به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین، محمود اربابی که مهمان برنامه «چشم شب روشن» بود، در ابتدای سخنان خود گفت: «همه آنچه جمهوری اسلامی از فیلم می‌خواهد در فیلمنامه قرار دارد. البته هم اکنون هم سینما در جای بدی نایستاده است. زمانی مقام معظم رهبری این تعبیر را به کار بردند که سینما کلید پیشرفت کشور است.»
او افزود: «نوع نگاه ما و مواجهه ما با سینما، قدری موثر بوده است. علی رغم اینکه ممکن است عده‌ای خوششان نیاید ما قبل از انقلاب سینما نداشتیم به معنای آنچیزی که به این گستردگی امروز به عنوان سینما از آن نام می‌بریم.»
این فیلمنامه نویس تأکید کرد: «فیلم فارسی آنقدر جای حرف ندارد و فیلمسازان خوبی که بعد از انقلاب نیز به کارشان ادامه داده‌اند در اقلیت بوده‌اند.»
اربابی یادآور شد: «توقع ما از سینما خیلی واقع گرایانه بوده و توقع داشته‌ایم گره‌هایی را باز کند. در حالی که سینما باید واقع نما باشد.»
او در پاسخ به سوال نبوی مبنی بر اینکه ما با این تجربه غنی در داستان نویسی و دستمایه‌های ادبی مان، آیا در سینما به اقتباس از این آثار دست زده‌ایم یا خیر، اظهار کرد: «تجربه همکاری داستان نویسان و سینماگران ما همیشه خیلی تلخ بوده است.»
فیلمنامه نویس «زندگی با چشمان بسته» یادآور شد: «ما یادمان می‌رود سینما و داستان یک دنیای ساخته شده توسط هنرمند است. اگر بخواهیم با وقایع واقع‌گرایانه روبرو شویم، چیزی از آن درنمی‌آید اما اگر با نگاهی خلاقانه به آن بنگریم، کار خوبی حاصل خواهد شد.»
فرم برای محتوایی که حاکمیت می‌طلبیده فدا شده است
اربابی با اشاره به آشتی بین مضمون و فرم تاکید کرد: «حاکمیت همیشه محتوای موردنظر خود را می‌طلبیده و فرم در این بین فدا شده است. در چند سالی که مدرسه فیلمنامه‌نویسی در حوزه هنری با مدیریت آقای زم فعال بود، فیلم «آژانس شیشه‌ای» را دوست داشتم. این فیلم محتوای مدنظر را داشت و ابراهیم فرمی که بتواند این محتوا را نمایش دهد در خود داشت.»
او ادامه داد: «اگر آن فیلم در بخش خصوصی ساخته نمی‌شد و در حوزه هنری ساخته می‌شد محصول متفاوتی می‌دیدیم. اولین محصول آن مدرسه فیلم «به خاطر هانیه» بود که اثری دوست داشتنی به حساب می‌آید. گرچه نتوانست عموم مخاطبان را با خود همراه کند.»
محصولات مدرسه فیلمنامه نویسی؛ از آدم برفی تا شوکران
اربابی افزود: «فیلم‌های «آدم برفی»، «مرد عوضی»، «دو زن»، «شوکران»، «خواهران غریب» و... همه از این مدرسه بیرون آمدند. البته در آن دوران قرار نبود همه فیلم‌های سینمای ایران از مدرسه باشد. «آدم برفی» فیلمی بود که هم با دیدگاه‌های نظام برابری می‌کرد و هم مردم دوستش داشتند.»
او در پاسخ به این سوال که شما در چهار سالی که مدیر نظارت و ارزشیابی بودید، توانستید مسیر را هموار کنید؟، تصریح کرد: «بهرام بیضایی تنها فیلمی که در تاریخ سینما ساخته و یک فریم آن هم درنیامده، فیلمی بود که در همان چهار سال ساخت.»
این فیلمنامه نویس در پاسخ به این سوال نبوی که آیا معتقد نیستید ممیزی جلوی خیال پردازی و خلاقیت را می‌گیرد، گفت: «بنده چنین اعتقادی ندارم. هر کسی مشغول نوشتن فیلمی هست نباید به ممیزی فکر کند، اگر فکر کند اصلا نمی‌تواند کارش را درست انجام بدهد.»
اربابی در پاسخ به این پرسش نبوی که آیا مدیریت دولتی بر سینما با درک درستی از شناخت درام همراه است یا خیر، بیان کرد: «با توجه به سه دهه‌ای که گذشته باید امیدوار باشیم که پاسخ بله باشد. البته شاید به میزان لازم نبوده است. مدیران وظیفه دارند بستر مناسبی برای اینکه فرآیند خوبی رخ بدهد فراهم کنند و نظارت درستی داشته باشند. باید به مخاطب هم اجازه داد با استفاده از دانش خود، برداشت خودش را از فیلم داشته باشد.»
او ادامه داد: «همه باید کارشان را درست انجام دهند تا تلویزیون به عنوان یک نهاد حاکمیتی آنها را به درستی منعکس کند، اگر این اتفاق نیفتد تلویزیون چطور آن را انعکاس دهد؟ در سینما هم همینطور است. نمی‌شود همه چیز را از فیلمنامه توقع داشت. البته داستان در سینمای ایران به کلی فراموش شده است و فقط محتوا مورد توجه قرار دارد. داستان برای سینما یعنی آن چیزی که مخاطب بخواهد آن را دنبال کند و هر لحظه احساس کند فیلمنامه نویس از او باهوش‌تر است.»
«چشم شب روشن» به تهیه‌کنندگی امیر قمیشی، با اجرای محمد صالح علاء شنبه تا چهارشنبه هر شب ساعت 23 از شبکه چهار سیما روی آنتن می‌رود.
57243