محمدهیراد حاتمی: پس از پایان جنگ تحمیلی و از زمان تهیه نخستین برنامه توسعه تاکنون که نحوه اجرای برنامه پنجم مشخص نیست، بحث هدفمند کردن یارانه‌ها در برنامه‌های توسعه کشور گنجانده شده، اما بدون هیچ اقدامی به بعد موکول شده است.رییس دولت هشتم هم با وجود علاقه به اجرای هدفمند کردن یارانه ها هرگز به قطعیت نرسید و حذف یارانه را تا همیشه به سالی دیگر حواله داد.
رییس جمهوری کنونی ایران بر خلاف روسای جمهوری پیش از خود به تیم اقتصادی خود اعتماد کرده است و به نوسان آونگ تردید بر سر اجرای چنین اقدام آینده سازی چشم بست و به جای شانه خالی کردن از اجرای آن، عمل کرد. لایحه پیشنهادی خود را آماده کرد به مجلس فرستاد و با وجود گمانه زنی هایی که مبنی بر عدم تصویب آن درمجلس وجود داشت، نمایندگان مردم مهر تایید بر سناریوی پیشنهادی رییس جمهوری زدند تا اختلاف نظر دولت و مجلس بر سر اجرای این طرح به کلی فاز دیگری پیدا کند. دیگر اختلاف بر سر اجرای طرح نبود و آنچه نزاع میان قوه مجریه و مقننه را تشدید می کرد حواشی اجرای طرح هدفمند کردن یارانه ها بود.
در آن سوی میدان منتقدان سر سخت اجرای طرح هدفمند کردن یارانه ها نیز نقطه مشترک نقد خود را در برجستگی تبعات تورم پس از اجرای چنین طرحی متمرکز کردند. مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی که ریاست آن بر عهده احمد توکلی نماینده اصولگرای منتقد دولت است در خلال بررسی لایحه بودجه 89 در صحن مجلس ، پیش بینی رسمی خود درباره عواقب تورمی اجرای قانون یارانه ها در سال آینده را منتشر کرد: «تحقیقات این مرکز نشان می دهد که اجرای قانون هدفمند کردن یارانه ها بر اساس رویکرد مورد نظر لایحه بودجه سال 1389(با درآمد 40 هزار میلیارد تومانی) تورمی حدود 68 درصد را به تورم موجود کشور اضافه خواهد کرد و قیمت حامل های انرژی طی یک سال تقریبا در سطح قیمت فوب خلیج فارس قرار می گیرد که نگرانی هایی را از اجرای لایحه به وجود آورده است.»
گزارش احمد توکلی دیری نپایید که با واکنش جدی اصلی ترین شاگرد ایده پرداز اجرای هدفمند کردن یارانه ها و وزیر کنونی اقتصاد مواجه شد. شمس الدین حسینی که علاوه بر وزارت اقتصاد سخنگوی همین بخش از دولت نیز به حساب می آید مدل احمد توکلی را دم دستی دانست تا نمایان سازد دولت رعب و وحشتی از تورم بر سر اجرای هدفمند کردن یارانه ها را هم ندارد: « تورم هدفمند کردن یارانه ها خیلی پایین تر از این اعداد و ارقام است و پیش بینی مرکز پژوهش های مجلس در این زمینه مورد قبول نیست. مدل هایی که برخی مراکز و دستگاه ها برای این نوع پیش بینی ها استفاده کرده اند، مدل های بسیار دم دستی و قدیمی است، به گونه ای که سال ها است این مدل ها برای این گونه پیش بینی های اقتصادی مورد استفاده قرار نمی گیرد و حتی برخی از آنها نیز اصلاح شده است . »
گفته های آقای وزیر حکایت از آن داشت که یکی از اصلی ترین برگ برنده های منتقدان را هم نادیده خواهد گرفت و قاعدتا بر اساس ذهن مجریان آن تبعات ناشی از اجرای هدفمند کردن یارانه ها بر تورم هم در نظر گرفته شده است. هنوز طرح هدفمند کردن یارانه ها به شکل رسمی به اجرا در نیامده است اما کافی است تیتر خبرهای روز را دنبال کنید. به تیترهای کثیری برخورد خواهید کرد که دلالت بر افزایش قیمت خواهد داشت. از افزایش 550 تومانی قیمت جوجه یک روزه و برآورد افزایش حداکثر 5 برابری قیمت گاز در سال 89 توسط وزیر نفت تا گران شدن شیر یارانه ای که بی سر و صدا صورت پذیرفت اما به داستانی پر سر و صدا تبدیل شد.
به نظر می رسد منتقدان اجرای طرح هدفمند کردن یارانه ها اگر سرخوشند که دولت با نظاره چنین صحنه هایی که حکایت از تورم دارد از بزرگترین تصمیم ایران طی 31 سال اخیر پس از پذیرش قطعنامه 598 سر باز می زند سخت در اشتباه باشند. آنان اگر کمی به حافظه تاریخی خود رجوع کنند شاید به طور کامل تردید خود را مبنی بر عدم اجرای طرح هدفمند کردن یارانه ها توسط دولت را از دست بدهند. استدلالی که سه سال پیش در رابطه با طرح سهمیه بندی بنزین وجود داشت و بسیاری بر این باور بودند که دولت نهم چنین اقدامی نخواهد کرد.
اگر طرح هدفمند کردن یارانه ها را در قالبی کوچک با طرح سهمیه بندی بنزین شبیه سازی کرد هیچ جای تعجب ندارد که دولت روز های پایانی قطعیت خود از اجرای طرح هدفمند کردن یارانه ها را با سرعتی بیش از پیش سپری کند و خبر اجرای کامل طرح هدفمند کردن یارانه ها فضای وسیعی از رسانه ها را به خود اختصاص دهد. طرح سهمیه بندی بنزین که شبانه به مرحله اجرا در آمد سبب شد تا از همان لحظه مطرح خبر افراد مختلف ظرف هایی در ابعاد گوناگون را به دست بگیرند و نگران از آینده به دنبال بنزین باشند. نارضایتی هایی مطرح شد و تا مدت ها سوژه بسیار داغ رسانه ها بود و بسیاری آن را ایده اجرایی شکست خورده محمود احمدی نژاد می دانستند و این امیدواری وجود داشت که قفل این سهمیه ها شکسته شود؛ اما با گذشت 3 سال از اجرای طرح سهمیه بندی بنزین دیگر کم تر فردی با آن احساس غریبگی می کند. موضوعی که هیچ بعید نیست در رابطه با هدفمند کردن یارانه ها تکرار شود با این تقاوت که حواشی آن بسیار گسترده تر باشد.