بدنبال تصمیم دولت مجارستان مبنی بر اعلام وضعیت فوق العاده در مرزهای جنوبی خود با صربستان، راه برای اعزام نیروهای نظامی و مقابله با ورود پناهجویان هموار شده است. مجارستان در روزهای اخیر مرزهای خود با صربستان را بست و اعلام کرد از این پس هر پناهجویی که بدون مجوز قانونی وارد خاک این کشور شود دستگیر و مجازات آن سه سال حبس خواهد بود. تاکنون حدود 200 هزار پناهجو در سالجاری میلادی وارد مجارستان شدند. مجارستان همچنین اقدام به حصار کشی در 175 کیلومتر مرز خود با صربستان جهت برخورد با ورود سیل پناهجویان کرده است.
نخست وزیر مجارستان اعلام کرد دولت برای جلوگیری از ورود مهاجران غیرقانونی به کشور اجرای طرح ایجاد حصار امنیتی در مرزهای مشترک با کرواسی را آغاز کرده است. در این طرح فوری قرار است در 41 کیلومتر از مرزهای مشترک مجارستان با کرواسی که رودخانه دراو (شاخه رود دانوب) جریان ندارد، سیم خاردار کشیده شود. در حال حاضر صدها تن از نیروهای ارتش و پلیس مجارستان در مرزهای این کشور با کرواسی مستقر شدهاند تا از بیشتر ورود مهاجران غیرقانونی جلوگیری کنند.
به گفته نخست وزیر مجارستان قرار است همان تدابیری که در مرزهای خود با صربستان به اجرا گذاشتهایم در مرزها مشترک با کرواسی نیز اتخاذ کنیم. ششصد سرباز و مامور پلیس برای ایجاد حصار امنیتی در مرز با کرواسی تلاش میکنند و قرار است پانصد نفر دیگر نیز به آنها اضافه شوند. طبق جدیدترین آماری که مقامات مجارستان منتشر کردند از ابتدای سال کنونی میلادی نزدیک به یکصد و نود و دو هزار مهاجر وارد مجارستان شدهاند. وزیر امور خارجه مجارستان نیز تاکید کرده است با توجه به این که قاچاقچیهای انسان احتمالا به علت وجود سیم خاردار در مرز میان صربستان و مجارستان مسیر خود را تغییر میدهند درنتیجه، کشیدن سیم خاردار میان مجارستان و رومانی اقدامی ضروری بود.
نیروهای پلیس مجارستان در روزهای اخیر از گاز اشک آور، باتوم و ماشینهای آب پاش علیه آوارگان استفاده کرده است. نیروهای پلیس به شدت از زور و خشونت علیه آوارگان استفاده نموده و مدعی اند کشور خود را از حضور آوارگان در امان میدارند. مجارستان مدعی است از مرزهای مجارستان و اتحادیه اروپا دفاع میکند و به قوانین احترام می گذارد.
به گفته ارن سایمون سخنگوی کمیساریای عالی آوارگان سازمان ملل متحد مقامات مجارستان که مدتها تلاش کردند جلو انتقال مهاجران را از طریق کشورشان بگیرند، از این پس برخی از مهاجران را به طور مستقیم از مرزها صربستان تا مرزهای اتریش منتقل میکنند. مقامات اتریش در حال حاضر بر روی مهاجرانی که از مجارستان وارد این کشور میشوند، کنترلهای شدیدی اعمال نمیکنند. این کشور آمادگی خود را برای پذیرش هزاران پناهجو و آواره که در مجارستان بلاتکلیف هستند و انتقال سریع و بدون تشریفات مهاجران در مجارستان به طرف مرزهای اتریش که تحت نظارت کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل متحد است، را اعلام داشته است.
وزارت امور خارجه رومانی نیز از تصمیم بوداپست برای کشیدن دیواری از سیم خاردار در مرز مشترک میان دو کشور برای جلوگیری از ورود مهاجران انتقاد کرده و این تصمیم را مغایر با روح اروپایی دانست. پیش از این، مجارستان برای جلوگیری از ورود مهاجران به خاک خود، دیواری از سیم خاردار را در مرز مشترکش با صربستان کشیده بود. به اعتقاد رومانی، اقدام مجارستان برای کشیدن سیم خاردار میان دو کشور عضو اتحادیه اروپا که شرکای راهبردی به حساب میآیند، از دیدگاه سیاسی، صحیح نیست. نخست وزیر رومانی در پیام خود در صفحه فیس بوک از خشم خود به عنوان شهروند اتحادیه اروپا نسبت به ذهنیت و نگرش برخی مسئولان بلند پایه مجارستان خبر میدهد. ذهنیت و نگرشی که به گفته وی، اروپا صرفا در سالهای 1930 تا 1940 شاهد آنها بوده است. به گفته نخست وزیر رومانی سیم خاردار، قوانین خصمانه، زندان و خشونت مشکلی را حل نمیکند اما این مسئله را نشان میدهد که در مجارستان، برخی تصمیم گیرندگان سیاسی وجود دارند که از تصمیم گیرندگان در سوریه، لیبی یا دیگر کشورهایی که آوارگان در حال فرار از آنها هستند، بهتر نیستند». وزارت خارجه رومانی نیز سفیر مجارستان در این کشور را برای ابلاغ مخالفت کشورش برای ساخت این دیوار احضار کرده است.
