علی پاکزاد
آمارهای بانک مرکزی نشان می‌دهد کسری تراز عملیاتی دولت که مقایسه درآمدهای غیرنفتی با هزینه‌های جاری دولت است طی عملکرد سه سال و نه ماهه دولت نهم بالغ بر 57 هزار میلیارد تومان کسری داشته است. مقایسه دوره‌ای تراز عملیاتی دولتهای هفتم تا نهم گویای آن است که جمع کسری تراز عملیاتی یا در آمدهای غیر نفتی دولت نهم به تنهایی 3/9 هزار میلیارد تومان بیشتر از جمع کسری دولتهای هفتم و هشتم بوده است. بررسی آمارها نشان می‌دهد طی دوره 12 ساله 76 تا 87 بالاترین کسری تراز عملیاتی دولتها در سال 85 اتفاق افتاده است که در این سال رقم کسری معادل 4/18هزار میلیارد تومان بوده است و کمترین کسری تراز عملیاتی معادل 9/1 هزار میلیارد تومان بوده که مربوط به سال 76 است. بالاترین رقم هزینه جاری دولتها مربوط به سال 86 است که در این سال هزینه جاری دولت نهم در اولین سال فعالیتش به رقم 77/59 هزار میلیارد تومان رسیدو پایین‌ترین هزینه جاری نیز مربوط به سال 76 است که در این سال کل هزینه‌های جاری دولت معادل 49/4 هزار میلیارد تومان بوده است.
مقایسه هزینه‌های جاری دولتها در سال 76 با همین رقم در سال 86نشان‌دهنده رشد 99/836 درصدی هزینه‌های جاری دولت است که گویای رشد نجومی اندازه‌های دولتهای ایران طی تنها 11 سال است البته با در نظر گرفتن آنکه بخش عمده‌ای از هزینه‌های جاری دولت را دستمزد تشکیل می‌دهد این مسئله خود گویای رشد دستمزد کارکنان دولت در مقابل کارمزد نیروی کار بخش خصوصی نیز هست. مقایسه درآمدهای غیرنفتی دولت نیز طی دوره مورد بررسی نشان می‌دهد بالاترین میزان درآمدهای غیر نفتی دولت در سال 84 با رقم 7/46هزار میلیارد تومان بوده است و کمترین درامد غیر نفتی دولت مربوط به سال 76 با رقم 59/2 هزار میلیارد تومان بوده است. لازم به ذکر است میزان درآمدهای غیر نفتی در پایان دوره دولت هفتم معادل 9/104 درصد رشد داشته است این رقم در دولت هشتم معادل2/401 درصد بوده است و در دولت نهم بدون احتساب آمارهای نه ماهه سال 87 معادل 1/36 درصد کاهش داشته است که این نشان می‌دهد بر خلاف ادعای دولت نهم درآمدهای غیر نفتی دولت که شامل درآمدهای مالیاتی نیز هست نه تنها افزایش نداشته است بلکه طی فعالیت این دولت روندی نزولی داشته است.
آمار‌سازی ناشیانه
بر خلاف ادعای یک سایت نزدیک به دولت مقایسه آمارهای نه ماهه منتهی به آذر ماه سال 86 و 87 نیز نشان می‌دهد هزینه‌های جاری دولت از 6/31 هزار میلیارد به 3/41 هزار میلیارد تومان افزایش یافته است که نشان از رشد 6/30 درصدی دارد در حالی که سایت مذکور روزجمعه خبر از صرفه جویی 13 درصدی در هزینه‌های جاری دولت طی ده ماهه منتهی به دی ماه دولت داده بود ودر خبر ذکر شده است: «تازه‌ترین آمار منتشر شده بانک مرکزی نشان می‌دهد، هزینه‌های جاری دولت طی 10 ماهه سال گذشته به 44 هزار و 688 میلیارد تومان رسیده است. این در حالی است که طبق قانون بودجه سال 87 کل کشور، رقم هزینه‌های جاری مصوب ده ماهه بیش از 57 هزار و 760 میلیارد تومان بوده است، بنابراین دولت طی این مدت بیش از 13 هزار میلیارد تومان کمتر از رقم مصوب بودجه خرج کرده است». اگر چه به ظاهر به نظر می رسد دولت هزینه های جاری خود را کاهش داده است ولی در عمل مقایسه دوره ای این هزینه ها با مدت مشابه با سال 86 نشان می دهد میزان هزینه جاری دولت بیش از نرخ تورم رسمی افزایش داشته است. صرف هزینه کمتر از ارقام مصوب بودجه نیز ناشی از کسر بودجه ای است که دولت در سال جاری با آن دست به گریبان است ومجبور است کمتر از هزینه های مصوبی هزینه کند که در مقایسه با سالهای قبلی رشد های نجومی داشته اند.