رضا رستمی: غوغایی که پس از اعلام اکران فیلم «خانه پدری» در رسانه‌ها راه افتاده بود، بازهم به هدف خود رسید تا این بار فیلم کیانوش عیاری کارگردان شناخته‌شده ایرانی قربانی شود و راهی به اکران نیابد.
اگرچه امیرحسین علم الهدی دبیر اجرایی گروه هنر و تجربه با نوشته‌ای فاضلانه به پیشواز این اتفاق رفته و اعلام کرده که «تا مهیا شدن شرایط مناسب و درخورشان نمایش این فیلم ارزشمند در سینماهای هنر و تجربه، نمایش این فیلم تا اطلاع ثانوی به تعویق می‌افتد.» اما آن‌هایی که با ادبیات این روزهای حاکم بر سینمای ایران آشنا هستند می‌دانند که معنی و مفهوم این لفاظی ادیبانه توقیف فیلم کیانوش عیاری است.
این بار هم ماجرا مثل دفعات گذشته رقم خورد، اول خبر اکران فیلم منتشر شد و 8 دی به‌عنوان روزی تعیین شد که سینماهای اندک گروه هنر و تجربه در سئانس‌هایی محدود میزبان فیلم عیاری و تماشاگران آن خواهند شد.
اعلام این خبر اما با موضع‌گیری رسانه‌های منتقد دولت همراه شد و پای نمایندگان کمیسیون فرهنگی مجلس هم به ماجرا باز شد. رسانه‌های منتقد از یک‌سو و نمایندگان مجلس از سوی دیگر مخالفت خود را با اکران محدود یکی از بهترین فیلم‌های سال‌های اخیر سینمای ایران اعلام کردند تا فضای پیرامون فیلم عیاری یادآور فضایی شود که پیش‌ازاین برای فیلم‌هایی چون «رستاخیز» ساخته احمدرضا درویش، «عصبانی نیستم» به کارگردانی رضا درمیشیان و «قصه‌ها» کار رخشان بنی اعتماد شکل‌گرفته بود.
مدیران طرح هنر و تجربه که می‌کوشند فضایی برای اکران فیلم‌های هنری و تجربی در فضای فعلی سینمای ایران فراهم کنند، زودتر از موعد اکران فیلم عیاری را در یک سینما آغاز کردند. اقدامی که موافقان دولت از آن به‌عنوان شجاعت مدیران این طرح نام بردند و مخالفان آن را حرکتی خلاف قانون دانستند.
بااین‌حال اما بازهم در برهمان پاشنه چرخید و پس از چند جلسه و رایزنی فشرده، خروجی کار متن فاضلانه علم الهدی بود، متنی که در آن از دبیر اجرایی گروه هنر و تجربه از عیاری به‌عنوان هنرمند ارزشمند سینمای ایران نام‌برده و «خانه پدری» را فیلمی ارزشمند دانسته که باید علاقه‌مندان به تماشای آن تا وقتی دیگر منتظر بمانند، شاید شرایط اکران این فیلم فراهم شود.
این مدیر سینمایی البته به اعلام رسمی مسئولان سینماهای آزادی، خانه هنرمندان و سینما سوره اصفهان مبنی بر عدم نمایش فیلم سینمایی «خانه پدری» هم اشاره‌کرده است. اتفاقی که به گفت او علیرغم قرارداد قانونی نمایش فیلم‌های سینمای هنر و تجربه بدون هیچ محدودیت مضمونی فیلم‌ها در این سینماها رخ‌داده است.
مخالفت سینماهای یادشده با اکران فیلم کیانوش عیاری یادآور اتفاقی است که در دوره مدیریت جواد شمقدری در سینمای ایران رخ داد. زمانی که دبیر فعلی طرح «هنر و تجربه» و تعدادی از همفکران او با حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی همکاری داشتند و این نهاد فرهنگی اعلام کرد که با اکران تعدادی از تولیدات سینمایی ایران در سال 1391 موافق نیست و این فیلم‌ها را در سینماهایی که متعلق به حوزه هنری است اکران نمی‌کند.
«پذیرایی ساده» ساخته مانی حقیقی، «بی‌خود و بی‌جهت» ساخته عبدالرضا کاهانی، «برف روی کاج‌ها» کار پیمان معادی، «من مادر هستم» کار فریدون جیرانی تعدادی از این فیلم‌ها بودند که در سال 91 راه اکران آن‌ها در سینماهای متعلق به حوزه هنری سد شد.
سینماهای حوزه هنری هم حالا به وجود قراردادی که با گروه هنر و تجربه‌دارند اعلام کرده‌اند که فیلم «خانه پدری» را اکران نمی‌کنند.
پرونده اکران «خانه پدری» اگرچه حالا بسته به نظر می‌رسد اما گویا قرار است خانه سینمای ایران که دوران محافظه‌کاری‌اش را سپری می‌کند، از لاک خود بیرون بیاید و در مورد اتفاقاتی که در سینمای ایران و برای اکران فیلم‌ها دارد رخ می‌دهد موضع‌گیری کند.
فرهاد توحیدی رییس هیئت‌مدیره خانه سینما روز گذشته و در اوج رایزنی‌ها برای نمایش فیلم عیاری در گفت‌وگو با ایسنا از برگزاری جلسه اضطراری این تشکل برای حل مشکلات سینمای ایران خبر داد و از دخالت نهادهای خارج از قوه مجریه در امور سینمای ایران گلایه کرد.
او گفته که روز 5 دی جلسه‌ای اضطراری در خانه سینما داشتیم و در روزهای آینده نیز جلسات دیگری با دوستان مختلف و فرهیختگان سینما خواهیم داشت تا با برگزاری این جلسات، راه‌هایی برای برون‌رفت از مشکلاتی بیابیم که در چند ماه اخیر گریبان سینمای ایران را گرفته است.
این فیلمنامه نویس خاطرنشان کرده: «وظیفه صنفی ما ایجاب می‌کند با این موضع‌گیری مخالفت کنیم. چراکه امنیت شغلی ما درگرو این است که تصمیم‌گیری‌ها توسط یک دولت انجام شود، یک مرجع پروانه نمایش صادر کند و اسناد صادره از اعتبار برخوردار باشند اما در شیوه فعلی، امنیت شغلی سینماگران و سرمایه‌گذاری در سینما به خطر می‌افتد.»
حالا باید منتظر ماند و دید که سینمای ایران با معضلی که حالا گریبانش را گرفته چگونه برخورد می‌کند و چه راهکاری برای عبور از این بحران پیدا می‌کند.
5757