ريحانه ياسيني: صنعت ساختمان ايران روزهاي متفاوتي را پشت سرمي گذارد. رکود حاکم برصنعت موجب شده تا نگراني هاي گسترده اي در ميان فعالان اقتصادي ايران شود. در صورتي که صنعت ساختمان طي ماه هاي آينده نيز به همين شکل باقي بماند، بخش مهمي از بدنه صنعتي کشور و حتي اشتغال نيز با آسيب مواجه مي شوند. اميرزاده عضو هيات رئيسه اتحاديه صادرکنندگان خدمات فني و مهندسي و از فعالان صنعت ساختمان اعتقاد دارد رکود بايد با سرعت بيشتري از سر صنعت ساختمان دور شود. از نیمه دوم سال 92، بعد از فشارها و مشکلات ناشی از رکود و تحریم، امید تازه ای در رگ های صنعت کشور جریان گرفت و ذی نفعان هر بخش با نگاه به تغییر دیپلماسی و ادبیات سیاسی دولت، در انتظار روزهای رونق اقتصادی نشستند. این انتظار در روزهای انتهایی سال 93 هنوز به پایان نرسیده و چشم امید فعالان اقتصادی برای رشد و رونق درسال 94 نیز به تدبیرهای سیاسی دولت است.
صنعت ساختمان در سال 93 چه وضعیتی را سپری کرد؟
در سال 93 به دلیل مسائلی که در چند سال گذشته پیش آمده بود، صنعت ساختمان دچار التهاب بود و نمی توانست رونق چندانی داشته باشد. ساخت و سازهای خارج از برنامه زیاد شده بود و بازار مالی کشور کشش جذب سرمایه گذاری نداشت و بازار پر رونقی نبود. ولی در بخش پیمان کاری ظرفیت های پیمان کاری کشوربالا است و می تواند ظرفیت ها را روی صدور خدمات فنی و مهندسی متمرکز کند. در مناطق خاورمیانه و هندوستان فرصت های خوبی است که شرکت های ایرانی بهره وری کنند.
بخش خصوصی توانست از این فرصت ها به خوبی استفاده کند؟
مشکلات بانکی یکی از موانع سر راه است و نمی توان با محدودیت های پیش آمده اوضاع خوبی داشت. کارفرماهای بین المللی اول می خواهند مطمئن شوند ما می توانیم تضمین لازم را بدهیم یا نه. یکی از مشکلات سر راه مان همین است. ولی بعضا در کشور عراق یا معدود کشورهای دیگر، شرکت های ایرانی توانسته اند حضور داشته باشند. الان بیش از 90 شرکت در دنیا بر روی کار هستند.
تنها مشکلات بانکی باعث بی اعتمادی کارفرماهای بین المللی شده یا عوامل دیگری نیز دخیل هستند؟
به هر حال کارفرماها فضای سیاسی یک کشور در دنیا را نیز در نظر می گیرند. برای هموار شدن این راه نیاز است که ما با دنیا روابط با تعامل تری داشته باشیم. تمام دنیا با تصمیم گیری های سیاسی شان توانسته اند شرایط اقتصادی کشورشان را بهبود ببخشند. مثلاً چین یک زمانی نگاه دیگری داشت. در سال 1973 که آقای نیکسون رفت آنجا و چینی ها با آمریکایی ها برنامه های اقتصادی چیدند، توانستند از رشد قابل ملاحظه ای برخوردار شوند. یا هندوستان که در سال 1980 به بعد تصمیم گرفت از اقتصاد سوسیالیست خارج شود و به دنیا وصل شود، توانست که رشدهای اقتصادی خیلی بالایی داشته باشد.امارات یا قطر، این ها هم برنامه های سیاسی شان طوری بود که سرمایه به سمت کشورهایشان سرازیر می شد. با یک تصمیم گیری که کشور امارات کرد، به این ترتیب که به خارجی ها اجازه ساخت و داشتن مسکن دهد، تحول عظیمی در حوزه اقتصادی اش رخ داد. این ها بستگی دارد به اینکه نگاه ما چه باشد و اعتماد واطمینان داخلی ها و بیرونی ها را چه طور جذب کنیم. باید بازار سرمایه گذاری باز شود. اطمینان در فضای اقتصادی خیلی مهم است. برای همین من پیشنهاد هیئت منصفه اقتصادی دادم. برای اینکه در جاهایی که فضای مالی کشور محدود و نیازها زیاد است، ممکن است خطاهایی از کارآفرین یا سرمایه گذار سر بزند. مناسب برخورد کردن و ترس در دل سرمایه گذار ایجاد نکردن، در این شرایط بسیار مهم است.
در یک سال و نیمی که از عمر دولت تدبیر و امید می گذرد، بخش خصوصی در صنعت شما توانسته وضعیت متفاوتی را نسبت به قبل تجربه کند و با دولت تعامل بهتری داشته باشد؟
بله صد در صد. دولت الان جوابگوتر است. آرامش به محیط کار و کارآفرینی برگشته وتوانسته بهبود یابد. ولی بخش های مختلف اقتصاد به هم وصل است. بخش ما و بخش های دیگر اقتصاد اگر بخواهد از التهاب خارج شود و آرامش داشته باشد،. نمی تواند جدا از تصمیم گیری های سیاسی که در مملکت است راه همواری داشته باشد. ضمن اینکه الان هم خیلی امیدواریم دیپلمات های ما بتوانند پای مذاکره به تفاهم خوبی برسند و کل بخش اقتصادی کشور که تحت الشعاع قرار گرفته، از این وضعیت خارج شود.
تمام مشکلات اقتصاد و صنعت مربوط به وضعیت سیاسی است؟ با وجود این مسائل،هر دو حوزه عمومی و خصوصی، نمی توانسته اند مدیریت بهتر و برنامه های کارآمدتری در اقتصاد داخلی داشته باشند؟
تمام مشکلات مربوط به وضعیت سیاسی نیست. من نمی توانم چنین تحلیل هایی ارائه کنم اما تا جایی که می دانم رونق اقتصادی بستگی به فضای سیاسی دارد. اهداف متفاوت است و برای رسیدن به آن ها می توان راه های متفاوتی را برگزید. ما بر اساس آرمان هایی که داریم می خواهیم پیش رویم یا واقعیت های بین المللی را بپذیریم؟ اگر واقعیت های بین المللی را لحاظ کنیم، وضعیت بهتری خواهیم داشت.
روزهای پیش روی صنعت خودتان را در سال 94 چطور پیش بینی می کنید؟
من آینده صنایع مرتبط با ساختمان را خیلی خوب نمی بینم. چرا که یکدفعه در برنامه های ساخت مسکن وسیع عمل کردیم. اگر همه صاحب مسکن شوند، اوضاع از رشد طبیعی و تدریجی خارج می شود. یک دفعه نیاز و تقاضا کم می شود و اثرات منفی روی بازار می گذارد. در صورتی که سرمایه گذاری های عظیم جذب شود، می توانیم آینده بهتری داشته باشیم.
3535