نرگس کیانی: دهمین جشنواره موسیقی نواحی این روزها در دو بخش راویان اصالت (رقابتی) و پیشکسوتان (غیررقابتی) با موضوع منظومه‌خوانی در سالن اجتماعات اتاق بازرگانی شهر کرمان در حال برگزاری است. اجراهای عمومی این جشنواره هم در فضای باز پارک مادر (با موضوع آزاد) در شهر کرمان در حال برگزاری است.
در کنار آن شهرستان‌های بافت، رفسنجان، زرند، انار، سیرجان، شهربابک، جیرفت، بم و نرماشیر نیز میزبان اجراهای عمومی گروه‌های موسیقی نواحی با موضوع آزاد هستند.
آن‌چه در میان توجه را به بافت جلب می‌کند، مدیریت اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی این شهرستان توسط یک خانم است؛ اتفاقی که برای اولین بار است که در این شهر رخ می‌دهد و در میان سایر ادارات ارشاد استان کرمان نیز سابقه نداشته است.
پروانه دهقانی‌فر تنها به انجام وظایفش در چهارچوب اداری اکتفا نکرده و با وجود مشکلات زیرساختی بافت، سال گذشته و امسال میزبان اجراهای آزاد گروه‌های موسیقی نواحی به عنوان بخش جنبی جشنواره موسیقی نواحی کرمان بوده است. او در کنار آن طرح‌هایی مانند «سلام سینما» (سینمای سیار در شهرهای بدون سینما) را هم پیگیری می‌کند.
شامگاه گذشته، سه‌شنبه ششم خرداد ترجیح دادیم به جای آن که تمرکز خود را بر اجراهای کرمان بگذاریم، به بافت برویم، پای صحبت‌های دهقانی‌فر بنشینیم و در جریان دشواری‌های برگزاری این بخش جنبی در شهری چون بافت قرار بگیریم.
ایده برگزاری اجرای عمومی موسیقی نواحی در فضای باز در شهرستان‌ها همزمان با برگزاری جشنواره در کرمان، از چه زمانی شکل گرفت و انتخاب شهرستان‌های متقاضی بر چه اساسی بود؟
سال گذشته این پیشنهاد از طرف معاونت هنری اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان کرمان مطرح شد که هر شهرستانی که گمان می‌کند دارای شرایط لازم برای برگزاری اجرای عمومی موسیقی نواحی در کنار جشنواره موسیقی نواحی در کرمان هست، اعلام آمادگی کند.
ما نیز یکی از شهرستان‌هایی بودیم که درخواست دادیم. بافت با وجود این که به لحاظ فرهنگی، شرایط بسیار خوبی دارد و مردمش از اجرای موسیقی نواحی در فضای باز استقبال می‌کنند اما به لحاظ زیرساخت‌ها شرایط مناسب برگزاری چنین رویدادهایی را ندارد ولی با وجود همه سختی‌ها، برایمان مهم بود که بافت برای دومین سال متوالی در جشنواره موسیقی نواحی در کنار کرمان فعالیت کند.
تصمیم‌گیری در مورد این که کدام گروه‌ها در کدام شهرستان‌ها به اجرا بپردازند بر عهده شما بود یا اداره ارشاد کرمان؟
انتخاب و نحوه چینش برنامه گروه‌های شرکت‌کننده کاملا تخت اختیار اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان کرمان، معاونت هنری این نهاد و دفتر موسیقی بود و شهرستان‌های میزبان دخالتی در آن نداشتند.
همان طور که اشاره کردید با توجه به ضعف زیرساخت‌های شهرستان بافت، پیدا کردن مکانی برای برگزاری این اجراهای عمومی چه میزان برایتان دشوار بود؟
بعد از این که بحث میزبانی شهرستان بافت تصویب شد، ما این طرح را به کمیته برنامه‌ریزی شهرستان بردیم و از طریق کمیته برنامه‌ریزی هم به فرمانداری و شورای تامین رفتیم و بعد مشارکت ادارات را گرفتیم که شورای شهر و شهرداری بافت در این مرحله وارد شدند.
همان طور که دیدید فضای اجراها، فضایی عمومی بود و تحت اختیار و نظارت شورای شهر و کمیسیون شهرسازی این شورا. پس فضاسازی یعنی تهیه استیج و داربست و آماده‌سازی مکان اجرا هم بر عهده آن‌ها قرار گرفت.
یکی از بحث‌های ظاهرا حل‌نشدنی جشنواره موسیقی نواحی، بحث بودجه اندک آن است. در نشست خبری دهمین جشنواره موسیقی نواحی در تهران هم اشاره شد که بودجه این جشنواره تنها 500 میلیون تومان است که 250 میلیون آن توسط اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان کرمان و باقی توسط دفتر موسیقی تامین می‌شود. این که چرا تامین بخشی از بودجه این جشنواره به اداره کل ارشاد یک استان حواله شده هم خود بحثی دیگر است که باید از معاونت هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی پرسید. از این بودجه اندک چه میزان به شهرستانی مثل بافت می‌رسد؟
ما در بحث اعتبار به شدت با مشکل مواجه شدیم. هر شهرستانی برای مشارکت در جشنواره موسیقی نواحی کرمان و پذیرا شدن اجراهای عمومی در فضای باز باید 10 میلیون آورده می‌داشت. این 10 میلیون تومان می‌توانست به عنوان مثال در قالب پرداخت هزینه غذای مهمانان یا ایاب و ذهاب یا تبلیغات شهری یا تامین سیستم صوتی استیج و... باشد.
