محمد اکبری: خاورمیانه پس از خروج امریکا از سوریه آبستن تحولات بسیاری است؛ برخی تحلیل گران، این روزها را آرامش پیش از طوفان رفتن امریکایی ها تحلیل می کنند، پمپئو با تور سفر خاورمیانه ای خود به دنبال اهدافی چند جانبه است تا تحولات اخیر منطقه را نیز به خود مرتبط کند.
روزهای اخیر شاهد چندین تحول در کنار هم بود. امریکایی ها از سوریه خارج می شوند اما بر حضورشان در عراق بیشتر تاکید می کنند و ترامپ بازدید از پایگاه الانبار را برای سفر آغاز سال و دیدار از سربازان دور از وطن انتخاب می کند. کشورهای عربی معاند دولت اسد، تصمیم به برگشت و بازگشایی سفارتخانه ها گرفته و تحرکات سیاسی طالبان در افغانستان پیش از گذشته نوید تحولات مشخصی را در این کشور می دهد.
در این وضعیت، پمپئو، 8 کشور منطقه را برای سفر خود انتخاب کرده و به نظر می رسد هماهنگی های خاصی، نخ تسبیح همه این سفرهاست. فشار روی ایران. در حاشیه همین سفر است که پمپئو خبر برگزاری کنفرانسی ضد ایرانی در ورشو را با حضور کشورهای عربی و اسرائیل اعلام می کند.
پومپئو، وزیر امور خارجه ایالات متحده در مصاحبه‌ای با فاکس نیوز گفت این نشست «بر ثبات و صلح، آزادی و امنیت خاورمیانه تمرکز خواهد کرد و عنصر مهم این نشست حصول اطمینان از این است که جمهوری اسلامی نیرویی بی‌ثبات کننده نباشد».
گفته می شود پومپئو با تلاش برای تحکیم روابط در منطقه، در میان تحولات منطقه از جمله خروج نیروهای آمریکایی از سوریه، مسئله قطر و قتل جمال خاشقچی روزنامه‌نگار عربستانی، به این کشورها سفر کرده، اما طی این سفر هشت روزه، پومپئو بر تلاش‌های ایالات متحده برای دو برابر کردن فشار بر ایران و متقاعد کردن متحدان منطقه جهت این همراهی است.
در واقع هدف از این نشست در ورشو گردهمایی نیروها و گروههایی است که با شناسنامه مشخص با ایران دشمنی کرده و اهداف تجزیه طلبانه دارند. ارتقا این گروهها در استراتژی تیم ترامپ زمانی شکل گرفت که فردی چون بولتون به جایگاه مهمی چون مشاور امنیت ملی دست یافت. سابقه بولتون با حضور در جلسات منافقین در پاریس در این وادی مشخص است.
اما برگزاری چنین نشستی با حضور گروههای تجزبه طلب و حمایت خود دولت لهستان بدعتی جدید در روابط بین الملل محسوب می شود. این گام عجیب از سوی لهستان در حالی برداشته می شود که روابط ایران و لهستان در حال حاضر دارای مشکل خاصی نبوده و صرفا فشار امریکا این موضوع را شکل داده است.
واکنش با ناسپاسی ها
همین مسئله باعث موضع گیری های تند از سوی مقامات ایرانی شد و کاردار لهستان به وزارت خارجه احضار شد. واکنش ظریف، عراقچی، شمخانی و فلاحت پیشه رئیس کمیسیون سساست خارجی و امنیت ملی از این جمله هست.
محمد جواد ظریف با انتشار چند عکس در توئیتر به این موضوع واکنش نشان داد. وزیر خارجه عکسی از پناهجویان لهستانی منتشر کرده است که در سال ۱۹۴۳ میلادی در اردوگاهی در اصفهان است که اکثریت آنها کودک هستند. ذیل این عکس نوشته است که در این تاریخ 2 هزار و 457 لهستانی که 2 هزار و 43 نفرشان کودک بودند، در جریان جنگ جهانی دوم به ایران پناهنده شده بودند.ظریف همچنین سندی از وابسته نظامی سفارت بریتانیا در تهران منتشر کرده که نشان می‌دهد در مجموع حدود ۲۲ هزار لهستانی در جریان جنگ جهانی دوم به ایران پناه آورده بودند. عکس دیگری که وزیر خارجه ایران در توئیترش منتشر کرده، از قبرستان لهستانی‌ها در تهران است. ظریف عکسی هم از یک نشست ضد ایرانی منتشر کرده که در آن بیل کلینتون، حسنی مبارک و شیمون پرز دیده می شوند.
سید عباس عراقچی معاون سیاسی وزیر امور خارجه ایران در واکنش به برنامه دولت لهستان برای میزبانی نشست ضد ایرانی دولت «دونالد ترامپ»، رئیس‌جمهور آمریکا و کشورهایی که قصد شرکت در آن دارند، با انتشار عکسی از قبرستان لهستانی‌ها در تهران در صفحه توئیترش نوشت: «۱۸۹۲ لهستانی از ۱۹۴۲ تاکنون در قبرستان لهستانی‌ها در قلب تهران آرمیده‌اند.»
وی افزود: «بیش از یکصد هزار لهستانی پس از آزادی از اردوگاه‌های کار اجباری استالین از راه ایران بازگشتند.قبرستان‌ها در ایران بعداز ۳۰ سال قابل جایگزینی هستند، اما مردم تهران ۷۷ سال است که احترام میهمانان خودرا نگاه داشته‌اند.»
همچنین فلاحت پیشه در واکنش به میزبانی لهستان برای برگزاری اجلاس ضد ایرانی، گفت: لهستان از کشورهای اروپایی و محل اقدامات اطلاعاتی و امنیتی آمریکا در زمان جنگ سرد بود و بعد از آن هم به پایگاهی تبدیل شد. آمریکا از ضعف‌های چنین کشورهایی در عرصه بین‌المللی برای برگزاری چنین همایش‌هایی استفاده می‌کند. وی همچنین گفت که لازم است ایران برخورد قاطع با لهستان داشته باشد و این برخورد فراتر از گلایه ساده صورت گیرد.
52312