سمیه علیپور: اطبایی که در زمینه پخش بین الملل فیلم های سینمای ایران فعالیت می‌کند، در گفت‌و‌گو با خبرگزاری خبرآنلاین، در مورد فعالیت‌هایی که امسال در بازار فیلم جشنواره کن خواهد داشت و همچنین وضعیت کلی سینمای ایران در این جشنواره نکاتی را مطرح کرد.
پخش فیلم‌های «عصبانی نیستم» به کارگردانی رضا درمیشیان، «ملبورن» ساخته نیما جاویدی، «با دیگران» به کارگردانی ناصر ضمیری، «انارهای نارس» ساخته محمدرضا مصطفوی، «خانه پدری» به کارگردانی کیانوش عیاری و «ماهی و گربه» ساخته شهرام مکری در این دوره از بازار جشنواره کن برعهده اطیابی است.
او گفت: «طبق روال سال‌های قبل غرفه‌ای را در بازار کن تحت عنوان مستقل‌های ایرانی در اختیار داریم. برنامه‌ریزی ما از مهرماه گذشته شروع شده است و از ابتدای سال تماس‌های مختلفی با پخش‌کننده و خریداران داشته‌ایم و همچنین در طول بازار کن فضای عرضه و بازاریابی فیلم‌ها را خواهیم داشت»
اطیابی در پاسخ به این پرسش که راهی شدن به بازار جشنواره فیلم کن بدون این که پیش از آن مذاکراتی با خریداران آثار صورت بگیرد، می‌تواند نتیجه مثبتی به همراه داشته باشد، اظهار کرد: «چنین کاری به مثابه سوزاندن پول است. قصد ندارم اتهام بزنم، اما تصور می‌کنم نهادهای دولتی به این شیوه عمل می‌کنند. به دلیل پیش‌زمینه‌ای که داشتم، برایم جالب بود که آقای ایوبی ذکر کرده بود برای حضور دولت در بازار کن و عرضه فیلم‌ها قرارها گذاشته شده است. معمولا هماهنگی‌ها با خریداران را پیش از برپایی بازار از سوی نهادهای رسمی و دولتی ندیده‌ایم. به نظر می‌آید این شیوه روشی باشد که نهادها در سال‌های اخیر به کار برده باشند. معمولا بخش دولتی در بازار حضور دارد و مشتریان سنتی آنان نیز هستند و غرفه را می‌شناسند بخش دولتی بیش از این عملی نمی‌کند. اما همواره بخش خصوصی پیش از آنکه در بازار حاضر شود، برنامه‌ریزی‌ها و مذاکراتی ار نجام می‌دهد.»
شهاب حسینی و مهدی هاشمی در نمایی از «خانه پدری»
اطبایی همچنین در مورد اینکه امکان موجود برای بخش دولتی و بخش خصوصی سینمای ایران در بازار کن به چه ترتیب است، گفت: «تعرفه‌های غرفه‌های بازار کن روشن و مشخص است و در سایت جشنواره هم به طور دقیق ذکر شده است. یک غرفه 9 متری در بازار کن در بخش اصلی بازار 5700 یورو قیمت دارد و هر چه متراژ بالاتر برود قیمت هم بیشتر می‌شود. در بخش خصوصی من و یا خانم شهابی هم که کار عرضه بین‌المللی فیلم‌ها را انجام می‌دهند، همان حداقل فضای 9 متری را می‌پذیریم و به این فضا هم راضی هستیم. اما نهادهای رسمی و دولتی که امکانات مالی دارند غرفه‌های بزرگتری دارند.»
اطبایی که سال‌هاست در زمینه عرضه بین‌المللی فیلم‌های ایرانی فعالیت می‌کند، در مورد اینکه همچنان سینمای ایران در کن روی بورس است یا نه؟ گفت: «تعبیر روی بورس بودن سینمای ایران را نمی‌پسندم، هر سینمایی در سال‌هایی تولیدات بهتری دارد و در سال‌هایی کمتر به چنین تولیداتی رسیده است و حتی در سال‌هایی ضعیف عمل می‌کند.»
او در مورد وضعیت امسال سینمای ایران گفت: «ممکن است در یک نگاه کلی بگویی که به طور متوسط فیلم‌های خیلی درجه یکی برای عرضه نیستند و نسبتا سال متوسط می‌گذرانیم، هرچند که معتقدم برخی از تولیدات از متوسط بالاتر هستند.»
این پخش‌کننده آثار سینمایی تاکید کرد لزومی به حضور هرساله سینمای ایران در کن نیست، و به یک شیوه مرسوم در سال‌های اخیر این جشنواره اشاره کرد: «این یک امر ضروری نیست که به طور دائم در کن، برلین و ونیز حضور داشته باشیم از میان کشورهای صاحب سینما، کشورهای زیادی هستند که در بخش رسمی جشنواره فیلم ندارند از جمله کره جنوبی، کشورهایی از آمریکای جنوبی که حضور کمرنگی دارند و برخی کشورهای دیگر. جشنواره کن نسبت به دیگر جشنواره‌های مهم قدری متفاوت عمل می‌کند. در مورد این جشنواره می‌توان تا 90 درصد فیلم‌هایی که انتخاب می‌شوند را پیش‌بینی کرد. اعتبار بسیار زیاد جشنواره کن موجب می‌شود تمام فیلمسازان درجه یک و صاحب نام مایل باشند فیلمشان در این جشنواره به نمایش درآید، اما همین موضوع از سویی موجب شده است که جشنواره کن یکی از کارکردهایش که همان کشف استعدادهای جوان است، از دست بدهد.»
