در ایران همیشه این مسئله مطرح بوده است که چه نهاد یا سازمانی میتواند مکالمات تلفنی را شنود کند و یا درچه مواردی میتوان در این مورد مجوز صادرکرد و یا اصلاً مجوز آن درچه صورتی صادر میشود. در ایران، طبق قانون، نهادی که بخواهد به شنود مکالمات تلفنی بپردازد باید باحکم قاضی یا دادستان این کارراانجام بدهد.
اگر سازمان امنیتی مربوطه درخواستش را برای قاضی مربوطه میفرستد باید دلایلش و نیازی که باعث شده است چنین درخواستی را بدهد، کاملاً مشخص باشد و مدت زمان آن نیز مشخص شده باشد. اما یک موقعی هست که یک توطئهای به وجود میآید وفرصتی برای قاضی نیست که بخواهد به صورت تک تک برای افراد حکم صادر کند، آن موقع هست که برای یک کارمشخص ومدت زمان مشخص، با آگاهی دادستان، نهاد امنیتی مربوطه درخواستش را به دادستانی میدهد و در چهارچوب قانون برای این کار مجوز میگیرد. اما نکتهای که همیشه در مورد شنود مکالمات تلفنی وجود دارد، این است که مردم نگرانیای دارند مبنی بر اینکه در ایران این کار غیرقانونی اتفاق میافتد، اما باید گفت همانطور که مردم به قانونگرایی اعتقاد دارند و دوست دارند که شاهد آن در جامعه باشند، نهادهای مختلف از جمله نهادهای امنیتی نیز در چارچوب قانون به وظایفشان بپردازند و انشاءالله که همینطور است.
امروزه دیگر نباید نگران نشت اطلاعات از طریق مجاری اطلاعاتی وامنیتی و دولتها بود زیرا دولتها هم حق چنین اقداماتی را در تأمین امنیت شهروندان خود دارند وهم باید مطمئن بود که در صورت اراده دولتها به چنین اعمالی اقدامات آنها در قالب ضوابط قانونی انجام میپذیرد و دولتها درصورت دسترسی به اطلاعات شهروندان خود از آنها استفاده سوء نکرده واقدام به شانتاژ و باجگیری نمیکنند و حریم مردم را محترم داشته و ازانتقال اطلاعات خصوصی و تکثیرآن خودداری نموده و تنها به دنبال اهداف از پیش تعیین شده خود هستند و درقوانین کشورهای دیگر نیز رعایت ایمنی اطلاعات مردم در قوانین جاری آن کشورها نیز پیشبینی شده است. نگرانی در جایی است که افراد مغرض و باجگیر و فرصت طلب به قصد عناد و سودجویی بااستفاده از تجهیزات بسیار ساده و ارزان ایمنی کاری و خانوادگی را در معرض تهدید قرار داده و موجبات عوارض خطرناک و پیشبینی نشدهای گردند که جبران آن برای فرد مورد تعرض در برخی موارد ناممکن است.
تنها رویه ممکن در محافظت از اطلاعات خصوصی و تجاری و خانوادگی افزایش دانش وآگاهی عمومی است وبرای افراد و اماکن معمولی نیازی به استفاده از ابزار خاصی را طلب نمیکند، زیرا سادهترین روش در حفظ اطلاعات مراقبت از آن و عدم دسترسی اغیار به مواردخصوصی است زیرا انتشار اطلاعات به وسیله خود افراد انجام پذیرفته و به روشهای ساده در اختیار افراد فرصتطلب قرار میگیرد .
شنود همواره یکی از دغدغههای کاربران بوده است، این مسئله تا آنجا ناشی میشود که حتی میتوان گفت که تمامی سطوح مختلف زندگی را به نوعی تحت تأثیر قرار میدهد؛ به عنوان مثال از یک مکالمه ساده تلفنی خانوادگی تا فعالیتهای فوق سری و محرمانه نظامی همگی به گونهای در معرض تهدیدهای ناشی از شنود و سرقت اطلاعات قرار دارند.
از جمله این اقدامات، صحبت نکردن دراماکن عمومی ودرحضورافراد مشکوک و کنجکاو و کابین تلفنهای عمومی که نسبت به ورود و خروج صدا عایق نبوده و در بیرون آن و یا کابین مجاور احتمال شنود دارد و عدم انتقال اطلاعات به اشخاص ثالث تحت عناوین دوست، همکار، همسایه و. . . از آنجایی که لوازم پیشرفته شنود واستراق سمعی و بصری به راحتی در دسترس بوده و بشر ناچار از بهکارگیری انواع تجهیزات الکتریکی و الکترونیکی برای رفاه آسایش خود است نباید با سادهاندیشی و بیاعتنایی به عوارض استفاده نادرست از ابزار و لوازم مدرن زندگی، ایمنی خود را به مخاطره انداخت زیرا با اندکی افزایش آگاهی و بینش خود نسبت به احتمال وجود عوارض منفی ناشی از عدم اطلاع از ابزار بهکار گرفته میتوان از امنیت لازم برخوردار شد.
شنود غیرحرفهای با تلفنهای معمولی بیسیم یکی از رایجترین و در عین حال سادهترین ابزار و ادوات استراق سمع و شنود و نشت اطلاعات و مکالمات تلفنهای بیسیم معمولی است که در اکثر منازل و ادارات و اماکن تجاری و فروشگاهها درحال استفاده است.
نایب اول کمیسیون امنیت ملی مجلس شورای اسلامی