ما این قضیه را با ادارات و نهادهای شهرستان بافت مطرح کردیم اما جایی مانند بافت گرچه از لحاظ فرهنگی به شدت غنی است اما از نظر اقتصادی بنیه‌ای قوی ندارد و ما به شدت با مشکل اسپانسر مواجه شدیم و تنها بعضی ادارات توانستند کم و بیش کمک‌مان کنند.
در خود استان کرمان، شهرستان‌هایی مانند رفسنجان یا بم به لحاظ صنعتی و اقتصادی شرایط بهتری دارند و احتمالا مشکلات ما را هم در تامین آن 10 میلیون نداشته‌اند.
و آن‌چه ترغیب‌تان کرد با وجود این مشکلات و آگاهی بر آن‌ها برای سال دوم، متقاضی پذیرایی از بخش جنبی جشنواره موسیقی نواحی کرمان شوید چه بود؟
در این دوره تنها هشت یا 9 شهرستان استان کرمان میزبان این بخش جنبی هستند و اتفاقا آن‌ها نسبت به بافت بخش صنعتی قدرتمند و در نتیجه بنیه مالی قوی دارند اما آن‌چه ما را به ادامه راه امیدوار می‌کند، توانمندی شهرستان بافت در بحث موسیقی نواحی و استقبال و مطالبه مردم از ما برای برگزاری چنین اجراهایی است.
بافت سال آینده هم متقاضی پذیرایی از بخش جنبی جشنواره موسیقی نواحی کرمان خواهد شد؟
فکر می‌کنم بله. چون استقبال مردم نشان داده است که به ادامه پیدا کردن چنین رویدادی علاقه‌مندند. چون آن نوع موسیقی که غالبا در بافت شنیده می‌شود، همین موسیقی نواحی است و گوش مردم با آن آشناست.
کمی بحث را کلی‌تر کنیم و سراغ اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی شهرستان بافت و تنها مدیر خانمِ ادارات ارشاد استان کرمان برویم. از چه سالی مدیریت این اداره بر عهده شما گذاشته شد؟ نکته دوم این که پذیرایی از بخش جنبی جشنواره موسیقی نواحی قطعا جزو وظایف‌تان نیست و به عنوان کاری فراتر از آن‌چه وظیفه‌تان است انجامش می‌دهید. در بافت چه دیده‌اید که گمان می‌کنید باید همچنان بر ادامه پیدا کردن این اتفاق اصرار کنید؟
من نزدیک به 18 سال است که در اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی شهرستان بافت کار می‌کنم و نزدیک به سه سال است که مدیریت آن را بر عهده دارم.
همان‌طور که اشاره کردید برگزاری برنامه‌هایی از این دست در چهارچوب وظایف اداری ما نیست. معاونت هنری اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان کرمان این موقعیت را فراهم می‌کند و از میان 23، 24 اداره ارشاد شهرستان‌ها تنها هفت یا هشت اداره متقاضی می‌شوند یعنی حدودا 15، 16 اداره این کار را انجام نمی‌دهند و ما هم می‌توانیم یکی از آن‌ها باشیم.
اما از یک سو به شخصه به رخ دادن چنین اتفاقاتی علاقه‌مندم و نمی‌خواهم نگاهی صرفا اداری به مسائل داشته باشم و بُعد هنری ماجرا برایم مهم‌تر است. از سوی دیگر به این فکر می‌کنم که مردم چه می‌خواهند. مردم شهری که از نظر زیرساختی برای پذیرایی از چنین اتفاقاتی در مضیقه است و کم پیش می‌آید که شاهد چنین رویدادهایی باشد.
به عنوان مثال سیرجان ممکن است بتواند در سال میزبان سه، چهار کنسرت موسیقی باشد اما بافت امکاناتش را ندارد. بنابراین چرا نباید حداقل به جای آن، میزبان بخش اجراهای عمومی موسیقی نواحی در فضای باز باشیم؟! آرزوی من تداوم این اتفاقات است، چه من در اداره ارشاد بافت باشم و چه نباشم.
با توجه به اشراف‌تان بر امکانات فرهنگی و هنری شهرستان بافت، اساسا سالنی برای اجرای تئاتر یا کنسرت در این شهرستان وجود دارد؟
بافت یک سالن آمفی‌تئاتر دارد که در اداره ارشاد واقع شده است. این سالن استاندارد و خوب است اما تنها یکی است، یک سالن با ظرفیت 300 نفر که هم محل اجرای برنامه‌های هنری احتمالی مثل کنسرت و تئاتر است و هم محل برگزاری همایش و سمینار. این سالن با این ظرفیت شاید برای 10 سال پیش بافت جوابگو بود اما الان اصلا مناسب نیست.
و از نظر سالن سینما؟
بافت، 40 سال پیش سینما داشته است و جزو معدود شهرستان‌های استان کرمان بوده که از چنین امکانی بهره‌مند بوده است اما متاسفانه به مرور زمان همان سینما رو به فرسودگی می‌گذارد و کم‌کم تخریب می‌شود و چیزی نزدیک به 20 سال است که سینما نداریم.
کاری که از دست ما برمی‌آمد این بود که به طرح «سلام سینما» (سینمای سیار در شهرهایی که سینما ندارند) بپیوندیم که براساس آن تا پایان سال 96 از بیستم تا سی‌ام هر ماه در همان آمفی‌تئاتر میزبان فیلم‌های روز سینما هم زمان با اکرانشان در سایر نقاط کشور هستیم. (با لبخند) ما با دست خالی، می‌خواهیم همه کار هم بکنیم.
عکاس امید ابراهیمی
57242