محدود کردن مذکرات ایران و اتحادیه اروپا به چارچوب مساله هسته ای به معنای محدود کردن ایران از ورود به میدان های وسیع دیگر است. خواست برخی کشورهای اروپایی مشخصا انگلیس ها و فرانسوی ها این است که با متمرکز کردن مذاکرات به مساله هسته ای، ایران را از پرداختن به دیگر موضوعاتی که سابقه طولانی تری نسبت به موضوع هسته ای در روابط ایران و اروپا دارد، بازدارند.
به عنوان مثال بحث تراتزیت موارد مخدر سال هاست که میان ایران و اروپا مطرح بوده است و اروپایی ها همواره از رفتار و مبازره ایران در برابر ترانزیت موارد مخدر حمایت کرده است و در مقابل ایران بارها برای طرف های اروپایی خود اثبات کرده که هزینه های سرشار اقتصادی و انسانی را در مبارزه با ترانزیت مواد مخدر به اروپا صرف کرده است.
در بحث تروریسم ایران همواره آمادگی ورود به این بحث را نشان داده و به اروپایی ها تفهیم کرده که بحث تروریسم بحثی انتخابی نیست و نمی توان با تروریسم مبارزه کرد در حالی که در جایی دیگر چشم خود را بروی جنایات تروریست ها بست.
تروریسم یک امر عام است و باید با آن به صورت عام برخورد شود نه انتخابی. ایران به عنوان کشوری که خود قربانی حرکت های تروریستی است و تجربیات ارزشمندی در مبارزه با حرکت های تروریستی دارد، آماده همکاری با اتحادیه اروپاست به شرط آنکه اتحادیه اروپا نیز عینک یک جانبه گری خود را در بحث مبارزه با تروریسم بردارد و آن را یک خطر عام ببیند.
بحث دیگری که اکنون برای اروپا و ایران به طور مشترک اهمیت دارد، موضوع ترافیک قاچاق انسانی است که از مرزهای مختلف به مقصد اروپا انجام می شود و جمهوری اسلامی ایران می تواند به کشورهای اروپایی برای جلوگیری از قاچاق انسان ها کمک کند که اکنون یک معضل برای کشورهای اروپایی محسوب می شود.
ایران می تواند با ساماندهی این روند کمک موثری به اروپا باشد به این ترتیب که اگر اروپا بدنبال نیروی کار ارزان قیمت است، ایران می تواند نیروی کار متخصص انسانی را در اختیار کشورهای اروپایی قرار دهد. نیروی کاری که با تخصص و فهم تکنولوژی روز می تواند بسیار کارساز و سودمند باشد. به این ترتیب جمهوری اسلامی ایران نه به عنوان ارسال کننده نیروی انسانی ارزان قیمت صرف بلکه به عنوان یک شریک و همکار در داد و ستد نیروی انسانی متخصص می تواند با کشورهای اروپایی همکاری کند.
یکی دیگر از مسائل مغفول مانده در روابط دو جانبه ایران و کشورهای اروپایی مسائل تجاری است. مدت هاست که مذاکراتی برای مشخص شدن چارچوب های روابط و نیازهای تجاری میان ایران و اروپا آغاز شده است. اکنون ایران با برخی کشورهای اروپایی روابط تجاری گسترده ای دارد اما چنانچه این روابط به قالب هدفمند مذاکرات پیشین باز گردد، می تواند برای هر دو طرف مثبت باشد.
به این ترتیب موارد همکاری میان ایران و اروپا تحت عنوان مشترکات زیاد است و ایران می تواند با افزوده این مشترکات به دایره مذاکرات هسته ای، دست بازتری برای پیشبرد گفت و گوها داشته باشد.
سفیر سابق ایران در استرالیا و تحلیل گر مسائل اروپا