توجه به این مراسم بیش از سطح مهمانان خارجی به حضور آنها در این مراسم باز میگردد. جمهوری اسلامی در چهاردهه اخیر در برابر دولتهایی قرار میگرفت که از منظور ایدئولوژیک آنها را به علت اهداف و سیاستهای خود مورد نقد قرار میداد. این جهتگیری در سیاستخارجی ایران در سه دهه گذشته وجود داشته است، اما با ورود دولت یازدهم به پاستور و ایجاد تعامل سازنده به سود چشمانداز ایران۱۴۰۴، شاهد شکلگیری نوعی فضای گفتمانی در سپهر باور به کنشگری در نظام بینالملل برای ایران بودیم.
این توجه در حالی صورت میگیرد که در مراسم تنفیذ، توصیه مقام معظم رهبری به دولت، پس از رسیدگی به مسائل داخلی، تعامل سازنده و موثر با سایرکشورها مورد توجه قرار گرفته. تعامل سازنده با سایر کشورها در توصیه سوم ایشان رجحان پیدا کرده است. در چشمانداز این تغییر و دگرگونی، حضور مهمانان خارجی در مراسم تحلیف از اثرات موثری برخوردار خواهد بود.
بیش از کیفیت حضور مهمانان خارجی در این مراسم، متن پذیرش تعامل با نظام بینالملل و حتی برجسته نمایی این موضوع در قالب مراسم تحلیف ارزنده است. برای نخستین بار در چنین سطحی است که به طور رسمی این قاعده از سوی ایران پذیرفته میشود و چنین تلاشی، اولین گام در بافت موقعیتیِ ناشی از تحریمهای اخیر در قالب تمدید تحریمهای هدفمند بر علیه ایران پس از برجام است. این تاکید در حالی صورت گرفته که واشنگتنپست در روزهای گذشته مقالاتی در مورد ناراحتی عمیق ترامپ از برجام را منعکس کرده است.
اگر در مراسم تحلیف ریاست جمهوری ایران صدراعظم آلمان، رئیس جمهور روسیه، رهبر چین و یا نخست وزیر انگلستان، حضور داشتند بهتر و شایستهتر بود اما مساله آن است که آیا ایران روی خوش به این کشورها نشان میدهد؟ شاهد حضور موگرینی در تهران هستیم و این حضور نمایانگر دستگاه دیپلماسی اتحادیه اروپا و ۲۷ کشور اروپایی است. حضور موگرینی اهمیت ایران برای اروپا در مقابل مواضع خصمانه واشنگتن را منعکس میکند.
حضور موگرینی در تهران در کنار نماینده کشور یمن، نماینده گروههای مختلف فلسطینی، رئیس گروه دوستی انگلستان و برخی دیگر اشخاص، از اهمیت برخوردار است. ایران از یک سو در نظامات منطقهای مورد توجه گروههای مقاومت قرارگرفته و از سوی دیگر به آرامی کشورمان به عنوان یک قدرت منطقهای پذیرفته شده در غرب نیز مورد توجه قرار میگیرد.
این گردهم آرایی در تهران در شرایطی صورت میگیرد که ترامپ و دستگاه سیاست خارجی در ایران بیش از هر زمانی به تغییر رژیم در تهران روی آورداند. چنین حضوری در ایران موجبات انزوای ایالات متحده آمریکا را فراهم میکند. اگر روحانی بتواند نظر مقام معظم رهبری را به عنوان عنصر اصلی تصمیمگیرنده در ایران به خود جلب کند و زمینههای پذیرش تعامل سازنده را درلایههای گوناگون ایران فراهم آورد، در این صورت باید امید بیشتری به ایجاد تعامل سازنده برای همکاریهای منطقهای و بینالمللی با تهران داشت.
منتشر شده در روزنامه آرمان