البته به همان اندازه ميتواند نتايج نامعلومي نيز به بار آورد. شركتهاي هواپيمايي ايران پس از اجراي برجام فرصتي يافتهاند تا با تعامل مستقيم با بازارهاي جهاني نياز خود را براي تامين و نگهداري هواپيماهاي مسافرتي تامين كنند، ايرلاينهايي كه هريك بنا به دلايلي متفاوت در سالهاي قبل چه در تامين منابع مالي و چه در يافتن هواپيماهاي مورد نياز مشكلاتي جدي داشتند و حالا زماني براي جبران يافتهاند.
اين فضا براي شركتهاي بزرگ خارجي نيز ظرفيتي بزرگ به حساب ميآيد. كشوري كه رسما اعلام كرده تا ١٠ سال آينده به ٥٠٠ هواپيماي مسافرتي احتياج خواهد داشت براي شركتهاي بزرگي مانند ايرباس و بويينگ كه با خطر اخراج كاركنانشان به دليل مسائل اقتصادي رو به رو هستند قطعا فرصتي مهم و جدي به حساب ميآيد و شايد به همين دليل است كه وقتي برجام اجرايي شد خيلي زود دعوا بر سر چگونگي استفاده از اين بازار مهم آغاز شد.
هرچند در اين بين ايرباس با توجه به نزديكي بيشتر اقتصاد اروپا با ايران توانست گوي رقابت را از رقيب سنتي خود بويينگ بربايد اما نياز ايران به تنوع بخشيدن به ناوگان خود، مسوولان بويينگ را متقاعد كرد سختيهاي لازم براي دريافت مجوز فروش هواپيما به ايران به جان بخرند و در ايران راه با دستي پر به تهران بيايند. هرچند در طول هفتههاي گذشته صحبت از صدور يا عدم صدور مجوز فروش هواپيما به ايران، حضور بويينگ در آسمان كشور را با اما و اگرهايي جدي رو به رو كرده اما صرف ورود آنها به ايران ميتواند نشاندهنده چراغ سبزي براي توافقاتي باشد كه لزوما تمام آنها به فروش هواپيما مربوط نميشود.
با توجه به اينكه در سالهاي قبل از انقلاب بخش قابل توجهي از ناوگان ايران با هواپيماهاي اين غول امريكايي شكل گرفته بود هنوز نيز بخشي از ناوگان كشور در اختيار اين هواپيماهاست و البته بخشي از هواپيماهاي زمينگيري كه تعداد آنها از ١٠٠ فروند نيز گذشته مربوط به ساختههاي شركت بويينگ ميشود.
از اين رو و با توجه محدوديتهاي مالي پيش روي ايرلاينهاي ايراني در واردات تعداد بالاي هواپيماهاي نو به ايران، شايد بتوان روي تعمير، نگهداري و ايجاد امكان دوباره براي پريدن هواپيماهاي بويينگ زمينگير ايران در جريان اين مذاكرات اميد داشت، موضوعي كه معاون بازرگاني ايران اير نيز به آن اشاره كرده و درباره مذاكرات امريكاييها با ايرلاينهاي ايراني گفته است به موازات مذاكرات فروش هواپيما، مباحث جدي درباره لزوم پشتيباني از ناوگان موجود مطرح شد و به نظر ميرسد، فعالسازي ناوگان فعلي با دريافت لجستيك لازم از بويينگ، به عنوان بخش ملموس مذاكرات، سريعتر از فرآيند فروش منتج به نتيجه شود.
هرچند هم مسوولان ايراني و هم سفيران بويينگ از مقدماتي بودن گفتوگوهاي مطرح شده در اين زمينه سخن گفته و اعلام كردهاند رسيدن به هرگونه توافق دو جانبه نياز به مذاكرات گسترده دارد اما به نظر ميرسد استفاده از توان بويينگ براي سرپا كردن بخشي از ناوگان كشور ميتواند يكي از مهمترين اهداف اقتصادي مدنظر كشور در طول اين ماهها باشد، موضوعي كه هم به ايرلاينهاي ايراني اجازه ميدهد منابع مالي خود را براي استفاده مناسب از فضاي پسا برجام آماده كنند و هم توان ناوگان كشور را بازگرداندن بخشي از ٤٠ درصد ناوگان زمينگير كشور افزايش ميدهد.
22435