او در مورد نقشی که مدیر هنری جشنواره کن در رسیدن به این رویه داشته، گفت: «نوک تیز انتقادهای من متوجه تیری فرمو است. از زمانی که او در جشنواره مسئولیت پذیرفته همواره تلاش کرده آدم‌های صاحب‌نام و بزرگ سینمای دنیا را به کن بیاورد و کمتر کشف استعداد در انتخاب‌های او دیده می‌شود. او حتی در مصاحبه مطبوعاتی تاکید دارد که فقط چهار فیلم اول در بخش نوعی نگاه داوری می‌شوند. این تاکید نشان می‌دهد خود او در پس ذهنش می‌داند که فضا را برای کشف استعدادهای جدید محدود کرده است.»
باران کوثری و نوید محمدزاده در «عصبانی نیستم»
او با اشاره به وضعیت سینمای ایران گفت: «کسانی که منتقد جشنواره کن هستند و می‌گویند که این جشنواره به سینمای ایران بی‌توجهی کرده، کافی‌ست از خود بپرسند ما چه کرده‌ایم که انتظار داریم فیلم‌هایمان در کن به نمایش درآید؟ بخش خصوصی با حداقل امکانات بدون هیچ حمایتی با رقابت ناعادلانه به کار خودش ادامه می‌دهد. حضورهای کیفی در این جشنواره توسط چند نفر در بخش خصوصی انجام می‌شود. بیش از 10 سال است که هیچ نهاد رسمی و دولتی هیچ فیلمی در جشنواره‌های کن و برلین و ونیز نداشته است. نباید همه ضعف‌ها را به تحریم‌ها و سیاست پیوند بزنیم. به اعتقاد من دولت نباید در عرضه و تولید حضور داشته باشد.»
او با انتقاد از اینکه اغلب هزینه‌ای که از سوی بخش دولتی برای عرضه فیلم‌ها صورت می‌گیرد به دلیل مناسب نبودن فیلم‌ها جهت عرضه بین‌المللی به نتیجه مطلوب نمی‌رسد، گفت: «نهادهای رسمی اغلب فیلم‌هایی را عرضه می‌کنند که ظرفیت عرضه بین‌المللی ندارد و پرسش اینجاست که چرا باید این فیلم‌ها عرضه شوند. چرا پول بیت‌المال باید برای عرضه فیلمی هزینه شود که موفقیتی هم به همراه نخواهد داشت. در هشت سال گذشته در کن شاهد نمایش فیلم‌هایی بودیم که امکان ارتباط با مخاطبان بین‌المللی را نداشتند و نمایش آن‌ها در بازار جشنواره فقط جهت راضی کردن مدیران بود. باید به این نکته توجه داشته باشیم که هر نمایش در بازار کن 1000 یورو هزینه دارد. نهادهای رسمی و دولتی 5 تا 10 و گاه 15 فیلم را در بازار نمایش می‌دهند. با این وجود هیچ‌گاه برای حمایت از بخش خصوصی دعوت نمی‌کنند که مثلا زمینه نمایش یک فیلم از آثار عرضه شده در این بخش را فراهم کنند. نه تنها چنین اقدامی صورت نمی‌گیرد بلکه پیشنهادها و حمایت‌های کمتر از این هم از سوی این بخش نمی‌شود. این در حالی است که توقع می‌رود بخش دولتی در جایگاه پدرانه‌اش بنشیند و حمایت کند.»
اطبایی نبود پاویون سینمای ایران را در بازار کن یکی از ضعف‌های جدی دانست و گفت: «تمام سازمان‌های رسمی کشورهای مختلف، حتی کشورهایی که در سال هم یک تولید ندارند، در بازار کن پاویون دارند. در کنار بازار کن و کنار ساحل چادرهایی تعبیه می‌شود، که امکاناتی عالی دارد و دهکده بین‌المللی نامیده می‌شود. اینجا محل حضور سازمان‌های رسمی و ملی کشورهای مختلف است، از کشورهای اروپایی و آمریکایی تا آسیایی که هر یک به نام کشورشان پاویونی برپا می‌کنند. ما یکبار زمانی که مسئولیت بخش بین‌الملل خانه سینما را برعهده داشتم، در بازار کن پاویون داشتیم که همان یکسال، سال اول و آخر حضور ما شد. وجود این پاویون موجب می‌شود، تمام دست‌اندرکاران حرفه‌ای دنیا به آن مراجعه کنند و اطلاعات در مورد سینمای ایران بگیرند،اما جای ما در این بخش خالی است.»
57243