آنچه در فایل صوتی ابتدای مطلب می شنوید، سخنان استاد فاطمی نیا درباره شب قدر و اسرار آن است.
شب نوزدهم رمضان، شب اندازهگیری و بررسی امور سال آینده است؛ شب بیست و یکم، شب ثبت و ضبط امور انسانها است و شب بیست و سوم نیز بر طبق روایات، شب امضاء ولی الله الاعظم است. در شب قدر درخواست ما از پروردگارمان دو چیز است؛ یکی ترمیم نسبت به گذشته و دیگری ترسیم امور آینده.
ستاریّت و غفاریّت خداوند در برابر گناهان ما
همه ما در سال گذشته گناه ها و خطاهایی مرتکب شده ایم؛ حالا اگر انسان بخواهد بهترین ترمیم شامل حالش شود، تنها راهش پناه بردن به غفاریّت خداوند است. خداوند، هم مقام ستاریّت دارد و هم مقام غفاریّت. مقام غفاریّت خداوند علّت پدید آمدن ستاریّت خاصّ خداوند است. در ستاریّت مطلق خداوند گفته میشود که خدا ستّارالعیوب است و در برابر گناهان، ما را رسوا و مفتضح نمی کند. این نوع ستاریّت متفاوت با ستاریّت ناشی از غفاریّت خداوند است.
غفاریّت خداوند سه گونه ستاریّت را به دنبال دارد؛ اوّل آنکه وقتی خداوند ما را می آمرزد، نمی گذارد تبعات گناه دامنگیر ما شود. تبعات گناه ما همان جهنم و عقوبت الهی است. در این قسم از ستاریّت خاصّ الهی، خداوند نمیگذارد تبعات معصیت دامنگیر فرد عاصی و گناهکار شده و پس از مرگ معذّب شود.
اگر کسی مرتکب گناه و خطا شود، تمام موجوداتی که در ربط با او بوده اند، چه فرشتگان رقیب و عتید و چه زمین و زمان و حتّی اعضا و جوارح وی از گناه او مطلع میشوند؛ لذا در قرآن آمده است: «يَوْمَ تَشْهَدُ عَلَيْهِمْ أَلْسِنَتُهُمْ وَ أَيْديهِمْ وَ أَرْجُلُهُمْ بِما كانُوا يَعْمَلُونَ». روز قیامت دست و پا و زبان ایشان، علیه آنها به کارهایی که کرده اند گواهی میدهند؛ زیرا از اعمال او مطلع هستند. قسم دوم از ستاریّت ناشی از غفاریّت آن است که خداوند به موجوداتی که از این معصیت آگاه هستند، می فرماید دیگر علیه او گواهی ندهید.
درخواست برای پاک شدن گناهان
ولی ما امشب از خدا چیز دیگری می خواهیم و آن اینکه نه تنها این گناهان به ما زیان نرساند و این شاهدان علیه ما شهادت ندهند، بلکه از خدا می خواهیم که این معصیت ها را امحاء کند. سخن امشب ما با خدا این است؛ خدایا! امشب مرا پاک کن و این پلیدی ها را از وجود من دور ساز و مرا تطهیر کن! این، نوع سوم از ستاریّت ناشی از غفاریّت است که نوع کامل و اتمّ آن است.
در صحیحه معاویه بنعمار، امام صادق(صلواتاللهعلیه) می فرمایند: «إِذَا تَابَ الْعَبْدُ الْمُؤْمِنُ تَوْبَةً نَصُوحاً أَحَبَّهُ اللَّهُ فَسَتَرَ عَلَيْهِ فِي الدُّنْيَا وَ الْآخِرَةِ»؛ هنگامی که بنده مؤمن خالصانه توبه کرد، اوّلین اثرش این است که مورد محبّت خدا قرار میگیرد و خداوند ستاریّت خود را در دنیا و آخرت شامل حال او می کند. «قُلْتُ وَ كَيْفَ يَسْتُرُ عَلَيْهِ»؛ عرض کردم چگونه؟ حضرت فرمود خداوند ابتدا خطاب به رقیب و عتید میکند که عیوب او را فراموش کنید! سپس به اعضا و جوارح میگوید شما هم فراموش کنید! پس از آن به زمین نیز می گوید آنچه که بر روی تو معصیت کرد را فراموش کن! «فَيَلْقَى اللَّهَ حِينَ يَلْقَاهُ وَ لَيْسَ شَيْءٌ يَشْهَدُ عَلَيْهِ بِشَيْءٍ مِنَ الذُّنُوبِ». چنین بنده ای روز قیامت وقتی خدا را ملاقات می کند، هیچ موجودی علیه او شهادت نمی دهد!
استغفار و پناه بردن به مقام غفّاریت خداوند
وقتی می گویی «أَسْتَغْفِرُ اللَّهَ رَبِّي وَ أَتُوبُ إِلَيْه» و استغفار می کنی، به مقام غفاریّت خداوند پناه می بری. ما امشب از خدا بهترین ترمیم را طلب می کنیم؛ یعنی می گوییم خدایا، این معاصی را از من جدا کن و مرا تطهیر و پاک کن! به شاهدان معصیت من نیز بگو یادتان برود که این بنده چه کار کرده است! هیچکس نتوانسته این مقامات الهیّه را ادراک کند که «غافرالذنب» و «رحمه للعالمین» بودنِ خداوند به چه معنا است. نه مقام رحمت او را کسی درک کرده است و نه مقام مغفرت او را. حتّی نیازی نیست که بگوییم «أَسْتَغْفِرُ اللَّه»؛ همین که خدا ببیند ما در دلمان پشیمان و خجالت زده هستیم، رحمت و غفران خود را شامل حال ما می کند.
خداوند نمیخواهد کسی را رسوا کند
حضرت موسی(علیه السلام) در راه طور سینا بود. در بین راه کسی شروع کرد پیش او التماس کردن و گفت من گناه بدی کرده ام؛ از خدا بخواه که از من بگذرد. سپس گناهی که مرتکب شده بود را به حضرت موسی گفت. حضرت موسی به خداوند گفت این بنده از تو پوزش میطلبد؛ او را مشمول رحمت و مغفرتت قرار بده! خطاب رسید که من او را بخشیدم؛ ولی به او بگو که من از تو یک گلایه دارم! چرا این مطلب را به تو گفت که تو مطلع شوی و هر وقت تو را ببیند، از تو خجالت بکشد؟! من نمیخواهم بنده من از کسی خجالت بکشد.
از گناه پشیمان شو، خدا تو را می بخشد
در وسائل الشیعه ابان بنتغلب از امام صادق(علیهالسلام) نقل میکند: «سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ يَقُولُ مَا مِنْ عَبْدٍ أَذْنَبَ ذَنْباً فَنَدِمَ عَلَيْهِ إِلَّا غَفَرَ اللَّهُ لَهُ قَبْلَ أَنْ يَسْتَغْفِرَ». هیچ بندهای نیست که گناهی کرده باشد و بعد پشیمان شده باشد، مگر اینکه خدا او را قبل از آنکه بگوید «أَسْتَغْفِرُ اللَّهَ رَبِّي وَ أَتُوبُ إِلَيْه»، میآمرزد. ما پروردگارمان را نشناخته ایم!
/6262