مهدی درستی :نمایشگاه حراج آثار کامبیز درمبخش طراح و کاریکاتوریست پیشکسوت با عنوان « آتیش زدم به مالم!» چند روز قبل در گالری آریانا با حضور جمعی از هنرمندان و علاقه مندان افتتاح شد.
کامبیز درمبخش در حاشیه این نمایشگاه به گفت و گو با خبرآنلاین پرداخته است.
به عنوان اولین سوال چی شد که آتیش زدید به مالتون؟
ببینید خب درون مایه طنز دارد، چون من نقاش معمولی نیستم و کاریکاتوریست هستم و کار من طنز، شوخی و انتقاد است. قدیمیها و کسبه وقتی میخواستند حراج کنند از این جمله استفاده میکردند، این به عنوان یک ضرب المثل جا افتاده بود که البته امروزه دیگر خیلی استفاده نمیشود. من هم برای همان دوران هستم و این تیتر مناسب این برنامه بود.
چطور تصمیم به حراج گرفتید؟
نه، هنرمند اگر هنرمند واقعی باشد هیچ گاه شغل خود را تغییر نمیدهد، چون تعداد کارها بسیار زیاد بود و باید ارزان میشد، یکی دیگر از دلایل ارزان شدن هم این است که من تولید کارم خیلی خیلی زیاد است و واقعا نمیدانستم با این همه کار چه کنم و خیلی از این کارها که مشاهده میکنید حدود 40 سال در کمد من در حال خاک خوردن بود و من دیدم که اگر این آثار به دست مردم برسد و روی دیوار خانههایشان برود بسیار بهتر و ارزشمندتر از خاک خوردنشان است، دلیل دیگر جوانان هستند که اکثر مخاطبان کارهای من را تشکیل میدهند و معمولا جوانها پول زیادی در اختیار ندارند و نمیتوانند کارهای میلیونی خریداری کنند، کاری کردم که آنها هم بتوانند از من کاری داشته باشند.
چگونه توانستید به این ایدههای خلاقانه برسید و این چنین طرحهایی را خلق کنید؟
کار من کاریکاتور است و ایده پیدا کردن بخشی از کار من است اگر این ایدهها نبود من اصلا کاریکاتوریست نبودم بلکه یک نقاش یا تصویرگر بودم، این جذابیت کار به همین ایدههاست. لازمه رسیدن به این ایده و خلاقیت به سالها کار کردن نیاز دارد و زمانبر است و به سرعت و به آسانی به دست نمیآید. زندگی هنرمندان در کارشان تاثیر گذار است و برای من هم همینطور بوده است.
نکته دیگر من 45 سال در مطبوعات ایران کار کردم و اگر از همان ابتدا حساب کنیم 60 سال است که من در حوزه مطبوعات مشغول به کار هستم و چند نسل با کارهای من بزرگ شدهاند، جالب است که بعضی اوقات افرادی به من مراجعه میکنند و میگویند که این کتاب را پدربزرگ یا مادربزرگ من داده است و برای من امضا کنید، من میبینم آن کتاب متعلق به 50 سال پیش است. این برای من خیلی جالب است که توانستهام با چند نسل متفاوت کار بکنم، همین الان هم وقتی کودکانی را در نمایشگاهها میبینم بسیار خوشحال میشوم و میفهمم که توانستهام با نسل چهارم هم ارتباط برقرار کنم.
شما هم طراح هستید و هم کاریکاتوریست، کامبیز درمبخش طراح با کامبیز درمبخش کاریکاتوریست چه تفاوتی دارد؟
اینها همه در یک قالب هستند، نقاشی، کاریکاتور، طراحی و حتی عکاسی و فیلمبرداری، همه هنرهای تجسمی نطفه و زبان اصلیاش تصویر است با این تفاوت که در کار من اندیشه و فکر هم به آن اضافه میشود. با یک نقاشی یک پیام و مفهومی را به مخاطب میدهیم و ذهن او را درگیر میکنیم که به آن موضوع فکر کند و این که آدم بتواند به فکر یک نفر آنچه که خود او فکر میکند را انتقال دهد بسیار لذت بخش و شیرین است.
آثار این نمایشگاه محدود به کاریکاتور نیستند، بلکه عکسهایی هم از شما دیده میشود؟
بله علاوه بر کاریکاتور برخی آثار نقاشی، تصویرسازی، استریپ کارتون، مینیاتور و عکس را هم ارائه دادم. من عکاسی را به عنوان یک تفنن شروع کردم و همانطور که ملاحظه میکنید عکسها شبیه نقاشی است و به عنوان یک عکس معمولی نیست، من از زیباییهای آن تصاویر از آن فیگورها، فضاها استفاده کردهام و به عنوان یک نقاشی به آنها میشود نگاه کرد. بعضیها از من میپرسند که با چه دوربینی عکاسی میکنی و من جواب میدهم که دوربین که اهمیتی ندارد شخصی که پشت دوربین قرار دارد و نگاهی که به دنیا دارد مهم است.
در بخشی از نمایشگاه کارهای مینیاتور به نمایش گذاشته شده است، درباره این آثار توضیح میدهید؟
بله من این مینیاتورها را قبل از انقلاب طراحی کردهام و دقیقا به 45 سال پیش بازمیگردد و به شدت در آن زمان آثار سیاسی بودند و در قالب یک کتاب هم منتشر شدهاند.
در سایر آثارتان هم جنبههای سیاسی مشهود است؟
بله سیاست یک بخش جدا ناشدنی از طنز و کاریکاتور است و من تمام این دوران را در مطبوعات پشت سر گذاشتهام و الان در مطبوعات به مراحلی رسیدهام که در واقع مراحل هنری این کار است. البته در آنها نیز سیاست وجود دارد ولی بسیار آگاهانه و هوشمندانه است.
تعداد آثار بسیار زیاد است، چند اثر را در این نمایشگاه عرضه کردهاید؟
535 اثر است که یک رکورد برای خود محسوب میشود و من فکر میکنم که در دنیا هم سابقه نداشته باشد که فردی این تعداد آثار را در یک مکان ثابت به نمایش بگذارد. 65 درصد آثار این نمایشگاه برای اولین بار است که به نمایش در میآیند که همگی ثمره سالها کار من هستند و البته تا به حال کارهای من در این حد و وسعت دیده نشده است.
این نمایشگاه بخش کوچکی از برنامهای است که برای نمایش و فروش آثارم در نظر دارم و بعد از این به احتمال زیاد دو یا سه نمایشگاه دیگر در فصل زمستان برگزار خواهم کرد و در آن بخش دیگری از آثارم را به نمایش در میآورم.
به عنوان سوال آخر، اوضاع هنری جامعه به خصوص در زمینه طراحی و کاریکاتور را چطور میبینید آیا رو به سامان است؟
نه متاسفانه خوب نیست، در ایران حدود هزار کاریکاتوریست وجود دارد و این بچهها مکانی برای کار کردن پیدا نمیکنند، به دلیل محدود بودن مطبوعاتی که کاریکاتور چاپ میکنند، بخشی از این افراد جذب انیمیشن میشوند و پول مناسبی هم ریافت نمیکنند. این عوامل باعث دلسردی این جوانان میشود و به ناچار جذب شغلهای دیگری میشوند. البته در شرایط فعلی این کار به عنوان شغل محسوب نمیشود و باید شغل دوم باشد، ولی من در تمام عمرم فقط همین کار را کردهام.
58243