ابولفضل خدائی: این روزها رئیس جمهور آمریکا مدام صحبت ها انساندوستانه می کند و مدعی است که قصد کمک به ایران دارد ، تهران اما پیشنهاد ایالات متحده را نپذیرفته است. در همین باره افشار سلیمانی کارشناس مسائل بین الملل به خبرآنلاین می گوید: مواضع نسنجیده ترامپ در خروج از برجام و تشدید تحریم ها ایران را در وضعیتی قرار داد که پیشنهاد ایالات متحده آمریکا برای کمک دارویی را رد کند.
سلیمانی درباره رد پیشنهاد ترامپ از سوی تهران معتقد است که اگر آمریکا به گونه ای رفتار می کرد که نشان می داد قابل اعتماد است در آن صورت ایران می توانست پیشنهاد را بپذیرد. اما ترامپ فردی بود که تعهد دولت قبلی آمریکا را زیر پا گذاشت و در عین حال با تشدید تحریم ها جنگ اقتصادی علیه ایران به راه انداخته است تا به نوعی به خواسته های خود برسد. بنابراین به خوبی عیان است که آمریکا قابل اعتماد نیست و موضعی که ایران اتخاذ کرد بسیار بجا و درست بود. دولت آمریکا اگر می خواست حسن نیت و صداقتش را نشان دهد نیازی نبود به ایران پیشنهاد کمک دهد. می توانست بخشی از تحریم ها را لغو کند تا ایران به دارایی های خود دست یابد تا از منابع مورد نیاز خود برای مقابله با کرونا و خرید تجهیزات استفاده کند. آمریکا و دیگر کشورهای دنیا با کرونا درگیر هستند و نیازمند منابع مالی هستند و اگر حتی می شد باور کرد که آمریکا در صدد کمک به ایران است آن مبلغ دردی از ایران دوا نمی کرد.
این کارشناس مسائل بین الملل درباره این سوال که برخی معتقدند که ایران باید به پیشنهاد کمک آمریکا جواب مثبت می داد با این نیت که زمینه های جدید را برای گفت و گو ها بین واشنگتن و تهران فراهم می کرد بیان کرد:«در پاسخ باید گفت که موارد دیگر نیز در گذشته البته در مقیاس کوچکتر از کرونا وجود داشته اما ثمری در بر نداشته است. آمریکا با مسیر غلط فشار اقتصادی به دنبال نتیجه گرفتن است که طبیعی است که جمهوری اسلامی ایران نیز آن را نپذیرفته است. حتی تلاش های اروپا و ژاپن نیز برای راضی کردن آمریکا برای برداشتن بخشی از تحریم ها نتیجه بخش نبود و آمریکا عملا مسیر بازگشایی باب جدید را بست.
از طرف دیگر مقام های ایالات متحده آمریکا از جمله مایک پمپئو وزیر امور خارجه و اوبراین مشاور امنیت ملی در شرایط فعلی که اکثر کشورهای دنیا درگیر ویروس کرونا هستند در جلسات کاخ سفید صحبت از جنگ علیه ایران می کنند؛ چرا که معتقدند ویروس کرونا ایران را ضعیف کرده و زمان مناسبی برای حمله به ایران است! این در حالی که رئیس جمهور آمریکا یعنی ترامپ به اضافه رئیس ستاد ارتش و همچنین وزیر دفاع مخالف حمله نظامی به ایران هستند.
وقتی مقام های ارشد آمریکا از شرایطی که ویروس کرونا پدید آورده است سو استفاده می کنند و گزینه نظامی علیه ایران را مطرح می کنند تصور کنید از پیشنهاد کمک دارویی به ایران چه سو استفاده هایی خواهند کرد.»
سلیمانی درباره منتفی شدن حضور پزشکان بدون مرز در ایران برای کمک رسانی بود گفت: «در خصوص این مورد مساله ای که اهمیت دارد تشریح دلایل رد حضور آنها در ایران است و به جز مسائل امنیتی موارد دیگری نمی تواند دلیل این اقدام را توجیه کند و از همه مهمتر دولت باید مردم را در جریان این ماجرا قرار دهد. از آنجایی که در این موضوع تنها ظاهر قضیه مورد توجه قرار گرفت ذکر دلایل منظقی می تواند افکار عمومی را اقناع کند.
اما به طور کلی باید در نظر داشت که دیپلماسی جاده ای دوطرفه است و برای تحرک تهران و واشنگتن باید هر دو برای آن تلاش کنند. شرایط در حال حاضر به گونه ای است که ایران در روزهای اخیر تلاش های زیادی برای لغو تحریم ها داشته است و هم شخص رئیس جمهور و وزیر امور خارجه نامه نگاری ها و اقداماتی را در این راستا انجام داده اند. اما نکته اصلی اینجاست که در این بین فقط آمریکا نیست چرا که واشنگتن دیگر کشورها را به تبعیت از تحریم ها واداشته است و این کشورها در شرایط کرونایی جهان همچنان از آمریکا حساب می برند و حاضر نیستند قدمی کوچک برای ایران بردارند و در رابطه با لغو تحریم ها اقدامی انجام دهند. البته کمک های جزئی به ایران ارسال کرده اند اما این راه حل قطعی و دائمی نیست.
سفیر اسبق کشورمان در آذربایجان در ادامه با تاکید بر همکاری بین المللی برای رفع تحریم ها، درباره راهبرد ایران افزود: «می توان دریافت که رسیدن به راه حلی تازه نیازمند اقدامی دو طرفه از سوی تهران و واشنگتن است. برای مثال آمریکا بخشی از تحریم ها را بردارد و ایران از گام های کاهش تعهدات صرفنظر و بار دیگر آنها را احیا کند و در مراحل ابتدایی گفتگوها بر اساس 5+1 شکل گیرد. این مساله تنها حداقل ها برای رفع این بن بست است.آنچه که در نهایت باید در جاده دیپلماسی رخ دهد رسیدن ایران و آمریکا به یک نقطه تلاقی است، بدیهی است که هر چه این روند طولانی تر شود ایران بیشتر متضررتر خواهد شد.»
اما در خصوص لغو تحریم ها ایران می تواند از ظرفیت نهادهای مدنی بین المللی، ان جی اُ ها، نمایندگان کنگره، سازمان ملل، شورای امنیت و استفاده از ظرفیت نمایندگان چین و روسیه استفاده کند تا بر ترامپ فشار وارد کنند. اگرچه ممکن است اتفاقات خاصی رخ ندهد اما تحرک لازم است. ایران همچنین سفارتخانه های زیادی را در کشورهای مختلف دارد و ارتباطات با نمایندگان پارلمان کشورها و احزاب می توانند حلقه های اتصال تشکیل را دهند و سفرای ایران می توانند هماهنگی هایی بین نهادها و ان جی اُ های اروپایی ایجاد کنند. از ظرفیت رسانه های مختلف و تاثیرگذار نیز باید استفاده شود تا تحرکات لازم برقرار و تداوم یابد.
در آن سو ترامپ نیز به دنبال استفاده ابزاری از کرونا برای انتخابات 2020 است و حتی گفته شده او به دنبال رونمایی از واکسن کرونا در آستانه برگزاری انتخابات است. این موضوع نشان می دهد که ترامپ با رویکرد تاجر مسلکی خود به دنبال بهره برداری از هر موضوع انسانی و غیرانسانی است؛ او یک ماکیاولیست به تمام معنایی است که هدف برای او وسیله را توجیه می کند.
310 310