌ها احترام بگذارید و این سؤال شما معنایش این است که به آزاد بودن شاعران احترام نمی‌گذارید.» وی افزود:«من با برخی از این شاعرانی که مد نظر شماست، رفیق هستم و با شعر برخی از آن‌ها چون شمس لنگرودی، حافظ موسوی و ضیاء موحد آشنایی دارم.»
دبیر چهارمین جشنواره بین‌المللی شعر فجر اضافه کرد:«هر کس حق انتخاب دارد و هیچ‌کس نمی‌تواند با فشار چیزی را به دیگران تحمیل کند.» موسوی گرمارودی از خبرنگاران خواست که به جشنواره امسال نگاه کنند که آیا در مقایسه با دوره‌های قبل گامی به جلو برداشته است یا خیر.
وی با بیان این که در طول عمر خود شعار نداده است، گفت:«با این حال در این زمینه عرض می‌کنم که جشنواره امسال گامی رو به جلوست و شعار جشنواره هم این بوده که جشنواره رقابتی مبتنی بر شعر است و نه نام.»
مخالفت گرمارودی با تقسیم جشنواره به بخش جوان و بزرگسال
موسوی گرمارودی به عنوان یکی از اعضای شورای سیاست‌گذاری جشنواره شعر فجر بیان داشت:«من حتی مخالف بودم که جشنواره به بخش‌های بزرگسال و جوان تقسیم شود و این اعتقاد رسمی من است که همین الآن در مملکت ما شاعران جوانی هستند که از من موسوی گرمارودی بهتر شعر می‌گویند.»