عادل الجبیر وزیر خارجه عصبانی وعجول عربستان گفت درخواست ایران برای سازماندهی تظاهرات در مراسم حج موجب آشوب می شود.
پیش از این واکنش عربستان، علی جنتی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی ایران در پاسخ به پرسش خبرنگاران گفت با توجه به نوع برخورد و گفتار مقامهای عربستان و بهگفته او ایجاد موانع و کارشکنیها، عملا انجام حج برای زائران ایرانی امکانپذیر نیست.
جمهوری اسلامی ایران زیر دست و پارفتن و کشته شدن بیش از ۴۶۰ زائر ایرانی را در مراسم حج سال گذشته نتیجه سوءمدیریت عربستان توصیف کرده است. در زمستان گذشته، به دنبال حمله عناصر علاقمند به منافع شخصی و باندی به اماکن دیپلماتیک عربستان در تهران و مشهد، ریاض روابط خود را با ایران قطع کرد. مهاجمان به اعدام نِمِر شیخ نِمِر روحانی بلندپایه شیعه عربستان اعتراض داشتند.
به ظن نگارنده، در شرایطی که عربستان روابط خود با ایران را قطع کرده و مکرر و متوالیا و متناوبا مقامات و علمای این کشور علیه ایران سخن می گویند و با امعان نظر به نوع وشیوه مواجهه مقامات ریاض در ارتباط با قتل عام منا و تجاوز پلیس عربستان به دو جوان ایرانی، پیگیری موضوع اعزام زائران ایرانی به مکه جهت انجام مناسک حج تمتع پیش رو از هیچ حکمتی برخوردار نبوده و هیچ مصلحتی هم در آن قابل دریافت نیست. فلذا این شیوه پیگیری دراین زمان نامناسب اساساً موجب حفظ عزت ایران و ایرانی نمیشود و چه بسا ذلتی را منجر شود که جبران مافاتش نامیسر و بسیار پرهزینه باشد.
به نظر میرسد اگر دولت تدبیر و امید انجام حج تمتع ایرانیان را به پس از برقراری مجدد روابط سیاسی ایران و عربستان و شروع فعالیت سفارتخانه های دو کشور درپايتختهاي یکدیگر موکول کند، بهترین تصمیم در این زمینه خواهد بود. البته برقراري مجدد روابط فیمابین هم مقتضیات و آداب خاص خود را دارد که در شرایط موجود منطقه و تنشهای موجود نهان و آشکار با پيچيدگيهاي فراوانی مواجه است که آشتی تهران-رياض را زمانبر خواهد نمود.