نسرین وزیری: گلایهای که ریش سفیدانی همچون ابوترابی‌فرد با کدخدامنشی در پی رفع آن برآمده و زمینه تشکیل کمیته و کارگروهی برای دلجویی از دولت را فراهم کردند و در مقابل چهرههای اقتصاددانی چون الیاس نادران، هر نوع کدخدامنشی را رد میکردند. این اختلاف نظرها تا آنجا پیش رفت که هیات رئیسه تصمیم به استرداد لایحه برنامه پنجم گرفت.
اما مقام معظم رهبری همچون گذشته که اختلاف دولت و مجلس بر سر تصویب لایحه برنامه پنجم را با سرانگشت تدبیر خود حل کردند، اینبار نیز دولت و مجلس را به تعامل با یکدیگر فراخواندند. ورود ایشان به این ماجرا با درخواست رئیس مجلس انجام شد. علی لاریجانی و محمد حسن ابوترابی‌فرد در قالب دیدارهای همیشگی سران قوا با ایشان این موضوع را مطرح کرده و رهبری بر لزوم اداره کشور بر اساس برنامه تاکید نمودند. پس از آن در آخرین هفته شهریورماه دیدار مشترک دیگری میان ایشان با اعضای هیات رئیسه تلفیق، رئیسجمهور و برخی معاونان و وزرای وی برگزار شد.
به گفته جعفر قادری عضو کمیسیون تلفیق، بر اساس گزارشی که محمدرضا باهنر رئیس این کمیسیون از دیدار مذکور ارائه داده است، رهبری در این نشست ضمن گله از استرداد لایحه از سوی دولت و ناپخته خواندن این اقدام، از مجلس نیز خواسته شد بر شاخص های کلی برنامه متمرکز شود. ایشان از دولت خواستند تا در این رابطه با مجلس همکاری و تعامل داشته باشد و اگر ایرادی را مد نظر دارد در پی حل ایرادات از راه تعامل و قانون باشد تا لایحه هر چه زودتر به تصویب نهایی برسد.
به این ترتیب دولت تقاضای استرداد لایحه برنامه پنجم را پس گرفت تا با از سرگیری دوباره جلسات کمیسیون تلفیق، جلسات کمیته شش نفره مشترک دولت و مجلس نیز به منظور دستیابی به تعاملی دو جانبه ادامه یابد. البته کمیسیون تلفیق باید در این راه در چارچوب آییننامه داخلی مجلس عمل کند. به عبارت دیگر نقض مصوبات پیشین این کمیسیون ولو اینکه مورد تایید دولت نباشد، میسر نخواهد بود مگر با رای سه چهارم اعضای این کمیسیون.
در حال حاضر قریب به 20 ماده از لایحه برنامه پنجم باقی مانده و به گفته مخبر کمیسیون تلفیق از میان 174 ماده مصوب، 22 ماده بدون تغییر بوده ، 98 ماده با تغییرات جزیی همراه شده ،52 ماده با اصلاحات کلی تصویب و24 ماده هم که حکم جدیدی نداشته حذف شده است.
| جدول روز شمار استرداد لایحه برنامه پنجم |
|
| زمان |
رخداد |
| 13/6/89 |
برگزاری آخرین جلسه کمیسیون تلفیق قبل از اعلام تقاضای استرداد لایحه برنامه پنجم |
| 14/6/89 |
درخواست استرداد لایحه برنامه پنجم از مجلس به شکل غیر رسمی/ دیدار ابوترابی‌فرد، عبدالهی و فدایی با رئیسجمهور در باره دلایل باز پس گیری لایحه/ اعلام تعطیلی جلسات کمیسیون تلفیق |
| 15/6/89 |
تشکیل کارگروه مشترک دولت و مجلس برای ارزیابی میزان تغییرات لایحه دولت و نحوه تامین نظرات آن |
| 15/6/89 |
تشکیل جلسه هیات رئیسه مجلس و تصمیم به بازگرداندن لایحه برنامه پنجم به دولت |
| 16/6/89 |
ابوترابی‌فرد: نامه استرداد لایحه برنامه پنجم در دفتر رئیس مجلس ثبت نشده است/ استرداد لایحه برنامه پنجم به بعد از تعطیلات مجلس موکول شد. |
| 19/6/89 |
دیدار رئیس و نایب رئیس مجلس با رهبری انقلاب و مشورت درباره سرنوشت لایحه برنامه پنجم. |
| 22/6/89 |
دولت تقاضای استرداد لایحه برنامه پنجم را پس گرفت. |
| هفته آخر شهریورماه |
دیدار مقامات مجلس و دولت با رهبر معظم انقلاب درباره برنامه پنجم |
| 27/6/89 |
اعلام از سر گیری جلسات کمیسیون تلفیق پس از پایان تعطیلات مجلس |
| 3/7/89 |
آغاز به کار دوباره جلسات کمیسیون تلفیق برای بررسی مواد باقیمانده از لایحه برنامه پنجم. |
| مواضع نمایندگان نسبت به استرداد لایحه برنامه پنجم |
| محمد حسن ابوترابی‌فرد: مجلس دلایل دولت برای استرداد برنامه پنجم را نپذیرفت/ دولت مواردی را که می تواند به انسجام لایحه برنامه پنجم آسیب برساند و در چارچوب مصالح کشور نیست به صورت مستدل به مجلس اعلام کند. |
| محمدرضا باهنر: بحث‌هایی با دولت پیش آمد و مقداری کار را به تاخیر انداخت. البته امیدواریم ظرف یک ماه آینده بتوانیم برنامه را به صحن علنی مجلس آوریم. |
| احمد توکلی: استرداد لایحه قابل دفاع نیست. البته این لایحه منطبق با برنامه‌های قابل دفاع اقتصاد توسعه، برنامه بنویسند و اگر دولت بر اساس مدل‌های اجرایی موجود که چهار، پنج نوع هستند برنامه می‌داد بسیار کاراتر می‌شد و قابل دفاع‌تر بود. |
| الیاس نادران: عدم استرداد برنامه پنجم غیرقانونی است/ هیات رئیسه پاسخگو باشد که طبق کدام بند آیین نامه داخلی مجلس از استرداد این برنامه خودداری کرده است. |
| غلامرضا مصباحی مقدم: دولت با استرداد لایحه برنامه پنجم می‌خواهد بگوید برنامه‌ای که در مجلس تصویب می‌شود، دیدگاه قوه مجریه نیست و دولت آن را قبول ندارد/ استرداد لایحه برنامه پنجم منوط به رای مجلس است. |
| حسن غفوری‌فرد: استرداد لایحه برنامه پنجم منتفی می‌شود /کارگروه بررسی تغییرات مورد اعتراض دولت درلایحه برنامه پنجم، مسایل را حل می‌کند. |
| جواد آرینمنش: استرداد لایحه برنامه پنجم توسعه به دولت بعید است. |
| علیاکبر اولیاء: استرداد لایحه برنامه پنجم از سوی دولت به معنی سر کار گذاشتن همه است. |
| جمشید انصاری: استرداد لایحه برنامه پنجم توسط دولت از مجلس جدی نیست. |
| علیاکبر یوسفیان ملا: مجلس نمی‌تواند عین لایحه پیشنهادی دولت را به تصویب برساند. |