یاگلاند دبیر کل شورای اروپا نیز اعلام کرد به زودی از نخست وزیر مجارستان درخصوص قوانین جدیدی که کشورش برای ریشه کن کردن موج مهاجران تصویب کرده است، توضیح خواهد خواست. «من امروز در نامهای به نخست وزیر مجارستان از او نسخه نهایی متون قانونی را که در شرایط بحران مهاجران تصویب شده است، درخواست میکنم تا بررسی کنم آیا این تدابیر با کنوانسیون اروپایی حقوق بشر سازگار است یا خیر». این مقام اروپایی به ویژه از اصلاحاتی که به دولت بوداپست امکان میدهد به دلایل مهاجرت گسترده وضع بحران اعلام کند، ابراز نگرانی کرد. به گفته وی از مجارستان تضمینهایی را درخواست خواهم کرد که براساس آن در صورتی که وضع بحران برقرار شود، مجارستان به رعایت تعهدات خود براساس کنوانسیون اروپایی حقوق بشر، پایبند باقی بماند. براساس ماده 15 کنوانسیون اروپایی حقوق بشر، یک کشور میتواند برخی از حقوق پیش بینی شده در این کنوانسیون را ملغی اعلام کند اما در آن هنگام باید این مسئله را به دبیر کل اعلام کند.
بان کی مون دبیر کل سازمان ملل نیز با رفتار پلیس مجارستان مخالفت و این رفتار پلیس را وحشیانه و غیراروپایی توصیف کرد. وی که از دیدن تصاویر رفتار مقامات مجاری با پناهجویان تکان خورده است از مسئولان این کشور خواستار رفتاری انساندوستانه در قبال آوارگان شد. به اعتقاد او «همه کشورها مشکلاتی داخلی دارند اما رهبران دولتی باید نسبت به انسانهایی که از جنگ گریخته و نیاز به حمایت دارند، عطوفت به خرج دهند».
کمیسر عالی پناهجویان سازمان ملل نیز برخورد خشونت آمیز مسئولان دولت مجارستان با پناهجویان را تکان دهنده خواند و آن را محکوم کرد. به اعتقاد کمیسر، اینگونه برخوردهای غیرقانونی و مغایر با قوانین بینالمللی حقوق بشر و پناهندگان است. اقدامات اخیر دولت مجارستان از جمله این قانون را که به تصویب رسیده تخلف کامل از قوانین مربوط به حقوق پناهندگان دانسته و گفته است پناهجویی مهاجرانی که برای رسیدن به کشورهای اروپایی جان خود را به خطر انداختهاند یک جرم نیست.
مونسترات ویکاس هماهنک کننده کمیساریای عالی آوارگان سازمان ملل در اروپای مرکزی نیز تاکید کرده است اندوهبار است که کودکان و مردانی را میبینیم که به شدت زخمی و از خانوادههای خود جدا شدهاند. ما فکر میکنیم میشد مانع از بروز این خشونتها شد. در حال حاضر شمار زیادی از آوارگان رهسپار کرواسی شده و از میدانهای مینی که از نتایج جنگ بالکان است عبور کردهاند». نخست وزیر کرواسی متعهد شد که به آوارگان اجازه میدهد آنان از کرواسی به آلمان و شمال اروپا بروند. وی با انتقاد از سیاستهای مجارستان تاکید کرد کرواسی پذیرای آوارگان از هر دین و نژادی است. کراوسی در روزهای اخیر از رفتار خشونت آمیز پلیس مجارستان با آوارگان به شدت انتقاد کرده است.
اما وزیر امور خارجه مجارستان هرگونه توافق با کرواسی را در خصوص عبور مهاجران رد کرده و زاگرب را به تشویق مهاجران به عبور غیرقانونی از مرز بین دو کشور متهم کرده بود. به گفته وی نیروهای پلیس اعلام میکنند توافقی با وزارت کشور مجارستان وجود دارد اما این حرف اشتباه است، ما هرگز چنین توافقی منعقد نکردهایم. وزیر خارجه کرواسی اعلام داشته است مجارستان با کرواسی به توافق رسیده است که به مهاجران «آسیب پذیر» اجازه ورود به خاک خود را بدهد. کرواسی و مجارستان موافقت کردند به گروههایی از مهاجران آسیب پذیر اجازه دهند وارد مجارستان شوند».
در حالی که دولت مجارستان مدعی شده است مقامات یونانی تدابیر کافی را برای جلوگیری از موج ورود پناهجویان و مهاجران به اروپا اتخاذ نکردهاند، سخنگوی وزارت خارجه یونان نیز موضع مجارستان در خصوص بحران پناهجویان را به شدت محکوم و «غیرقابل قبول» خوانده است. وی تاکید کرده است ما نمیتوانیم هذیانگویاییهای مقامات رسمی مجارستان را در قبال کشورمان و همچنین رفتار، به گفته دبیر کل سازمان ملل متحد، غیرقابل قبول نیروهای امنیتی مجارستان در برابر پناهجویان و حتی نوزادان را درک کنیم. توسل به خشونت، گشت زنی با مسلسل و راندن بیگناهان قربانی جنگ به میدان مین منطقه بالکان رفتار قابل قبولی برای یک کشور عضو اتحادیه اروپا نیست. هیچ کشوری نمیتواند به تنهایی با این بحران بیسابقه پناهجویان مقابله کند و یونان هر چه در توان داشته، انجام داده است.
4949