وی ضمن انتقاد از منتقدان داخلی توافق هسته ای ایران با شش قدرت جهانی، گفت که آنها در حال ارتکاب اشتباه هستند. وی با اذعان به اینکه واشنگتن به نظر به دنبال فاصله گرفتن از گذشته است، گفت که این رویکرد باید در عمل ثابت شود و اجرا توافق هسته ای گامی بزرگ در این راه است. این مصاحبه که در روز بیست و هشتم جولای در دفتر تهران آیت الله رفسنجانی صورت گرفت، نخستین گفتگویی است که او با یک رسانه خارجی از زمان حصول برنامه اقدام مشترک جامع انجام داده است.
رفسنجانی که روحانی ارشد و رئیس جمهور دو دوره ی ایران است، در رابطه با بحران های منطقه ای از جمله روابط وخیم تهران با ریاض نیز سخن گفت. وی با بیان آنکه «ایران ذاتا مسئله ای با عربستان سعودی و کشورهای عرب دیگر ندارد» به تعامل ایران و عربستان پس از جنگ 1980 تا 88 ایران-عراق باوجود حمایت ریاض از صدام حسین اشاره کرد.
رفسنجانی تاکید کرد که همکاری با عربستان سعودی و دیگر دولت های منطقه ای «اولویتی در قانون اساسی» است. لازم به ذکر است که رفسنجانی در دهه 1990 همراه با حسن روحانی دبیر وقت شورای عالی امنیت ملی ایران، مذاکرات مهمی را با ریاض هدایت می کرد که که سرآغاز هماهنگی امنیتی مهمی شد.
در این مصاحبه، رفسنجانی به دستور امام خمینی، بنیاگذار جمهوری اسلامی، برای ترمیم روابط با ریاض پس از {ماجرای} کشتار صدها تن از زوار ایرانی در مکه در سال 1987 اشاره کرد که به نظر اشاره ای به امکان عادی سازی روابط منطقه با «حرکتی سریع» بود.
او همچنین آشکار ساخت که ملک عبدالله پادشاه فقید سعودی پیش از مرگ، او را در چندین نوبت برای حضور در مراسم حج تحت فشار گذاشته بود.
برغم آنکه شورای نگهبان رفسنجانی را در انتخابات ریاست جمهوری سال 2013 ،که منجر به پیروزی روحانی شد، رد صلاحیت کرد، او همچنان مصمم است. رفسنجانی اخیرا بابت اعلام کاندیداتوری در انتخابات آینده مجلس خبرگان، در صدر اخبار بوده است.
متن کامل و اصلی مصاحبه المانیتور با رفسنجانی در زیر می آید:
المانیتور: با توجه به توافق هسته‌ای ایران با غرب، دورنمای همکاری های سیاسی ایران با آمریکا را چگونه ارزیابی می‌فرمایید؟
بسم الله الرحمن الرحیم. طبعاً راه آمریکا و ایران به همواری راهی که بقیه کشورهای غربی دارند، نیست. به خاطر اینکه از پیش از انقلاب تاکنون در ایران این تصور بوده که آمریکا پشت همه صحنه‌های مزاحمت و مانع تراشی‌های علیه ایران هست. ولی به نظر می‌رسد که آمریکایی‌ها می‌خواهند یک مقدار از گذشته فاصله بگیرند که باید این موضوع اثبات شود.
المانیتور: آیا آنچه اکنون در مورد فاصله گرفتن آمریکا از گذشته عنوان کردید، در مذاکرات هم وجود داشت؟
در مسائل هسته‌ای هم تا به حال نسبتاً خوب عمل کرده‌اند و الان هم می‌بینیم که مسؤولان اجرایی آنها که از حزب دمکرات هستند، با جمهوری‌خواهان درگیر هستند و هم وزیر خارجه، هم رئیس جمهور و هم افراد دیگر خیلی صریح مواضعشان را اعلام می‌کنند. من هم همیشه نظرم و حرف اساسی‌ام این بود که امریکا باید به نحوی گذشته را جبران و ذهن مردم ایران را پاک کند. ممکن است تا الان که یک قسمت از سیاست‌های آمریکا برای حل مسأله هسته‌ای مثبت بود، اثر گذاشته باشد و اگر بقیه راه در پرونده هسته‌ای به نتیجه خوبی برسد، بیشتر جلو می‌آیند.
المانیتور: به نظرتان، روابط ایران با عربستان و منطقه پس از توافق چگونه خواهد بود؟
ما که ذاتاً با عربستان و مجموعه کشورهای عربی مسئله‌ای نداریم. چون آنها کشورهای اسلامی هستند که همکاری با آنها اولویت قانون اساسی ماست. حتی در جنگ تحمیلی عراق علیه ایران که آن گونه از صدام حمایت می‌کردند، وقتی بعد از جنگ به سیاست تنش‌زدایی ایران جواب دادند و برای همکاری پا پیش گذاشتند، اختلافات ما خیلی زود رفع شد. در میان حوادث اختلاف انگیز کشتار مکه را داشتیم که دیدید به دستور امام حل شد. برای اینکه ذات قضیه این گونه نیست که تباین باشد.
المانیتور: اکنون، مشکل کار کجاست، یعنی تنش ها از کجا نشات می گیرد؟
حوادثی که اخیراً در منطقه هست، یعنی اتفاقات سوریه، عراق، یمن و بحرین جزو مسائلی است که فاصله انداخته است. قاعدتاً اگر دولت ایران و آنها تصمیم بگیرند که با هم کار کنند، سخت نیست و مثل گذشته می‌شود. می‌توان در یک حرکت سریع، آن هم برای مصالح جهان اسلام وضع را به صورت عادی درآورد. من این را عملی می‌دانم. البته باید ببینیم که این حوادث به کجا می‌انجامد که این خیلی مهم است.
المانیتور: آیا از شما برای سفر به حج دعوت کرده بودند؟
ملک عبدالله اواخر حیاتشان دو، سه بار فشار آورد که من ماه رمضان را برای مراسم حج آنجا باشم.
المانیتور: پس از ملک عبدالله چطور؟ آیا ملک سلمان دعوتی از شما برای سفر حج بعمل آورده است؟
این گروه جدید که آمدند چیزی از من نخواستند. طبیعی است که نخواهند. چون الان شرایطی نیست که بتوانم بپذیرم و به آنجا بروم.
المانیتور: در داخل عده‌ای توافق را عقب نشینی ایران عنوان کرده اند، نظرتان در این باره چیست؟
در مورد خودمان، من فکر می‌کنم کسانی که مخالفت می‌کنند، اشتباه می‌کنند. هیچ عقب نشینی نبوده و ما جایگاه خودمان را حفظ کردیم و همه نیازهای زیربنایی هسته‌ای که تا به حال داشتیم، محفوظ می‌ماند. مسئله تحقیقات جدّی گرفته می‌شود که این مهم است. حتی اگر این بحث‌ها هم نبود، مدتی احتیاج به تحقیقات داشتیم. چون با سبکی که الان با ابزار ابتدایی غنی سازی می‌کنیم، نمی‌تواند جواب نیازهای انبوه را بدهد. الان ما می‌توانیم مثلاً به شماره 6و 7برسیم که ده، پانزده برابر این محصول می‌دهد و احتیاج به مواد اولیه زیادی داریم. اگر ما بخواهیم 4 یا 5 نیروگاه هسته‌ای داشته باشیم و سوخت آن را خودمان تهیه کنیم، باید در تولید خیلی قوی باشیم.
172929